Витамин: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
{{lang-la|}}, отстранување на премногу вики-врски (ВП:КОНТЕКСТ), некои поправки во содржината
илустрирање, ситна поправка
Ред 1:
{{Без извори|датум=ноември 2009}}
[[Податотека:All-trans-Retinol2.svg|мини|250п|Хемиската структура на [[ретинол]], најчестата форма на витамин А која се внесува преку храната.]]
'''Витамините''' ({{lang-la|vita-живот; amin-амин, органско соединение со азот}}) се [[Комплекс (хемија)|комплексни соединенија]] од различна хемиска природа кои се важни за нормалното биолошко функционирање на многу живи суштества. Поточно, тие во многу мали количини се потребни за [[раст]]ењето, нормалното функционирање на [[Клетка|клетките]] и [[Ткиво|ткивата]] и општо, за одржување на здравјето. Растенијата и некои микроорганизми се способни сами да ги [[Синтеза|синтетизираат]] сите потребни витамини, додека животните одредени витамини ги создаваат сами, а други мора да ги внесат преку исхраната. Витамините се делат на ''витамини растворливи во вода'' и ''витамини растворливи во масти''.
 
Витамините се среќаваат во две основни форми: ''активна'' (дејствуваат веднаш во организмот) и ''неактивна'' (за да дејствуваат, треба да се активираат). Повеќето витамини, животните ги внесуваат во активна форма, но има и такви, како витамините A и D кои се внесуваат во [[Организам|организмот]] во неактивна форма. Витамините во неактивна форма се означуваат како [[провитамин]]и. Сите витамини [[раствор]]ливи во [[вода]], освен витаминот C, влегуваат во структурата на одредени [[ензим]]и како [[коензим]]и. Делумниот недостиг на определен витамин во организмот се нарекува [[хиповитаминоза]], додека целосниот недостиг-[[авитаминоза]]. Меѓутоа, и преголемата застапеност на одреден витамин во организмот е штетна, состојба означена како [[хипервитаминоза]]. При различните хипо-, а- или хипервитаминози, доаѓа до различни нарушувања на организмот.
 
'''Табела:== Преглед на витамините и нивното дејство''' ==
== Список на витамини ==
 
'''Табела: Преглед на витамините и нивното дејство'''
 
{|border="1" cellspacing="0" celpadding="4"
|-bgcolor="#CCCCCC" align="center"
!'''''Витамини'''''!!'''''Значење и во што се раствора'''''!!'''''Дефицит и авитаминози'''''!!'''''Хиповитаминози'''''!!'''''Природни извори'''''
|-
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Витамин