Масакрот во Шаховиќи
Масакрот во Шаховиќи бил масакр на муслиманското население во југословенското село Шаховиќи (денешно Томашево во Црна Гора) и соседните села во регионот на Долниот Колашин. Тој бил извршено на 9 и 10 ноември 1924 година од страна на толпа од 2.000 православни христијани од Колашин и Бијело Поље, кои барале одмазда за претходното убиство на Бошко Бошковиќ, гувернер на областа. Масакрот бил поттикнат од гласините дека извршител бил антијугословенскиот водач Јусуф Мехоњиќ.[1] Со текот на времето, се дознало дека Бошковиќ бил убиен од членови на ривалскиот клан, Ровчани. По масакрот многу муслимани избегале од регионот.
| Масакр во Шаховиќи | |
|---|---|
 Тела на жртвите | |
| Координати | 43°03′28″N 19°38′11″E / 43.0578° СГШ; 19.6364° ИГД |
| Датум | ноември 9 1924- ноември 10, 1924 |
| Напаѓачи | православни христијани од Бијело Поље и Колашин |
Заднина
уреди
Мотивот за масакрот е убиството на Бошко Бошковиќ, началникот на Колашинската жупанија. Бошковиќ бил убиен во заседа од непознати напаѓачи на 7 ноември 1924 година, додека патувал од Мојковац до Шаховиќи. Во овој период, во поголемиот дел од Долно Колашин дејствувала група антијугословенски бунтовници. Нивниот водач бил Јусуф Мехоњиќ (познат и како Исуф Механи), качак и член на Комитетот за национална одбрана на Косово [2] од Шаховиќи.[3] Локалните црногорски власти го издвоија Јусуф Мејоњиќ, и покрај тоа што тој бил во Албанија за време на убиството,[4] и населението на Шаховиќи како активно во убиството на Бошковиќ и истиот ден беше издадена наредба да се конфискува целото оружје во поседување на населението на Шаховиќи и Павино Поље. Бошковиќ бил погребан на 9 ноември 1924 година. Во говорите одржани за време на неговиот погреб, православното население на Шаховиќ го обвини муслиманското население на Шаховиќ за неговата смрт. Адил Зулфикарпашиќ нагласува дека Шаховиќи и Павино Поље биле разоружани два дена пред масакрот. Локалните власти уапсија 31 маж од Шаховиќи на 7 ноември 1924 година.[5] По настаните од масакрот, се покажа дека убијците на Бошковиќ биле членови на кланот од Ровча, ривалско племе на неговото.
Масакр
уреди
Зулфикарпашиќ заклучил дека масакрот го извршиле вооружени лица од Колашин и Бијело Поље кои го координирале нивниот напад на Шаховиќи и Павино Поље на фронтот широк 19 километри.[6] Постојат различни проценки за бројот на жртвите. Некои извори проценуваат 600,[7] додека некои извори до 900, сите тие нагласуваат дека меѓу жртвите има многу жени и деца.[8] Некои извори проценуваат дека бројот на жртвите е 3.000.[9] Според официјалниот извештај, масакрот го извршиле селани од Колашинското село Поља, членови на братството на убиениот Бошковиќ, кои убиле 120 муслимани, а запалиле и ограбиле 45 куќи.[10]
Масакрот го опишал Милован Ѓилас во книгата Земја без правда, врз основа на сведочењето на неговиот татко Никола, кој учествувал во масакрот.[11]
Последици
уредиМуслиманските славни и водачи од Шаховиќи кои го преживеале масакрот напишале меморандум до кралот Александар I. Во отсуство на соодветна реакција од југословенската влада, сите муслимани од Шаховиќи емигрирале од нивното село, повеќето од нив во Босна и Херцеговина. Многу муслимани од областа Бијело Поље побегнале од регионот и емигрирале во Турција.
Наводи
уреди- ↑ Verli, Marenglen (2006). Nga Kosova për Kosovën: profile biografike personalitetesh dhe luftëtarësh të shquar : studime, skica, publicistikë, dokumente, ilustrime. Botimpex. ISBN 9994380117.
- ↑ Neziri, Zymer Ujkan (2020). Lahutarët e Sanxhakut të Pazarit të R. Instituti Albanologjik, Prishtinë. стр. 69.
- ↑ Komnenić-Džaković, Jelisavka; Đurović, Žarko (1994). U spomen Vukomanu Džakoviću. Stručna knjiga. стр. 21.
- ↑ Neziri, Zymer Ujkan (2020). Lahutarët e Sanxhakut të Pazarit të R. Instituti Albanologjik, Prishtinë. стр. 71.
- ↑ Историјски записи. с.н. 1986. стр. 150.
- ↑ Zulfikarpašić, Adil (1984). Bosanski pogledi: nezavisni list muslimana Bosne i Hercegovine u iseljeništvu, 1960-1967. Bosanski Inst.
- ↑ Vulliamy, Ed (1994). Seasons in Hell: Understanding Bosnia's War. Simon & Schuster, Limited. стр. 35. ISBN 978-0-671-71345-4.
A wave of violence was unleashed against Muslims in the early 1920s. Three thousand extrajudicial murders were chronicled in 1924 in eastern Herzegovina alone, 600 of them during the massacre of two villages, Sahovici and Pavino Polje.
- ↑ Hajdaparšić, Raif (1996). Kolašinska kapetanija i bošnjački narod. Udruženje Bošnjaka Porijeklom iz Sandžaka. стр. 112.
- ↑ Omrčanin, Ivo (1957). Istina o Draži Mihailoviću. Logos. стр. 67.
- ↑ Rastoder, Šerbo (2000). Političke stranke i Crnoj Gori 1918-1929. Conteco-Bar. стр. 554.
- ↑ The South Slav Journal. Dositey Obradovich Circle. 1983. стр. 8.