Мрежесто вргањче
|
Мрежесто вргањче (латински: Xerocoméllus chrysénteron) е јадлива печурка од родот Xerocomellus. Претходно припаѓала на родот моховик (Xerocomus), моментално поделен на неколку помали родови.
- Boletus cupreus Schaeff., 1774 basionym
- Boletus pascuus[1]
- Boletus chrysenteron Bull., 1791
- Versipellis chrysenteron (Bull.) Quél., 1886
- Xerocomus chrysenteron (Bull.) Quél., 1888
Руски синоними:
- Шарен мов
- Жолто-месо мов
- Пасиште вргањ [1]
Опис
уредиПречникот на шапката е 3-7 см (до 10 см), шапката има конвексен облик а потоа раширена, Кожичката сува, кадифена, зрнесто рапава, сува на допир, бојата на капачето е бургундска црвена, кафеава, маслинесто-кафеава, кафеава, кафеаво-црвена, океро-сива (понекогаш се разликуваат две форми - црвена и кафеава). Карактеристична особина е шапкатае што пука како мрежа, пукнатините може да имаат розова нијанса.
Месото е белузлаво или жолтеникаво, црвеникаво на дното на стеблото и под кожата на капачето, интензивно сино на сечење.
Цевчестиот слој е широкоаглест, се прилепува на стеблото, тубулите се кремово жолти, окер жолти, сулфурно жолтеникави, зелено или маслинесто жолти, подоцна маслинести, посинуваат кога се сечат или се притискаат.
Дршката е висока 4-10 см и дебела 1-2 см, тенка и цилиндрична, цврста (подоцна може да биде шуплива), мазна, влакнесто исцртана, под шапката жолтеникава, надолу со примеси на виолетова или пурпурно црвена боја.
Спори во прав жолто-маслинесто-кафеава или жолтеникаво-маслинесто, спори 14 × 5 микрометар, вретоновидни.
Екологија и распространетост
уредиЕвропа, европскиот дел на Русија, Северен Кавказ, Далечниот Исток. Многу честа печурка, расте поединечно и во групи во листопадни и мешани, а понекогаш и во иглолисни шуми на добро олабавени кисели почви. Формира микориза со листопадни дрвја (често со бука). Прилично вообичаен вид.
Сезона на растење од јули до септември (масовно - од втората половина на август до првата декада на септември).
Слични видови
уреди- Xerocomus pruinatus се одликува со шапка што не пука
- ( Xerocomus truncatus) се наоѓа во паркови и листопадни шуми, се разликува во структурата на спорите.
Нутритивен квалитет
уредиТој е јадлив, во садовите има лигава конзистентност, затоа се смета за просечна. Подобро да се користат млади печурки. Може да се јаде свеж и солен, и може да се исуши или замрзне со последователна употреба во пржена храна или супи.
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 Лессо Т. 2003.
Надворешни врски
уредиЛитература
уреди- Гарибова Л. В., Сидорова И. И. Грибы. Энциклопедия природы России. — М.: ABF, 1997.
- Грюнерт Г. Грибы / пер. с нем. — М.: «Астрель», «АСТ», 2001. — С. 214. — (Путеводитель по природе). — ISBN 5-17-006175-7.
- Лессо Т. Грибы, определитель / пер. с англ. Л. В. Гарибовой, С. Н. Лекомцевой. — М.: «Астрель», «АСТ», 2003. — С. 192. — ISBN 5-17-020333-0.
- Справочник-определитель: Грибы / отв. за выпуск Ю. Г. Хацкевич. — Мн.: Харвест, 2002. — С. 114. — 480 с. — 7000 экз. — ISBN 985-13-0913-3.
- Сержанина Г. И. Шляпочные грибы Белоруссии. — Мн.: Наука и техника, 1984.