Википедија

Наследство на живата. Алмаден и Идрија

Наследството на живата. Алмаден и Идрија ― заедничко светско наследство на УНЕСКО во Алмаден, Кастиља-Ла Манча, Шпанија и Идрија, Словенија. Имотот опфаќа две места за ископување жива. Во Алмаден живата се ископувала уште од антиката, додека во Идрија првпат била пронајдена во 1490 година.[1]

Наследство на живата. Алмаден и Идрија
светско наследство на УНЕСКО
Антонијев ров, рударски влез во Идрија
Место
Критериумкултурно: (ii), (iv)
Навод1313rev
Запис2012 (XXXVI заседание)
Површина104.1 ha (257 acres)
Координати38°46′31″N 4°50′20″W / 38.77528° СГШ; 4.83889° ЗГД / 38.77528; -4.83889

Местата сведочат за интерконтиненталната трговија со жива која генерирала важна размена меѓу Европа и Америка низ вековите. Двете места ги претставуваат двата најголеми рудници за жива во светот и биле оперативни до неодамна. Живата играла важна улога во извлекувањето злато и сребро од руди, ископани во американските рудници. Дополнително, двете места ги илустрираат различните индустриски, територијални, урбани и социјални елементи на специфичен социотехнички систем во рударството и индустријата за производство на метали.[1]

Во срцето на местото Алмаден е рударски парк, каде што јавноста може да оди под земја.[2] Исто така, постојат згради поврзани со рударската историја на градот, вклучувајќи го замокот Ретамар,[3] рударската болница „Сан Рафаел“ (сега е архива) и живеалишта од осумнаесеттиот век кои формираат шестоаголна корида.[4]

Местото во Идрија особено има продавници за жива и инфраструктура, како и станбени простории за рудари и театар за рудари.

Процес на номинација

уреди
 
Внатрешност на еден од рудниците на Алмаден

Идрија го започнала процесот за впишување на наследството на жива на списокот на наследство на УНЕСКО во 2006 година.[5] Првично, номинацијата била направена заедно со рудникот за жива Уанкавелика во Перу, во однос на интерконтиненталната рута Камино Реал. Во втората фаза, номинација фокусирана на наследството на жива во однос на ископувањето на среброто, заедно со рудникот Сан Луис Потоси во Мексико - сепак, номинацијата не собрала доволна поддршка. Третата, успешна фаза на номинацијата се фокусирала на ископувањето жива во однос на технолошките и индустриските процеси кои влијаеле на економскиот и културниот развој на двата региона.[6]

Список на регистрирани споменици

уреди
 
Печка на Бустаманте на рудниците кај Алмаден.
 
Главната рамка на рудниците кај Алмаден.
 
Зградата на пумпата во Идрија.

Составните единици на „Наследството на живата“ се следните:[7]

Алмаден

уреди
Код Име Место Заштитена зона Координати
1313rev-001 Стар град на Алмаден Алмаден 48.98 ha 38°46′31″N 4°50′37″W / 38.775278° СГШ; 4.843611° ЗГД / 38.775278; -4.843611 (Almadén - Vieille ville)
1313rev-002 Згради на Замоковиот рудник Алмаден 0,22 ha 38°46′21″N 4°50′23″W / 38.772500° СГШ; 4.839722° ЗГД / 38.772500; -4.839722 (Bâtiments de la Mine del Castillo)
1313rev-003 Кралски затвор за присилна работа Алмаден 0.11 ha 38°46′19″N 4°50′03″W / 38.771806° СГШ; 4.834167° ЗГД / 38.771806; -4.834167 (Royal Forced Labour Gaol)
1313rev-004 Кралска болница „Сан Рафаел“ (за деца) Алмаден 0.10 ha 38°46′22″N 4°49′53″W / 38.772778° СГШ; 4.831389° ЗГД / 38.772778; -4.831389 (Hôpital royal San Rafael pour mineurs)
1313rev-005 Корида Алмаден 0.25 ha 38°46′30″N 4°49′47″W / 38.775091° СГШ; 4.829682° ЗГД / 38.775091; -4.829682 (Bullring)

Идрија

уреди
Код Име Место Заштитена зона Координати
1313rev-006 Стар град на Идрија Идрија 47.33 ha 46°00′02″N 14°01′19″E / 46.000612° СГШ; 14.022061° ИГД / 46.000612; 14.022061 (Vieille ville d'Idrija)
1313rev-007 Леарница Идрија 0.60 ha 46°00′25″N 14°01′52″E / 46.006944° СГШ; 14.031111° ИГД / 46.006944; 14.031111 (Idrija – Smelting Plant)
1313rev-008 Пумпа камшт со воден канал и резервоар (кобила) Идрија 1.61 ha 45°59′56″N 14°01′51″E / 45.998889° СГШ; 14.030833° ИГД / 45.998889; 14.030833 (Idrija – Kamšt water pump with the Rake water channel and Kobila dam)
1313rev-009 Резервоар за вода Идрија 0.71 ha 46°01′04″N 13°56′22″E / 46.017778° СГШ; 13.939444° ИГД / 46.017778; 13.939444 (Gorenja Kanomlja – Kanomilja or Ovcjak Water Barrier)
1313rev-010 Идриска лагуна Идрија 1.21 ha 46°00′10″N 13°55′12″E / 46.002778° СГШ; 13.920000° ИГД / 46.002778; 13.920000 (Vojsko – Idrijca Water Barrier)
1313rev-011 Резервоар путрих на реката Белца Идрија 0.49 ha 45°58′34″N 13°56′01″E / 45.976111° СГШ; 13.933611° ИГД / 45.976111; 13.933611 (Idrijska Bela – Putrih’s Water Barrier on the Belca creek)
1313rev-012 Резервоар брус на реката Белца Идрија 2.49 ha 45°58′13″N 13°57′08″E / 45.970278° СГШ; 13.952222° ИГД / 45.970278; 13.952222 (Idrijska Bela – Belca Water Barrier on the Belca creek (or Brus`s Water Barrier))

Наводи

уреди
  1. ↑ 1,0 1,1 Heritage of Mercury. Almadén and Idrija - UNESCO World Heritage Centre
  2. ↑ „Mining Park“. Tourist Office of Rios EVA Mancomunidad. Архивирано од изворникот на 2017-03-06. Посетено на 10 July 2016.
  3. ↑ „Retamar Castle“. Tourist Office of Rios EVA Mancomunidad. Архивирано од изворникот на 2017-03-06. Посетено на 10 July 2016.
  4. ↑ „Bullring“. Tourist office of Rios EVA Mancomunidad. Архивирано од изворникот на 2017-03-06. Посетено на 10 July 2016.
  5. ↑ Občina Idrija - Dediščina živega srebra Архивирано на 27 јуни 2012 г.
  6. ↑ Rudnik živega srebra Idrija zapisan na Unescov seznam :: Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija
  7. ↑ Fuente: Unesco

Поврзано

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Наследство_на_живата._Алмаден_и_Идрија&oldid=5139624“