Кинески јазик: Разлика помеѓу преработките

|states=[[Кина|континентална Кина]], [[Хонг КонгХонгконг]], [[Макао]], [[Тајван]], [[Малезија]], [[Сингапур]] и други региони со кинеско население

Стандардизираната форма на говорниот кинески се нарекува [[стандарден мандарински јазик|стандарден мандарински]] „普通话 (путунгхуа); 国语 (куоју)“, кој е базиран на [[пекиншки дијалект|пекиншкиот дијалект]]. Стандардниот мандарински е официјален[[службен јазик]] на [[Народна Република Кина]], [[Република Кина (Тајван)]], како и еден од четирите официјалнислужбени јазици вона [[Сингапур]]. Кинескиот—''деКинескиот факто''(дефакто стандарниот мандарински—емандарински) е еден од петте официјалнислужбени јазици на [[Обединети Нации|Обединетите НацииООН]]. Од другите варијанти, [[стандарден кантонски јазик|стандарниот кантонски]] е распространет и влијателен во кантонојазичната дијаспора, и е еден од официјалнитеслужбените јазици во [[Хонг КонгХонгконг]] (заедно со [[англиски јазик|англискиот]]) и во [[Макао]] (заедно со [[португалски јазик|португалскиот]]). [[Јужномински јазик|Јужноминскиот јазик]], дел од [[мински јазици|минската јазична група]], се зборува нашироко во [[Фуџен]] и [[Тајван]] (каде се нарекува [[тајвански јазик|тајвански]] или „хокло“) како и [[југоисточна Азија]] (каде предоминира во [[Сингапур]], [[Малезија]] и на [[Филипини]]те и се нарекува Хокиен).

[[Стандарден мандарински јазик|Путунгхуа / Куоји]], често наречен „мандарински“, е официјалниотслужбениот [[стандарден јазик]] во употреба во [[Народна Република Кина]], [[Република Кина (Тајван)]] и [[Сингапур]] (каде се нарекува „Хуаји“). Заснован е на [[пекиншки дијалект|пекиншкиот дијалект]], кој е дијалект на [[мандарински јазик|мандаринскиот]] како што се зборува во [[Пекинг]]. Владите имаат за цел говорниците на разните кинески варијанти да зборуваат мандарински како заеднички јазик. Затоа тој се користи во владините агенции, во медиумите и како образовен јазик во установите.

Во [[Кина]] и [[Тајван]] [[диглосија]]та е честа појава: често луѓето знаат по два, па дури и три варијанти заедно со стандардниот мандарински. На пример, покрај ''путунгхуа'', еден жител на [[Шангај]] може да зборува и [[шангајски дијалект|шангајски]], а ако не израснал таму, тогаш и неговиот роден дијалект. Оној роден во [[Гуангџоу]] може да зборува стандарден кантонски и ''путунгхуа'', а тајванец веројатно зборува и [[тајвански јазик|тајвански]] и ''путунгхуа/куоји''. Жител на [[тајван]] може често да ги меша [[изговор]]ите, изразите и зборовите од [[стандарден мандарински јазик|стандардниот мандарински]] и [[тајвански јазик|тајванскиот]], а оваа мешавина во многу случаи се смета за неприфатлива. Во Хонг КонгХонгконг, стандарниот мандарински почнува да го заменува англискиот и стандардниот кантонски, неговите официјалнислужбени јазици.

Денес постојат два система на кинески знаци. [[Традиционално кинеско писмо|Традиционалниот систем]], кој сѐ уште се користи во [[Хонг КонгХонгконг]], [[Тајван]] и [[Макао]], по својата форма датира од доцната династија [[Хан (династија)|Хан]]. [[Упростено кинеско писмо|Упростениот систем]] пак, измислено во НР Кина во 1954 со цел за масовно [[писменост|описменување]] на народот, ги упростува најсложените традиционални [[глиф]]и на помал број на потези, многу од нив на заеднички ''цаошу'' [[стенографија|стенографски]] варијанти, со поголем фонд на синонимни знаци.

Сѐ до средината на XX век, највеќето кинези зборувале само на нивната родна варијанта на кинески. Бидејќи [[Нанџинг]] бил [[главен град|престолнина]] за време на раната династија [[Минг (династија)|Минг]], нанџиншкиот мандарински станал доминантен барем до подоцнежниот период на официјално [[манџурциманџурски јазик|манџуројазичното]] царство [[Чинг (династија)|Чинг]]. Од XVII век, во царството се отвориле [[правоговор]]ни академии (трад. 正音書院, упр. 正音书院, Ченгјин Шујиан) за распространување на говорот од Пекинг, како престолнина на династијата Чинг, но тие не доживеале успех. За време на последните педесет години на династијата Чинг во доцниот XIX век, пекиншкиот мандарински конечно го заменил нанџиншкиот на царскиот двор. Меѓутоа за поширокото население, не постоел единствен стандард за мандаринскиот јазик. Немандаринските говорници во јужна Кина и понатаму продолжиле да ги користат нивните дијалекти и говори во секоја сфера на живеењето. Новиот пекишнки мандарински се зборувал само од функционери и чиновници и затоа бил прилично ограничен.

Ситуацијата не се променила сѐ до средината на XX век, со создавањето на (во НР Кина Тајван, но не во Хонг КонгХонгконг) на задолжителен образовен систем посветен на учење на [[стандарден мандарински јазик|стандардниот мандарински]]. Како резултат на ова, мандаринскиот денес го зборуваат сите млади и средовечни Кинези од континентална [[Кина]] и [[Тајван]]. Во [[Хонг КонгХонгконг]] пак, во британско колонијално време се користел [[Стандарден кантонски јазик|стандардниот кантонски]], а не мандаринскиот (заради големиот број на кантонски говорници) и денес тој е сè уште официјаленслужбен јазик во образованието, формалниот говор и секојдневниот живот, но мандаринскиот станува сѐ повлијателен по [[Предавање на суверенитетот на Хонг КонгХонгконг|неговото интегрирање во Кина во 1997]].

ОфицијалниотСлужбениот говорен мандарински има само 400 говорни едносложни зборови, но над 20.000 пишани знаци, па така постојат многу [[хомофон]]и кои се разликуваат само по четирите тонови. Често дури ни ова не е доволно, доколку не се назначи контекстот и точниот израз.