Хаитска музика

На Музиката од Хаити највеќе влијаела Африканската миграција главно преку ропството. Стилови уникатни за Хаити вклучуваат музика која потекнува од вуду церимонијалните традиции и широко популарната Компа. Алан Ломакс прв ја снимил музиката од Хаити во 1937 година под покровителство на Библиотеката на Конгресот. На 21 декември 1936 година, Алан Ломакс испратил извештај до Херберт Путнам, библиотекарот на Конгресот за неговите првите впечатоци по пристигнувањето во Хаити.

Видов доволно за да бидам сигурен дека ова е најбогатата и најмалку познатата област во која што некогаш сум работел. Слушам петнаесет или дваесет различни улични лирични повици од мојот хотелски прозорец секое утро додека се облекувам. Мажите пеат сатирични балади додека товараат кафе на доковите. Помеѓу семејствата од повисоката класа се зачувани многу од старите француски балади. Мерингата, популарниот танц на цивилизираното општество овде, е сосема непознат во Америка и го има своето потекло од мешањето на шпанските и француските народни традиции. Оркестрите на селаните играат маршеви, балови, блуз, меринга. Потоа мама, папа и ката тапаните се применуваат за толку многу видови на танци; Конго, Вуду и Маскарон. Потоа, се чини дека тука има безброј кант-басни [орални приказни испрекинати со песни или рими изведени од публиката]. Секоја од овие категории се состои, како што сум информиран, буквално од стотици мелодии; француски, шпански, африкански, како и мешавини од овие три. Радиото, филмовите со звук и фонографските плочи не оставиле практично никаков културни отпечаток, колку што можев да откријам, освен кај ситните-буржоаски семејства од крајбрежните градови. И американскиот џез овде е едвај препознатлив, освен меѓу богатите кои ја посетиле Америка. Композицијата, со што мислам на фолк композицијата, сè уште е многу активна. Па мислам дека смеам да речам, освен ако парче од небото не падне врз мојата глава, ова патување ќе донесе некои убави снимки за колекцијата на библиотеката

Народна музика

Рара

Рара музиката е брза церемонијална музика која има силни врски со Вуду верската традиција. Таа најчесто се меша со Хаитскиот Карневал, бидејќи и двете прослави вклучуваат големи групи од славеници кои танцуваат по улиците. Рара се врши од Чиста Среда (еден ден по завршување на карневалот) до Велигден во Недела (или Велигден во Понеделник во некои делови од Хаити.) Рара бендови талкаат по улиците вршејќи верски обреди, како дел од нивните ритуални обврски кон "лва" или духовите на Хаитската Вуду религија. Гуеде, дух поврзан со смртта и сексуалноста, е важна духовност присутна во Рара прославите кои често содржат хоуган (машки Вуду свештеник) или мамбо (женски Вуду свештеник) пред бендот да ја започне неговата поворка, со цел да ги благослови учесниците и им посака безбедно патување во нивните ноќни живеалишта.

Популарна музика

Мизик Расин

Viola_da_terra

Започнувајќи од доцните 1970-ти (со незадоволството околу зголеменото влијание од диктатурата на Дувалие), младите од Порт о Пренс (и во помала мера од Кап Хаити и други градски средини) почнале да експериментираат со нови стилови на живот. Присвојувањето на Вуду слики од страна на Франсоа Дувалие како терор техника, зголемувањето на собранието во САД и зголемиот извоз во земјоделството, популарноста на диското, ценењето на Компата од страна на Жан-Клод Дувалие и француските шансони разочарале многу млади луѓе и љубови.

Да се доведе до прашање поимот на диктатура врз "народот на Хаити" (а со тоа и самата диктатура), неколку мажи се обиделе да започнат нов начин на живеење, отелотворен во Санба Движењето. Тие се воделе од глобалните трендови на црната моќ, Боб Марли, "Хипи"-дом, а како што може да се забележи, се воделе и од руралниот живот во Хаити. Тие биле облечени во традиционален син тексас (кароко) како селаните, го избегнувале комерцијализираниот и преработениот начин на живот што го нудел глобалниот капитализам, и ги славеле вредностите на заедничкото живеење. Подоцна, тие усвоиле плетена коса која наликувала на бушава фризура, но го идентификувале стилот на нешто што веќе постоело во Хаити со терминот шев симби, осврнувајќи се на водните духови.

Најпознати од нив биле Санба Зао (Луј Лесли Марселин), Ајизан (Хари Шанон), Азук (Грегори Шанон), Абоуџа (Роналд Деренкорт), Кибисој Данли (Жан Рејмонд) и Чико (Ив Бојер). Тие формирале бенд наречен Санба Јо, а подоцна Гвупа Са. Сепак, подоцна и други музичари како Лоло (Теодор Бабрун), Папа Бонга и Еди Франсоа се приклучиле на трендот. Ова било моден предвесник на она што подоцна станало мизик расин. Една од овие групи снимила песна во 1980 година за кампањата на УНИЦЕФ за вакцинација која е вклучена на ЛП Конбит!

Во 1990-тите, комерцијален успех доживеал музичкиот жанр кој станал препознатлив како мизик расин, или "музика од корените". Музичарите како Букман Експеријанс и Букан Џинен, а во помала мера и РАМ, вклучиле реге, рок и фанк ритам во традиционалните форми и инструменти, вклучувајќи рара, музика од канавал или традиционална духовна музика од руралните населби наречена Лакоу, како Лакоу Соуванас, Лакоу Баџо, Лакоу Соукри или Лакоу Дерејал. Иако луѓето кои првично биле вмешани ги следеле правците на Санба Движењето, на крај тоа почнало да згаснува. Заради зголемените политички и економски притисоци, многу од нив биле принудени да емигрираат (во САД и Канада, пред се). И оние кои останале и оние кои патувале по земјите започнале да додаваат повеќе не-Хаитски (строго кажано) елементи и вметнале повеќе комерцијален звук за да заработат повеќе пари и да се задобијат со поширока публика.

Иако пораката на поголемиот дел од санба-ориентираните бендови ја застапувала вредноста на рамноправноста, неколку членови биле поврзани со идеи за машки шовинизам, па дури и семејното насилство. (цитат од книгата Одење во Оагн, Беверли Бел).

Компа

Компас (на француски) или Компа (на креолски) е модерна Хаитска Мерингва. Создадена е во 19 век и се пишува Méringue на француски, Mereng на Хаити креолски и Haitian Méringue во Доминиканската Република. Бидејќи Хаити го зафаќа западниот дел од островот, додека Доминиканците живеат на источниот дел од истиот Хиспаниола остров, овие две традиции имаат многу сличности.

Директна компа била популаризирана во средината на 1950-тите од страна на саксофонистот и гитарист Немур Жан Батист. Неговата Мерингва наскоро станала популарна низ Карибите, особено во Мартиник и Гваделуп. Веберт Сикот и Немур Жан Батист станале двајца водачи на групата. Сикот подоцна си заминал и формирал нова група, поради што настанало интензивно соперништво, но и покрај тоа тие останале добри пријатели. Да се разликува од Немур, Сикот ја нарекол неговата модерна Мерингва Каденс Рампа.

Хаитски рап

Популарноста на локалното домашно Хаитско хип-хоп движење се зголемила во Хаити и другите Хаитски заедници. Тоа станува сè попопуларно помеѓу младината во Хаити, често обработувајќи социјални и политички теми, како и материјализам. Компата како и другите популарни локални музички ритми често се користат со градските звуци. Последниве години се забележува пораст на популарноста на хип-хоп артисти од Хаити како: Барикад Кру и Џими О. Други Хаитски хип-хоп артисти допрва треба да се развијат.

Факел, рапува од средината на 1980-тите и е еден од највлијателните соработници на германскиот хип-хоп. Тој е "хип-хоп активист, назначен од страна на рап-кумот Африка Бамбата за да го отвори првото Германско поглавје на Зулу Нацијата ... Неговиот бенд Напредна Хемија објавил макси-сингл во ноември 1992 година. Песната "Fremd in eigenem Land" (Странец во вашата Земја), дала остра изјава за позицијата на имигрантите во германското општество".