Renatatrajkoska

Бучава

Бучавата се дефинира како непријатна звучна сензација која во организмот создава штетни ефекти. Таа обично се манифестира како висока гласност од околу 110-120dB, иако може да има пониски или повисоки вредности. Бучавата обично подразбира спектар на звуци со различни фреквенции – штетните ефекти не зависат само од јачината туку и од висината на тие звуци.

По својот карактер бучавата може да биде:

• Континуирана – која е постојана и еднаква, а може да настане со делување на еден или повеќе извори.
• Испрекината – настанува од еден или повеќе извори со неправилни и ненадејни прекини и репетитивни почетоци. Нејзиното делување е подеструктивно отколку континуираната бучава.
• Импулсивна – настанува ненадејно и многу брзо прекинува, на пример при експлозија и при истрели.

Дејството на бучавата оди во два правци, едниот е директното дејство врз органите за слух и оштетувањето на слухот, т.е. специфично дејство, а другиот е неспецифичното делување.

Специфично дејство на бучавата и оштетување на слухот

Дејството на интензивната бучава во тек на подолг период создава во слушниот апарат пореметувања кои се манифестираат од лесна наглувост во почетокот па до потполна глувост во крајните стадиуми.

• Во првиот стадиум – после повеќегодишно делување на бучавата, но и после пократок период од дејство, доаѓа до оштетување на сензорните клетки во базалниот свиок на базиларната мембрана каде се наоѓаат рецепторите за високите тонови, тоа делумно се објаснува со фактот со тоа што тој дел од кохлеата (полжавот) е најслабо снабден со крв.

Промените се манифестираат во вид на губиток на слухот во дијапазон од околу 4000Hz и губиток на јачината на слухот до 50 dB. Тој дефект се нарекува скотом.

• Во вториот стадиум скотомот се повеќе се проширува, но поради тоа што тие звуци обично не се слушаат, постои ризик промените да не се приметат.

• Во третиот стадиум скотомот многу повеќе се проширил и се јавуваат субјективни тегоби поради ослабениот слух за шепот и тоа обично трае повеќе години.

• Во четвртиот стадиум се зголемува губитокот на слухот за високи тонови а сега се зафатени и ниските тонови, па се јавуваат проблеми во вид на отежната конверзација и пациентите се жалат на зуење во ушите.

Неспецифично дејство на бучавата

Не е доволно испитано, но е познато дека бучавата предизвикува замор, слабеење на концентрационите способности, губиток на волја и расположение а бучавата преку 110dB создава и пореметувања во органот за рамнотежа.

Кај некои пациенти се опишани пореметувања на ритамот на срцето и промени на ЕКГ. Исто така се можни пореметувања на крвниот притисок во смисла на хипер и хипотонија.