Василије Петровиќ Његош: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
с Јазична исправка, replaced: допринело → придонело using AWB |
||
Ред 33:
| place of burial =
|}}
'''Василије Петровиќ Његош''' ([[Црна Гора]], [[1709]] — [[Санкт Петербург]], [[10 март (починале)|10 март]] [[1766]]) бил владетел и црногорски [[митрополит]] (1750 — 1766). Владеел заедно со [[Сава Петровиќ Његош]]. Тој е творец на првата домашна историја за [[Црна Гора]], а со својата дејност усшеал да ги прошири и продлабочи врските со [[Руската империја]]. Василије ја продолжил борбата против [[Османлии
== Биографија ==
[[Податотека:Cetinje monastery.jpg|мини|лево|240п|Цетињскиот манасти]]
По [[Пожаревачки мир|Пожаревачкиот мир]] од 1718 година, [[Венецијанската република]] започнала нова политика кон [[Османлии
Првите негови политички чекори биле насочени кон ослабување на позициите на владиката Сава и преземање на мерки за сопствено издигнување. Во 1744 година, додека владиката Сава се наоѓал во Русија, Василије заминал за [[Венеција]], каде што со фалсификувани печати на црногорските старешни се обидел да стекне корист за себе. Поради овој чекор Василије дошол во судир со владиката Сава по неговото враќање во [[Црна Гора]], меѓутоа двајцата набргу се смириле, а Василије станал негов помошник.
Ред 44:
Василије на многу јасен начин ги согледал основните проблеми на Црна Гора. Тој се стремел со подршка на [[Хабзбуршка монархија|Хабзбуршката монархија]] или [[Руското царство]] да создаде цврста и трајна врска помеѓу црногорските племиња, а со својата дејност владиката Василије од племенската црногорска средина се нашол во европската политика на [[18 век]].
[[Податотека:Vladika sava.jpg|мини|лево|150п|Владиката Сава]][[Податотека:AtlBalk1750.jpg|мини|десно|250п|Балканот во 1750 година]]
Во 1752 година, Василије пристигнал во Русија каде што останал две години. Во текот на својот престој во [[Москава]] и [[Санкт Петербург]] воспоставил врски со истакнати личности од руското општество и на дневен ред поставил голем број на прашања од руско-црногорските односи. Василије побарал Црна Гора да стане протекторат на рускиот двор, а во преставката до грофот Бестужев од [[22 април (настани)|22 април]] 1753 година, побарал Црногорскиот принципат да биде вклучен во титулата на рускиот цар. Меѓутоа, руската влада ги одбила неговите предлозите. Василије не ја прекинал својата активност, продолжил со пишување на писма и мемеорандуми, а посетил и одреден број на истакнати руски личности.
За да ја запознае руската јавност со политичките и општетсвените случувања во Црна Гора, во 1754 година го напишал своето дело Кратка историја на Црна Горе ([[руски]]: ''Кратка историја о Черној Гори''). Во делото, Василије не водел сметка за историските факти, всушност тоа било историско-политички мемоар преку кои владиката сакал да ги постигне својте политички цели. Мемоар во Црна Гора извршил силно влијани меѓу [[Црногорци]]те во развивањето на свеста за вековната борба против [[Османлии
Од руска страна, Василије бил известен за српската преселба од [[Банат]] во Русија и започнал преговори за формирање на еден посебен ''црногорски полк'' кој требало да биде во руска служба. Русите го прифатиле предлогот и биле преземени конкретни чекори за негово остварување. Откако од руска страна, му биле поклонети црковни книги и финансиска помош во висина од 5 000 рубљи за Цетињскиот манастир, во 1754 година владиката се вратил во својата татковина.
Ред 52:
Додека Василије се наоѓал во Русија, босанскиот везир [[Хаџи Мехмед Паша]] со својата војска дошол во Гацко за да ги казни непокорните Црногорци. Митрополитот Сава, гувернадурот Стано Радоњиќ и останатаите старешини, за да го избегнат османлискиот напад, се согласиле да го платат харачот. Меѓутоа, Василије по враќањето во Црна Гора ги поматил нивните сметки и ги потикнал Црногорците да го отфрлат договорот <ref>Ј. Томић, Црногорски митрополит Василеје Петровић у Црну Гору по првом повратку из Русије 1754-1756, Глас САН 88, 1911</ref>. Истовремено, Василије започнал агитација против [[Венецијанска Република|Венецијанската Република]]. Оваа активност на Василије, предивикала противдејствија на Венецијанците и Османлиите. [[Венецијанска Република|Венецијанската Република]] ја блокирале Црна Гора и донеле одлука за труење на владиката. Василије се спасил од Венецијанците, меѓутоа Црна Гора не го избегнала османлискиот напад. [[Висока Порта|Високата порта]] подготвила казнена експедиција во јачина од 40 000 луѓе. Во 1757 година, Црногорците во [[Никшиќ]] биле принудени да потпишат примирје со кое се обврзале да го платат харачот, да ја прекратат својата ајдучка дејност и да не примаат странски емисари.
Василије ја напутил Црна Гора и најпрво се засолнил во [[Риека]], а од таму испартил писма до руските владеачки кругови за помош. Исто така тој се обидел да ја изврши договорената преселба на црногорскиот полк, но бил спречен од Венецијанците. За да ги престави лично потребите на Црна Гора и за да информира за неуспешниот обид за префрлање на полкот, Василије по втор пат заминал за Русија. При оваа посета, Василије не бил сам, со него бил гувернадурот Станислав Вуколајев Радоњиќ и други црногорски старешини <ref>
[[Податотека:Paterssen View of English Embankment from Vasilyevsky Island part1 1799.jpg|мини|десно|250п|Санкт Петербург]]
Руските добиле информаци кој не биле погодни за Василије, а руската влада имала недоверба кон него. Руската влада решила да испрати свој преставник во Црна Гора - полковникот Пучов, кој добил задача да однесе финансиска помош во висина од 15 000 рубљи и да ја проучи сосотојбата во Црна Гора. Во есента 1759 година, рускиот преставник престојувал во Црна Гора и испратил до рускиот двор опширен извештај за црногорските состојби.
Ред 62:
== Наследство ==
[[Податотека:Metropolitan Vasiliy Petrovich of Montenegro's grave in Blagoveschenskaya church 01 by shakko.JPG|мини]]
Верските, културните и политичките врски на Црна Гора со [[Руското царство]] ја потикнале идејата на Василије, преку борбата на [[Црногорци]]те да се ослободат сите средновековните српски области. Тој во 1763 година, покренал план за обединување на сите српски територии, неговата идеја била заоснована врз традициите за [[Цар Душан|Душановото царство]] кое било негувано од страна на Пеќката патријаршија и цетинската митрополија, меѓутоа неговиот план немал политичка основа за реализирање.
Иако неговите планови не биле реални, сепак тие одиграле позитивна улога. Василије ја потикнал и распламтил ослободителната борба на Црногорците и допринел за морално-политичката соработка помеѓу црногорските племиња, Василије бил првиот Црногорец кој ја разбил традиционалната соработка со [[Венецијанска Република|Венецијанската Република]] и се стремел да го острани нејзиното влијание меѓу Црногорците.
Со своите чести патувања во Русија и добиената финансиска и морлана подршка, владиката Василије допринел за култот кон Русија меѓу Црногорците. Веќе во негово време, врските помеѓу Русија и Црна Гора станале традиционални, а Црногорците политички и материјално целосно се потпреле врз [[Руското царство]].
Ред 88:
{{Нормативна контрола}}
{{Династија Петровиќ-Његош}}▼
[[Категорија:Црногорски монарси]]
Ред 93 ⟶ 95:
[[Категорија:Династија Петровиќ-Његош]]
[[Категорија:Црногорски Срби]]
▲{{Династија Петровиќ-Његош}}
| |||