Рак (болест): Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с Bot: Migrating 112 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q12078 (translate me) |
сНема опис на уредувањето |
||
Ред 46:
==== Инфекција ====
Некои видови на рак можат да се предизвикани од инфекција. Ова најчесто се случува кај животните, како на пример птиците, но исто така и кај луѓето, а вирусите се причинители на дури 20% од сите заболувања од рак ширум светот. Тука се вбројуваат човечкиот папилома вирус (карцином на грлото на матката, односно цервикален карцином), човечкиот полиома вирус (мезотелиом, тумори на мозокот), Епштајн-Бар вирусот (лимфопролиферативна болест на Б-клетките и назофарингеалниот карцином), Капошиевиот сарком херпес-вирус (Карпошиев сарком и примарен излив на лимфоми), вируси на хепатит Б и хепатит Ц (хепатоцелуларен карцином) и човечкиот вирус-1 на леукемија на Т-клетките (леукемија на Т-клетките). Ризикот за заболување од рак може да се зголеми и заради бактериска инфекција, како што е примерот на бактеријата Heliobacter pylori, што го предизвикува карциномот на желудник.
Според експериментални и епидемиолошки податоци, вирусите имаат улога на предизвикувач, и со тоа се вториот најзначаен фактор на ризик од развивање на ракот кај луѓето, надминат само од употребата на тутун. Можеме да разликуваме два вида тумори предизвикани од вирус: едните се трансформираат акутно, а другите се трансформираат полека. Кај вирусите што се трансформираат акутно, вирусот носи хиперактивен онкоген, наречен вирусен онкоген, и заразената клетка се преобразува во истиот момент кога се пројавува вирусот. За разлика од овој вид, кај вирусите што полека се трансформираат, вирусниот геном се внесува близу
Вирусите на хепатит, вклучувајќи ги хепатитот Б и хепатитот Ц можат да предизвикаат хронична вирусна инфекција што на годишно ниво, кај 0,47% од пациентите заболени од хепатит Б доведува до рак на црниот дроб (особено во Азија, а помалку во Северна Америка), и кај 1,4% од заболените од хепатит Ц. Цирозата на црниот дроб, без разлика дали потекнува од хроничен вирусен хепатит или алкохолизам, е тесно поврзана со развивањето на рак на црниот дроб, и комбинацијата од цироза и вирусен хепатит претставува најголем ризик за развивање на рак на црниот дроб. Во светски рамки, ракот на црниот дроб е еден од најраспространетите и најсмртоносните видови рак, што се должи на лесната преносливост на вирусниот хепатит и болестите.
Напредокот во истражувањето на ракот доведе до пронаоѓање на вакцина, наменета да го спречи ракот. Во 2006-та година, Администрацијата за Прехрана и Лекови во Соединетите Американски Држави одобри вакцина за човечкиот папиломавирус (ХПВ) наречена Гардасил. Вакцината штити од 6,11,16,18 соеви на човечкиот папиломавирус, кои заедно се причината за 70% од случаите на рак на матката и 90% од случаите на генитални брадавици. Во март, 2007-ма година, Советодавниот Комитет за имунизациски практики при Американскиот Центар за контрола на болести и превенција официјално препорача вакцината да ја примат жени на возраст од 11-12 години, и воочи на фактот дека жени од 9-26 години се исто така кандидати за имунизација. Постои и втора вакцина од Церварикс, која штити само од поопасните соеви 16,18 на човечкиот папилома вирус. Во 2009-та година, вакцината Гардасил беше одобрена за заштита од аналниот рак кај мажите, и рецензентите изјавија дека не постојат анатомски, хистолошки или психолошки разлики на ректумот, и затоа и жените ќе бидат заштитени.
|