Клонирање: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с +Категорија:Молекуларна биологија; +Категорија:Криобиологија; +Категорија:Применета генетика користејќи го HotCat |
сНема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
'''Клонирање'''
Под терминот клонирање се подразбира дека еден [[организам]] ги има сосема истите карактеристики наследено од некој друг организам. За да се сфати процесот на клонирање потребно е да се знае функцијата на [[гени|гените]] и начинот на кој [[ДНК|DNA]] ги одредува наследните особини. Комбинацијата на DNA во еден ген ги означува особините на тој ген, додека пак сите гени заедно ги означуваат особините на организмот. Со променување на структурата на DNA во еден ген можат да се променат особините на тој ген. Ова се нарекува генетска манипулација или [[
== Целта на клонирањето ==
Уште долго време пред првобитните клонирања научници можеле да поделат [[ембрион]] на два или повеќе дела, при што од секој дел ќе израснел еден нов организам. Но, Доли била клонирана од [[телесни клетки|телесна клетка]], а не од ембрионална клетка.
Но се клонираат и животни со цел да се создадат материи за производство на лекови. Имено, постојат материи кои можат само да се произведат во генетско манипулирани организми. [[тромбоцит|Тромбоцитите]] кои имаат примарно значење при крварење кај луѓето со [[хемофилија]], не се создаваат. Поради ова, клонирани се животни кои се така генетско манипулирани што создаваат голем број на тромбоцити. Друг пример за ова е овцата Трејси, која секојдневно создавала повеќе [[alpha-1-antritrypsin]] (лек за цистична фиброза), отколку што произведувале сите фабрики во светот заедно.▼
Потребен е голем број на организми кои ги создаваат потребните материи за лекови, но таквите организми малку ги има во природата и дури со генетско манипулирање тешко се создаваат. Затоа клонирањето е важно бидејќи со процесот на клонирање може да се создадат безброј други организми со истите својства како и првобитните организми.▼
▲
▲
== Техники на клонирање ==
Постојат повеќе техники на клонирање. Најкористени се:
=== Јадрово пресадување ===
Во секоја [[клетка|животинска клетка]] се наоѓа [[клеточно јадро|јадро]], во кое пак се наоѓаат сите наследни особини, зачувани во DNA. Од секоја клетка на организмот може да се отстрани јадрото и да биде пренесено во неоплодена [[јајце клетка]], од која исто така е отстрането јадрото. Со мал електрошок новото јадро и јајце клетката се спојуваат создавајќи вештачко оплодена јајце клетка, која ја има способноста на делба. Во понатамошниот процес, ембрионот ќе биде пренесен во матката на таканаречен сурогат. Доли е на овој начин создадена. Клонот е идентичен со донорот на клеточното јадро. Во 1952 година Роберт Бригс и Томас Кинг први направиле
=== Техника на збратимување ===
Оваа техника може да се сретне и во природата. Ембрионот во ран стадиум се дели во две помали ембриони. Клетките се делат со помош на [[смеса|хемиска смеса]] која ќе биде додадена на зиготот и го уништува заштитниот слој на зиготот. Потоа се додава друга хемиска смеса која создава нов заштитен слој околу двете помали ембриони. На овој начин во природата настануваат [[еднојајчени близнаци]]. Клонирани се повеќе цицачи со оваа техника, но не е познато дали е можно да се клонираат луѓе со оваа техника бидејќи намерно биле користени „заболени“ клетки кои се уништуваат после пет делења.
Ред 20 ⟶ 25:
Оваа техника го носи ова име во чест на [[Рослинскиот институт]] во [[Шкотска]]. Создавање на клон од возрасно животно се прави поинаков начин, со помош на [[нуклеарна трансфузија]]. При овој процес донор – клетка се вметнува во јајце клетка. Предходно јадрото на јајце клетката е отстрането. Потоа во донор – клетката се додава материја која го забрзува клеточниот развиток. Донор – клетката потоа на вештачки пат се става во G0 фаза, мировна фаза на клетките, при што не настанува клеточно делење. Јајце клетката и донор – клетката се спојуваат поради додадените материи кои се залепени за [[клеточна мембрана|клеточните мембрани]]. Потоа клетките се пренесуваат во електрично поле и со мал електричен шок се оштетуваат мембраните таму каде што се судираат. Со обновување на клеточните мембрани, тие се спојуваат при што настанува една клетка. Исто така, со електричниот шок клетката излегува од мировната фаза и се активира за делба.
=== Хонолулу техника ===
Освен Рослин техниката за клонирање на клетки на возрасни животни, постои и Хонолулу техниката. При процесот на клонирање се
== Разлики помеѓу два исти клона ==
Ред 26 ⟶ 31:
== Доли ==
Во Шкотска било за прв пат успешно клониран организам, овцата Доли. Доли немала татко, но имала повеќе мајки. Доли е клон, идентична копија од нејзината мајка – донатор. За некои видови тоа е нормално, но за цицачите тоа не е. Пред успешно да се
== Клонирање луѓе ==
|