Википедија

Ланчен мост (Будимпешта): Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с Bjankuloski06 ја премести страницата Сеченов синџирест мост на Ланчен мост (Будимпешта)
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Infobox_Bridge
|bridge_name= СеченовСечењиев синџирестланчен мост
|image= Budapest Kettenbrücke.jpg
|caption= Воздушен поглед на мостот.
|official_name= Széchenyi Lánchíd
|also_known_as= СеченовСечењиев мост
|carries=
|crosses= [[Дунав]]
Ред 10:
|maint=
|id=
|design= [[синџирестланчен мост]] од [[Вилијам Терни Кларк]]
|mainspan= 202 mм
|length= 375 m м
|width= 12,5 mм
|clearance=
|below=
Ред 28:
}}
 
'''Сеченови синџирестЛанчен мост''', илипоточно самоСечењиев '''Синџирестланчен мост''' ([[унгарски јазик{{lang-hu|унгарски]]: ''Széchenyi lánchíd''}}) е— [[висечки мост]] кој се протегна на [[Дунав|реката Дунав]] и ги поврзува [[Будим]] и [[Пешта]], западната и источната страна на [[Будимпешта]], главниот град на [[Унгарија]]. Мостот е првиот постојан премин преку Дунав во Будимпешта, а бил отворен во [[1849]] година.
 
Тој е поврзан со плоштадот Рузвелт во Пешта, во близина на палатата Грешам и зградата на Унгарската академија на науките и уметностите. На будимската страна е поврзан со Адам-Кларковиот, во близина на патото кој води кон [[Замок Будим|замокот Будим]].
Ред 35:
 
== Опис ==
СеченовиотСечењиевиот мост претставува [[висечки мост]] и го поврзува Рузвелтовиот плоштад во [[Пешта]] со Адам-Калрковиот плоштад во [[Будим]]. Градбата е изградена во класичен стил и содржи две [[триумфална арка|триумфални арки]], кои служат како држачи, низ кои се протега мостот долг 375 [[метар|mм]], а се поврзани со синџириланци од двете страни кои служат како дополнителна заштита, поради што истиот се нарекува и ''СеченовСечењиев синџирестланчен мост''. Отворите на арките се широки по 6,5 mм, а железната конструкција е со маса која изнесува 2.000 [[тон]]и.
 
== Историја ==
 
=== Позадина ===
[[Податотека:Barabas-szechenyi.jpg|thumb|left|250px|Грофот Иштван Сечењи - главен иницијатор за изградба на синџирестиотланчестиот мост.]]
Од 1776 година за поврзување на бреговите на Будим и Пешта бил користен [[понтонски мост]] со 46 држачи. Но, пред почетокот на секоја зима, мостот морал да се расклопи, а повторно можел да се изгради на почетокот на пролетта. Тоа било резултат на големите надојдувања на реката Дунав. Така, за време на зимските месеци двата крајбрежни града не биле поврзани, што ја отежнувало трговијата и слободното движење на жителите на двата града.
 
Во 19-от век дошло не само до политичка потреба за спојување на [[Будим]] и [[Пешта]], туку и до урбанистичка. Освен тоа, граѓаните на двата дела од градот ја подржувале идејата за перманентно спојување на двата брега преку реката [[Дунав]] со гламурозен мост, но исто така имало и противници на оваа идеја. Но, сепак унгарските инженери немале некое големо искуство во градење на мостови. Постоеле напори да се изградат и претходно, но поради излевањето на реката Дунав неколку пати, граѓата била уништувана. Освен тоа имало потреба и од висока сума на пари со која би се изградил тој мост. Граѓаните во тоа време немале доволно пари да плаќаат такси па тоа излегло и како дополнителен проблем во оваа идеја.
 
Главен „виновник“ за подготовката на техничките и економските подготовки за изградба на мостот е грофот Иштван Сечењи. Според него во тој период било од голема важност да се изгради еден постојан мост кој ќе ги поврзува Будим и Пешта. На 10 февруари 1832 година, била отворена дебата каде што било одлучено дека ќе се гради мост. Кога станува збор за економскиот план, вмногу помогнал грофот, кој бил еден од побогатите личности во тоа време во градот, но исто така и граѓаните кои требале да плаќаат такси. Во создавањето на мостот голема улога одиграл и најбогатиот човек во Пешта, [[Турција|турски]] освојувач на [[Грци|грчките]] дилери кои се населиле во [[Унгарија]] во тој период, Шамар Анастастиј, како и Џорџ Сина кој бил виенски банкар, а подоцна станал и основач на компанијатапретпријатието ''СинџирестЛанчест мост''. Барон Едуард бил амбасадор на Кралот на [[Баварија]], но во тој период работел како заменик претседател. Во 1827 година тој го изработил законот, според кој се предвидувало изградба на мостот.<ref>http://www.irodalmiakademia.hu/dia/diat/muvek/html/FEKETE/fekete00129/fekete00129.html</ref>
 
На почетокот од 19. век, [[железо]]то како градежен материјал се користел само во [[Англија]], додека [[столб]]овите на мостовите во остатокот од [[Европа]] биле од дрво или камен. Според тоа, никој немал храброст од овие материјали да изгради мост на [[Дунав]], чијашто вода во текот на зимата замрзнува, што во тоа време било реалност, бидејќи дрвените столбови над замрзнатата река не можеле да се одржуваат подолго време.
Ред 56:
 
== Национаен симбол ==
СеченовиотСечењиевиот синџирестланчест мост е една од најславните градби во [[Будимпешта]] и претставува симбол на движењето на војската за националниот идентитет.
 
== Занимливости ==
Ред 67:
==Галерија==
<gallery>
Image:Podul cu lanturi din Budapesta.jpg|СеченовиотСечењиевиот синџирестланчест мост навечер. На него може да се видат [[Знаме на Македонија|македонски]] и [[Знаме на Унгарија|унгарски знамиња]].
Image:Ponte dei leoni.JPG|Лавовите на влезот.
Image:Budapest_chain_bridge_pillar_by_night.JPG|Столб од мостот фотографиран ноќе.
Image:Budapest Chain Bridge.jpg|Мостот преку ден.
Image:Budapest chainbridge sunset.JPG|Мостот сликан при залез на сонцето.
Image:Budapest at night.jpg|СинџирестиотЛанчестиот мост навечер, фотографиран од Гелерт ридот.
Image:Budapest Castle hill.jpg|Поглед на мостот од агол во Будим.
Image:Budapest Castle with ship.jpg|СинџирестиотЛанчестиот мост со [[Буда (замок)|будимскиот замок]] во позадина.
</gallery>
 
Ред 94:
* [http://dbridges.fw.hu/hidak/lanchid.html Слики од оригиналниот, уништениот и реконструираниот мост]
* [http://www.freeweb.hu/bogard/Czerekozlektort.htm Страна за транспортот во Унгарија]
* [http://www.bridgesofbudapest.com/bridge/chain_bridge Мостови на Будимпешта -— СеченовСечењеиев синџирестланчест мост]
 
[[Категорија:Мостови во Будимпешта]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Ланчен_мост_(Будимпешта)“