Витамин: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
{{lang-la|}}, отстранување на премногу вики-врски (ВП:КОНТЕКСТ), некои поправки во содржината |
илустрирање, ситна поправка |
||
Ред 1:
{{Без извори|датум=ноември 2009}}
[[Податотека:All-trans-Retinol2.svg|мини|250п|Хемиската структура на [[ретинол]], најчестата форма на витамин А која се внесува преку храната.]]
'''Витамините''' ({{lang-la|vita-живот; amin-амин, органско соединение со азот}}) се [[Комплекс (хемија)|комплексни соединенија]] од различна хемиска природа кои се важни за нормалното биолошко функционирање на многу живи суштества. Поточно, тие во многу мали количини се потребни за [[раст]]ењето, нормалното функционирање на [[Клетка|клетките]] и [[Ткиво|ткивата]] и општо, за одржување на здравјето. Растенијата и некои микроорганизми се способни сами да ги [[Синтеза|синтетизираат]] сите потребни витамини, додека животните одредени витамини ги создаваат сами, а други мора да ги внесат преку исхраната. Витамините се делат на ''витамини растворливи во вода'' и ''витамини растворливи во масти''.
Витамините се среќаваат во две основни форми: ''активна'' (дејствуваат веднаш во организмот) и ''неактивна'' (за да дејствуваат, треба да се активираат). Повеќето витамини, животните ги внесуваат во активна форма, но има и такви, како витамините A и D кои се внесуваат во [[Организам|организмот]] во неактивна форма. Витамините во неактивна форма се означуваат како [[провитамин]]и. Сите витамини [[раствор]]ливи во [[вода]], освен витаминот C, влегуваат во структурата на одредени [[ензим]]и како [[коензим]]и. Делумниот недостиг на определен витамин во организмот се нарекува [[хиповитаминоза]], додека целосниот недостиг-[[авитаминоза]]. Меѓутоа, и преголемата застапеност на одреден витамин во организмот е штетна, состојба означена како [[хипервитаминоза]]. При различните хипо-, а- или хипервитаминози, доаѓа до различни нарушувања на организмот.
▲'''Табела: Преглед на витамините и нивното дејство'''
{|border="1" cellspacing="0" celpadding="4"
|-
!'''''Витамини'''''!!'''''Значење и во што се раствора'''''!!'''''Дефицит и авитаминози'''''!!'''''Хиповитаминози'''''!!'''''Природни извори'''''
|-
|