Остеопороза: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
embed {{Нормативна контрола}} with wikidata information |
дополнување, викификација |
||
Ред 1:
{{pp-protected|expiry=2013-07-23T00:47:48Z|small=yes}}{{Infobox disease
| Name = Остеопороза
Ред 15 ⟶ 14:
}}
'''Остеопорозата''' претставува метаболичка [[болест]] на
==Епидемиологија==
Од триесетатта година на животот па натаму кај луѓето почнува да се намалува постепено количината на коскеното ткиво во коските. Кај жените, губитокот е присутен особено неколку години после [[Менопауза|менопаузата]], додека кај мажите, во принцип, губитокот е константен.
* возраста - над 30 години, коскената маса почнува да се намалува
Бидејќи во популацијата се зголемува бројката на старото население, се зголемува и бројот на заболените од остеопороза. Тој тренд е присутен особено во високо развиените земји каде бројката и зачестеноста на скршениците од остеопороза нагло се зголемуваат.▼
* пол - жените се четирипати повеќе подложни на ова заболување од мажите, особено за време на [[менопауза]]та и на возраст над 50 години
* семејна историја
* физичка неактивност, мала телесна [[тежина]]
* долготрајна имобилизација
* недоволен внес на [[калциум]] со [[Храна|храната]]
* пушење и [[Алкохолен пијалок|алкохол]]
* користење на [[кортикостероиди]]
* и болести на [[тироидеа|тироидеата]].
<br />
▲Бидејќи во
===Причина за настанување на остеопорозата===
Постојат три главни типа на осеопороза:
* идиопатска (непозната причина), која е присутна кај децата и [[Адолесценција|адолесцентите]], * постменопаузална (тип I), која се јавува обично меѓу 50 и 75 година од животот, и * ==Клиничка слика==
[[Податотека:Active osteoblasts.jpg|мини|климичка слика]]
Болните можат да заболат од остеопороза и со години да немаат симптоми. Фрактури на [[‘Рбетен столб|‘рбетниот столб]], кои се една од најчестите компликации на болеста и кои предизвикуваат болка во грбот, се јавуваат без или после минимална траума. Најчести се на лумбалните и долните [[торакални
Сепак, дури и кога човекот ќе заболи од остеопороза, може да се врати густината на коските, а тоа може да се постигне со комбинација на физички вежби, здрава исхрана, внесување витамини и лекови.<ref>„Остеопороза - Кога коските ќе ослабнат и попуштат“, ''Здравје'', понеделник, 27 октомври 2014, стр. 18.</ref>
▲Фрактури на ‘рбетниот столб, кои се една од најчестите компликации на болеста и кои предизвикуваат болка во грбот, се јавуваат без или после минимална траума. Најчести се на лумбалните и долните торакални прешлени. Локално се развива акутна болка и обично попушта после неколку дена или недели. Со тек на време фрактурите предизвикуваат дорзална кифоза со вратна лордоза и хронична грбна болка, посебно во долниот лумбо-сакрален дел. Болната чуствителност често се забележува по должината на ребрениот раб на соодветниот спинален нерв. Со напредокот на болеста, епизодите на фрактурите на прешлените се повторуваат, висината на телото се намалува, исчезнува физиолошкиот облик на ‘рбетниот столб, додека торакалната фисура се продлабочува до тој степен што ребрата налегнуваат на илијачната коска од карлицата. Останатите видови на фрактури обично не настануваат спонтано, туку како резултат на механички повреди, на пример при пад.
==Дијагноза==
Кај 20% од женската популација е присутна хиперкалциурија (зголемена концентрација на калциум во [[Урина|урината]]). Останатите биохемиски наоди се уредни. [[Рендген|Рендгенската]] [[дијагностика]] е корисна во текот на подоцнежните фази на [[Болест|болеста]], кога се губат повеќе од 30% од коскеното ткиво. На рендгенските снимки се гледа намалена густина (дензитет) на коските.
===Терапија===
Ризикот од појава на остеопороза се намалува со редовна физичка активност и со здрава исхрана. Притоа, особено е корисен [[зеленчук]]от, богат со [[витамини]] и [[минерали]] ([[витамин Д]] и [[калциум]]), а се препорачува и редовно изложување на [[сончева светлина]].<ref>„Остеопороза - Кога коските ќе ослабнат и попуштат“, ''Здравје'', понеделник, 27 октомври 2014, стр. 18.</ref>
<br />
▲:*'''Естрогенската терапија''' може да го закочи или забави напредокот на болеста. Обично се започнува неколку години (3-6) после почетокот на постменопаузата, но некои доктори советуваат почеток на естрогенската хормонска заместителна терапија значително порано. Обично се користи во количини од 0,6 до 1,2 мг на ден. Меѓутоа естрогенската терапија го зголемува ризикот од крварење, ендометриски карцином и болести на жолчниот систем.
▲:*'''Фрактурите''' се третираат оперативно,
==Надворешни врски==
*[http://www.zazdravje.com.mk/%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B0-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%BD-%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%BA-%D0%BD%D0%B0-%D0%BA%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D1%81%D0%B0 Портал од областа на медицината - За Здравје]
== Наводи ==
{{наводи}}
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Болести поврзани со стареење]]
[[Категорија:Болести на коските]]
| |||