Боливија: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 78:
}}
 
'''Боливија''' ({{lang-es|Bolivia}}, {{lang-qu|Buliwya}}, {{lang-ay|Wuliwya}}, {{lang-gn|Volívia}}), или официјално '''Повеќенационална Држава Боливија'''<ref name="ReferenceA">{{cite web|url=http://www.who.int/countries/bol/en/ |title=WHO &#124; Bolivia (Plurinational State of) |publisher=Who.int |date=11 May 2010 |accessdate=30 August 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://data.un.org/CountryProfile.aspx?crName=Bolivia%20(Plurinational%20State%20of) |title=UNdata &#124; country profile &#124; Bolivia (Plurinational State of) |publisher=United Nations |date=14 November 1945 |accessdate=30 August 2010}}</ref> (''{{јаз|es|Estado Plurinacional de Bolivia}}'') — независна држава во [[Јужна Америка]]. Боливија се граничи со [[Бразил]] на север и исток, со [[Парагвај]] и [[Аргентина]] на југ, со [[Чиле]] на југозапад и со [[Перу]] на запад. Главен град на државата според уставот е [[Сукре]], а седиште на владата е [[Ла Паз]]. Државата има 37 официјални[[службен јазик|службени јазици]], а најзборувани се шпанскиот, кечуанскиот, ајмарскиот и гваранскиот јазик. Боливија има население од околу 10 милиони жители. Над 50% од населението се [[Јужна Америка|јужноамерикански]] [[Американски староседелци|староседелци]], меѓу кои најголеми се [[Кечуани]]те, [[Ајмари]]те и [[Гварани]]те.
 
Пред европската колонизација на [[Америка]], андскиот регион на Боливија бил дел од познатата [[Империја на Инките]] — најголема држава во [[Претколумбовски период|претколумбовскиот период]]. Шпанската империја го освоила регионот во [[16 век]]. За време на шпанскиот колонијален период, територијата на Боливија се нарекувала [[Горно Перу]] и била дел од [[Вицекралство Перу|Вицекралството Перу]]. По објавувањето на независноста во [[1809]] година, следувала војна која траела 16 години. По крајот на војната била основана новата република на [[6 август]] [[1825]], а името го добила во чест на јужноамериканскиот револуционер [[Симон Боливар]]. Во својата историја како независна држава, Боливија се соочила со голем број политички немири, диктаторски општествени уредувања и економски проблеми.
Ред 505:
{{Main|Јазици во Боливија}}
 
ОфицијалниСлужбени јазици во државата се [[шпански]]от ([[боливиски дијалект]]), [[Кечуански јазици|кечуанскиот]], [[Ајмарски јазик|ајмарскиот]] и останати 34 [[Индијански јазици|староседелски јазици]]. Шпанскиот јазик го зборуваат 60.7% од населението, кечуанскиот го зборуваат 21.2% од населението и ајмарскиот јазик го зборуваат 14.6% од населението. Според Националниот институт за статистика од 2007, 28.1% од населението на Боливија зборува како мајчин јазик еден од староседелските јазици. Оваа бројка се зголемила на 29.4% во 2008 година.
 
Околу 90% од децата посетуваат основно [[образование]], но понекогаш за краток период. Сè до 2001 писменоста во државата била ниска во голем број рурални области, но според податоците на ЦИА, писменоста во државата е 87%, што е слично со Бразил, но под просекот на [[Јужна Америка]]. Како и да е, во 2008 година имало кампања за писменоста во државата со слоганот „Да јас можам“ и Боливија била прогласена за земја без неписменост според стандардите на [[УНЕСКО]].<ref name="literacyBBC">{{cite news |title= Bolivia declares literacy success |author=|newspaper=BBC News|date= 21 December 2008|url= http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/7794293.stm | location=London}}</ref>
 
Според уставот од 2009 година, официјалнислужбени јазици во Боливија се: [[шпански јазик]], [[ајмарски јазик]], [[араонајски јазик]], [[баурејски јазик]], [[чикитански јазик]], [[каничански јазик]], [[кавинењски јазик]], [[кајувавски јазик]], [[чакопски јазик]], [[чимански јазик]], [[есе-еханки јазик]], [[гварански јазик]], [[гварасувејски јазик]], [[гварајуански јазик]], [[итонамајски јазик]], [[лекоански јазик]], [[калавајски јазик]], [[мачинерски јазик]], [[рејесански јазик]], [[мохоски јазик|мохењо-тринитарио]], [[Мохоски јазик|мохењо-игнасијано]], [[морејски јазик]], [[мосетенски јазик]], [[мовимајски јазик]], [[пакаварски јазик]], [[пукински јазик]], [[кечуански јазик]], [[сирионски јазик]], [[такански јазик]], [[тапиетејски јазик]], [[торомонски јазик]], [[уруански јазик]], [[венајечки јазик]], [[јаминавски јазик]], [[јукиски јазик]], [[јуракарејски јазик]] и [[ајореојански јазик]]<ref name="јазици"/>
 
=== Здравство ===