Племе
Племе — форма на голема човечка заедница што постои надвор од или пред појавата на државите, чии членови зависат од нивната земја, во најголем дел се доволни самите на себе, па не се интегрирани во општеството. Британскиот антрополог Стивен Кори племето го дефинира како заедница на луѓе кои „живеат на одреден начин со генерации, независни се, и сосема се разликуваат од општеството што доминира“.[1] Исклучок од оваа дефиниција се земјите од Среден Запад како арапските племиња во Ирак и Јемен, Јужна Азија, Авганистан и многу африкански земји како Јужен Судан, каде целото население се припадници на едно или друго племе, па според тоа племето е доминатно во општеството.
Постојат 150 милиони припадници на племиња ширум светот.[2] Иако во најголем број племињата се домородни народи во местото каде што живеат, сепак има исклучоци од ова.
Поимот „племенско општество“ често се користи за да се опише заедница организирана врз основа на крвно сродство и голема поврзаност со местото на живеење.[3]
Во некои земји, како во Индија и Северна Америка, постојат племиња кои се официјално признати и на кои им е дадена ограничена автономија во рамките на државата.
Племе и нација
уредиНаучниците сметаат дека има разлика меѓу историските племиња кои постоеле пред создавање на државите и современите племиња. Многумина сметаат дека животот во племе е поблиску до природата, за разлика од животот во современите држави.
Антропологот Мортон Фрид во неговата студија Поимот племе од 1975 година, изнесува бројни примери на племиња во кои членовите зборуваат на различни јазици или пак вршат различни ритуали, или пак примери на членови кои имаат јазик и ритуали исти со оние на друго племе. Фрид исто така изнел примери на племиња каде припадниците следеле различни политички водачи, или исти водачи со припадниците на друго племе. Заклучил дека племињата се динамични.[4]
Новите истражувања покажуваат дека племенските структури претставуваат еден вид адаптација на ситуации кои обезбедуваат изобилни, но сепак непредвидливи ресурси. Таквите структури се покажале доволно флексибилни за да го координираат производството и дистрибуцијата на храна во време на недостаток, без ограничување на луѓето за време на вишок.
Племето како тема во уметноста
уреди- „Племето што гледа во небото“ (италијански: La tribù con gli occhi al cielo) — расказ на италијанскиот писател Итало Калвино.[5]
- „Племе“ — кус расказ на македонскиот писател Митко Маџунков од 1984 година.[6]
- „Племето на смелите кокошки“ (српски: Племе смелих кокошака) — кус расказ на Митко Маџунков од 1984 година.[7]
- „Племенски собир“ (англиски: Tribal Gathering) — песна на американска рок-група Брдс (The Byrds) од 1968 година.[8]
- „Племенско расположение“ (англиски: Tribal vibes) — песна на американска рап-група Џангл брадерс (Jungle Brothers) од 1989 година.[9]
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ Stephen Corry (2011). Tribal peoples for tomorrow's world. Survival International. ISBN 978-1447424130.
- ↑ International, Survival. „Terminology“.
- ↑ James, Paul (2006). Globalism, Nationalism, Tribalism: Bringing Theory Back In. London: Sage Publications.
- ↑ Morton H. Fried (1972) The Notion of Tribe. Cummings Publishing Company
- ↑ Italo Kalvino, Pre nego što kažeš „halo“. Beograd: Rad, 2001, стр. 47-49.
- ↑ Митко Маџунков, Међа света. Београд: Просвета, 1984, стр. 102.
- ↑ Митко Маџунков, Међа света. Београд: Просвета, 1984, стр. 105-106.
- ↑ Discogs, The Byrds – The Notorious Byrd Brothers (пристапено на 17.4.2022)
- ↑ Discogs, Jungle Brothers – Done By The Forces Of Nature (пристапено на 30 март 2021)