Скандинавскоромски јазик
Скандинавскоромски (шведски: romani, норвешки: romani, скандинавскоромски: romani rakripa[2] или tavringens rakripa[3][б 1]), познат и како норвешкоромски,[4] таврингерскоромски,[5] татерски јазик,[6] и данскоромски,[7] — мешан јазик кокшто настанал со јазичен допир на ромски и скандинавските јазици. Јазикот го говорат Скандинавските Роми во Норвешка (околу 100–150 постари лица)[1] и порано во Шведска. Скандинавскоромскиот користи речник на деклинирани зборови од ромскиот јазик. Сепак, голем дел од првобитната ромска граматика била изгубена и неговите говорници денес зборуваат шведски или норвешки.
| Скандинавскоромски јазик | |
|---|---|
| Травингерскоромски јазик Rom(m)ani; Romani rakripa | |
| Застапен во | Норвешка |
| Говорници | околу 100–150 (2014)[1] Говорниците се главно постари и повеќемината зборуваат шведски со ромски речник.[1] |
| Јазично семејство | |
| Статус | |
| Службен во | признат малцински јазик во  Норвешка (1993) Шведска (1999) |
| Јазични кодови | |
| ISO 639-3 | Разни: rmg — норвешкоромски rmu — таврингерскоромски rmd — данскоромски |
Нема стандардизиран облик на скандинавскоромскиот јазик, така што постојат разлики во речникот, изговорот и употребата на зборови од говорник до говорник. Во печатен облик, скандинавскоромските зборови често се запишани со шведски (S) или норвешки (N) букви (ä, æ, ø, å), како и комбинации од букви за ознака на ромските гласови, како на пример tj- (/ɕ/) или kj- (/ç/ или /tʃ/) за ознака на ромската буква č /tʃ/ или čh /tʃʰ/. Некои примери на скандинавскоромски правопис се: tjuro[8] (S) / kjuro[3] (N) со значење „нож“; gräj[8] (S) / grei[3] (N) со значење „коњ“.
Поврзано уреди
Белешки уреди
- ↑ Неодамнешен предлог поддржан од Шведскиот јазичен совет е јазикот да се нарекува „шведскоромски“ (шведски: Svedo romani). Но, употребата на овој збор не се среќава често меѓу скандинавскоромските говорници.
Наводи уреди
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Carling et al., 2014, Scandoromani: Remnants of a Mixed Language. Leiden: Brill.
- ↑ Cf. Romani rakripa
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Karlsen, Ludvig. „Tavringens Rakripa: Romanifolkets Ordbok“ (норвешки и Traveller Norwegian). Landsorganisasjonen for Romanifolket. Архивирано од изворникот на 17 мај 2018. Посетено на 18 ноември 2018.
- ↑ „Traveller Norwegian in the Language Cloud“. Ethnologue (англиски). Посетено на 3 септември 2019.
- ↑ „Tavringer Romani in the Language Cloud“. Ethnologue (англиски). Посетено на 3 септември 2019.
- ↑ LLOW Language Server - Tavringer Romani
- ↑ „Traveller Danish“. Ethnologue (англиски). Посетено на 3 септември 2019.
- ↑ 8,0 8,1 Resande Folkets Riksorganisation (2006). Ordlista i resandespråket romani (шведски и Traveller Norwegian) (2. изд.). Malmö: Föreningen Resande Folkets Riksorganisation. ISBN 91-631-9668-9.
Литература уреди
- Lindell, Lenny; Thorbjörnsson-Djerf, Kenth (2008). Carling, Gerd (уред.). Ordbok över svensk romani: Resandefolkets språk och sånger (шведски). Stockholm: Podium. ISBN 978-91-89196-43-8. (A lexicon and grammatical overview of Swedish Scandoromani; includes several Traveller song texts in extenso)
- Baardsen, Gjest (1948). Vandrings- eller skøiersprog; med tillegg av F. L. Hartman og N. Olsen. (Ord og sed; 132) Oslo : Noregs boklag Helge Refsum.
- Baardsen, Gjest. "Samling af de mest forrekommende Ord i det saakaldte Vandrings eller Skøiersprog" from Digital Archives.
- Iversen, Ragnvald (1945). The Rodi (Rotwelsch) in Norway. (Secret languages in Norway; 2) Oslo : I kommisjon hos Dybwad.
- Hancock, Ian (1992). "The Social and Linguistic Development of Scandoromani", Jahr, Ernst Håkon (ed.), Language Contact: Theoretical and Empirical Studies, Berlin; New York: Mouton de Gruyter, ISBN 3-11-012802-0.
Надворешни врски уреди
- Норвешкоромски-норвешки зборовен список (норвешки)