Ортов Облак: Разлика помеѓу преработките

|caption2=Уметнички приказ на Ортовиот облак и [[Кајперов појасПојас|Кајперовиот појас]]. Големините не се реални, целта е да се има поголема прегледност.

'''Ортов Облак'''<ref>{{OED|Oort}}</ref> — именуван според холандскиот астроном [[Јан Орт]], понекогаш нарекуван и '''Епик–Ортов Облак''',<ref name="Whipple" /> [[научна теорија|теориски]] облак претежно составен од [[волатили|ледени]] [[планетизимал]]и за кои се верува дека се на растојанија од [[Сонце]]то на растојанија од {{convert|50000|and|200000|AU|ly|1|abbr=on}}.<ref group="note">Надворешната граница на Ортовиот облак тешко може дасе определи бидејќи се менува со текот на [[милениум]]ите како што бројни [[Список на најблиски ѕвезди#иднина и минато|ѕвезди]] минуваат покрај Сонцето и од овие причини подлежи на промени. Проценките за растојанието се движат од 50.000 до 200.000 АЕ.</ref><ref name="Morbidelli2006" /> Поделен е на две области: првата во облик на [[околуѕвезден диск|диск]] или внатрешен Ортов Облак (или [[Хилсов Облак]]) и [[околуѕвездена покровка|сферен]] надворешен Ортоб Облак. Двете области се наоѓаат зад [[хелиосфера|хелиосферата]]та и во [[Космички простор#меѓуѕвезден простор|меѓуѕвездената средина]].<ref name="Morbidelli2006" /><ref name="jpl.PIA17046" /> [[Кајперов појасПојас|Кајперовиот појас]] и [[расеан диск|расеаниот диск]], останатите два извори на [[заднептунци|Заднептунски тела]], се на растојание од една илијадинка од Сонцето колку од Ортовиот Облак.

Постојат два главни видови на комети: краткопериодични комети (наречени и [[еклиптика|еклиптични]] комети) и долгопериодични комети (наречени и [[изотропија|изотропни]] комети). Еклиптичните комети имаат релативно мали орбити, под 10&nbsp;АЕ, и ја следат [[еклиптика]]та, во истата рамнина на која се и планетите. Сите дологопериодични комети имаат многу големи орбити, на растојанија од илијадници АЕ, и се појавуваат од која било насока на небото.<ref name=book />

На овој начин, Орт размислувал, дека кометата не би се создала во моменталната орбита и најверојатно била во надворешниот резервоар во текот на своето целовремено постоење.<ref name=Oortbook /><ref name=daveOort /><ref name=bookdave /> Тој забележал дека постои максимум во бројот на долгопериодични комети во [[афел]] (најдалеку од Сонцето) или грубо речено на растојание од 20.000&nbsp;АЕ, што наведувало на помислата за постоење на резервоар на тоа растојание со сферна изотропна распределба. Овие ретки комети со орбити од околу 10.000&nbsp;АЕ најверојатно минале низ една или повеќе орбити низ Сончевиот систем и нивните орбити се навлакуваат навнатре кон планетите поради нивното [[гравитација|гравитационо]] влијание.<ref name=book />

Ортовиот Облак се церува дека зафаќа широк простор накаде меѓу 2.000 до 5000 АЕ (0,03 до 0,08 сг)<ref name=book /> па се до 50.000 АЕ или 0,79 сг<ref name=Morbidelli2006 /> од Сонцето. Некои пресметки го поставуваат нбадворешниот раб на растојание од 100.000 до 200.000 АЕ (1,58 и 3,16 сг).<ref name= book /> Областа може да се подели на сферен надворешен Ортов Облак 20.000 до 50.000 АЕ (0.32–0.79 сг), и [[тор (геометрија)| торусоиден]] внатрешен Ортов Облак на растојание од 2.000 до 20.000 АЕ (0.0–0.3 сг). Надворешниот облак е слабо сврзан со Сонцето и ги обезбедува долгопериодичните (и веројатно Халиеевиот вид) комети до внатешнаѕа орбита на [[Нептун]].<ref name=Morbidelli2006 /> Внатрешниот Ортов Облак е исто така познат и како Хилсов облак, именуван по [[Џек Хилс]], кој го претпоставил неговото постоење во 1981 година.<ref name="hills1981" /> Моделите предвидуваат дека внатрешниот облак треба да има десетици или стотици пати повеќе кометни јадра од надворешниот<ref name="hills1981" /><ref name="levison2001" /><ref name="Donahue1991" /> се смета за можен извор на нови комети снабдувајќи го слабиот надворешен облак, чиј број на комети постепено се намалува. Хилсовиот облак го објаснува непрекинатото постоење на Ортовиот Облак по милијарди години.<ref name="Julio1997" />

Надворешниот Ортов Облак можно е да има трилиони тела поголемни од 1 &nbsp;km,<ref name=Morbidelli2006 /> и милијарди со [[Апсолутна ѕвездена величина|апсолутна величина]]<ref>Absolute magnitude is a measure of how bright an object would be if it were 1 AU from the Sun and Earth; as opposed to apparent magnitude, which measures how bright an object appears from Earth. Because all measurements of absolute magnitude assume the same distance, absolute magnitude is in effect a measurement of an object's brightness. The lower an object's absolute magnitude, the brighter it is.</ref> посветла од 11 (што соодвествува приближно на пречник од 20 &nbsp;km), при што соседните тела се на меѓусебни растојанија поголеми и од 10 милиони километри.<ref name=emel2007 /><ref>{{cite web

За [[комета|кометите]] се смета дека имаат две поединечни области од каде потекнуваат во Сончевиот систем. Краткопериодичните комети (оние со орбити до 200&nbsp;години) вообичаено се смета дека потекнуваат или од [[Кајперов појасПојас|Кајперовиот појас]] или од расеаниот диск, кои се всушност два рамни дискови на ледени остатоци зад Нептуновата орбита на 30&nbsp;АЕ и се протегаат се до 100&nbsp;АЕ од Сонцето. Долгопериодичните комети, како што е [[Хејл-Бопова комета|Хејл-Боповата комета]], чии орбити се траат и по илијадници години, се смета дека потекнуваат од Ортовиот Облак. Орбитите во внатрешноста на Кајперовиот појас се релативно стабилни, и многу мал број на комети се смета дека потекнуваат од тој појас. Расеаниот диск, сепак, е динамички активен, и е далеку поверопјатно да е местото од кое потекнуваат кометите.<ref name=book /> Кометите минуваат низ расеаниот диск и навлегуваат во областа во која владеат надворешните планети, станувајќи [[кентаур (астерроид)|кентаури]].<ref>{{cite journal

Некои научници теоретизирале дека галактичките плимни сили можно е да придонеле за создавањето на Ортовиот Облак преку зголемувањето на [[перихел|перихелот]]от (најкусото растојание до Сонцето) на [[планетезимал]]и со големи ахели (најудолгото растојание од Сонцето).<ref>{{cite journal