Википедија

Карен Сето

Карен Чинг-Ји Сетo е географ, научник за урбанизација и промена на земјиштето и професор по географија и наука за урбанизација на Универзитетот Јеил. Таа е експерт за урбанизација и одржливост и сателитски далечински сензори. Таа била ко-водач на поглавјето за урбано ублажување во 6-тиот извештај за проценка на Меѓувладиниот панел за климатски промени (МПКП) и 5-тиот извештај за проценка на МПКП. Од 2014 до 2020 година била главен и одговорен уредник на научното списание Глобал Енвајерментал Чјнџ. Била избрана за член на Националната академија на науките на САД, Академијата за наука и инженерство во Конектикат, Американската академија за уметности и науки, Советот за надворешни односи и член на Американската асоцијација за Унапредување на науката.

Кaрен Сето

Ран живот и образование

уреди

Сето е родена во Хонг Конг и емигрирала во САД како дете.[1] Таа се образовала во католичкото средно училиште Помона и на Универзитетот во Калифорнија, Санта Барбара, каде што се стекнала со диплома по политички науки.[2][3] Таа се доквалификувала на Универзитетот во Бостон со заедничка магистерска диплома по меѓународни односи и управување со ресурси и животна средина, по што следел и докторат по географија, каде што соработувала со Роберт Кауфман и Кертис Е. Вудкок.[2] Нејзиното истражување на дисертацијата го проучувало проширувањето на урбаното земјиште и влијанието врз обработливото земјиште во делтата на реката Перл во Кина.[4] Била пионер во комбинирање на социо-економски податоци и сателитски снимки за проучување на урбаниот раст користејќи анализа на временски серии. Открила дека во годините помеѓу 1988 и 1996 година, урбанизацијата се зголемила за над 300%, при што најголем дел е пренаменето од земјоделско земјиште.[4][5]

Кариера и истражување

уреди

На Сето ѝ била доделена Награда за нова истражувачка програма на НАСА за наука за Земјата во 2000 година и Награда за КАРИЕРА на Националната научна фондација во 2004 година.[6][7] Таа била назначена за факултетски член на Универзитетот Стенфорд во 2000 година, каде што имала заеднички состаноци во Институтот за меѓународни студии и Вудс Институтот за животна средина.[8] Сето спроведувала истражување за човечката трансформација на земјиштето, разбирање на процесите на урбанизација и истражување на влијанието врз животната средина од промените во користењето на земјиштето. Нејзината рана работа ја разгледувала врската помеѓу економскиот развој, урбанизацијата и користењето на земјиштето во Кина и Виетнам.[7] Таа користи сателитски далечински сензори и теренски интервјуа како средство за документирање на користењето на земјиштето и просторната структура. Таа ги водела Алатките за управување со екосистемот за Комисијата за управување со екосистемот на Меѓународната унија за зачувување на природата од 2002 до 2008 година и била ко-претседавач со Меѓународниот проект за урбанизација и глобални промени во животната средина од 2005 до 2016 година.[9] Во 2008 година, Сето се приклучила на Факултетот за шумарство и еколошки студии на Јеил. Во 2013 година, таа била првата жена од Азија која била на работното место на Факултетот за шумарство и еколошки студии на Јеил (сега школа за животна средина на Јеил).

Сето била назначена за вонреден декан за истражување и директор на докторски студии на Факултетот за шумарство и еколошки студии на Јеил во 2014 година и за професор по географија и наука за урбанизација на Фредерик К. Хиксон во 2017 година.[10][3] Била координативен главен автор за два извештаи на ОН за климата. Таа го предводувала поглавјето за урбано ублажување на 6-тиот извештај за проценка на Меѓувладиниот панел за климатски промени (МПКП) од 2022 година и 5-от извештај за проценка на МПКП од 2014 година, кој ги истражувал опциите за ублажување на гасовите со ефект на стаклена градина во урбаните области.[11] По земјотресот што ги уништил областите во Непал во 2015 година, Сето била инспирирана да истражи како еволуирачкиот урбан развој влијае на ранливоста на опасностите во регионот.[12] Таа водела проект на НАСА кој ги разгледува врските помеѓу урбаниот раст, ранливоста и природните катастрофи.[13] Ги проучувала „скриените врски“ помеѓу урбанизацијата и системите за храна.[14][15] Сето идентификувала дека растот на урбаните области ширум светот може да елиминира значителни области на земјоделско земјиште, предвидувајќи дека до 2030 година може да се изгуби област со големина на Њу Џерси.[16][17] Сето користела сателитски снимки и податоци од пописот за да ја истражи урбанизацијата во Индија.[18] Таа користела низа сателитски снимки за проучување на урбанизацијата, вклучително и од снимките од ноќните светла на оперативниот систем за линиско скенирање на одбранбената метеоролошка сателитска програма, пакетот радиометар со видлива инфрацрвена слика и Лендсат.[18]

Сето уредувала збирка трудови за Зборник на трудови на Националната академија на науките на Соединетите Американски Држави за урбанизација и одржливост, истражувајќи го влијанието на урбанизацијата од големи размери.[19][20] Во специјалното издание на зборникот, Сето идентификувала три теми: одржливоста на урбанизацијата е повеќедимензионална, а решенијата кои се дизајнирани за една димензија (јавно здравје, биодиверзитет) можеби нема да имаат позитивно влијание, урбанизацијата може да стане тешко набљудлива и дека постои итна потреба да се развијат квантитативни методи за евалуација на социјалните и еколошки процеси.[20] Сето повикала на интегриран пристап за глобална одржливост наспроти изолираните активности.[21] На пример, таа покажала дека правилното урбанистичко планирање и ефективната транспортна политика може да ја намалат употребата на енергија за 25% во градовите ширум светот.[22][23] Ова може да вклучи по „компактен“ развој и зголемена енергетска ефикасна технологија.[24] Таа открила дека градовите во светот во развој резултирале со 86% од намалувањето на енергијата, бидејќи тие имале потенцијал да дизајнираат стратегии за промовирање на кратки патувања.[22] Заедно со колегата од Јеил, Ели Феничел, Сето била наградена со Награда за ресурси за иднината во 2018 година за да се процени вредноста на производите на сателитски податоци за мерење и мапирање на урбанизацијата на Хималаите.[12]

Таа како професор ги посетила Националниот универзитет во Тајпеј и Универзитетот во Копенхаген. Таа била извршен продуцент на документарниот филм 10.000 лопати: брз урбан раст во Кина, кој користел различни извори на слики за да го документира брзиот урбан раст во Кина.[3]

Книги и филмови

уреди
  • Град невиден: Нови визии на урбана планета[25]
  • Прирачник за урбанизација и глобални промени во животната средина[26]
  • 10.000 лопати: брз урбан раст во Кина (документарен филм)

Награди и почести

уреди

Наградите и почестите што ги добила Сето вклучуваат:

Наводи

уреди
  1. ↑ Key thinkers on cities. Koch, Regan,, Latham, Alan. London. 2017-08-09. ISBN 9781473907744. OCLC 985695509.CS1-одржување: друго (link)
  2. ↑ 2,0 2,1 „Karen C. Seto | Yale School of Forestry & Environmental Studies“. environment.yale.edu. Посетено на 2019-05-11.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 „Karen Seto appointed the Hixon Professor of Geography and Urbanization Science“. news.yale.edu. Yale News. May 15, 2017. Архивирано од изворникот на May 11, 2019. Посетено на May 11, 2019.
  4. ↑ 4,0 4,1 Seto, Karen C.; Kaufmann, Robert K.; Woodcock, Curtis E. (2002), Walsh, Stephen J.; Crews-Meyer, Kelley A. (уред.), „Monitoring Land Use Change in the Pearl River Delta, China“, Linking People, Place, and Policy: A GIScience Approach (англиски), Springer US: 69–90, doi:10.1007/978-1-4615-0985-1_4, ISBN 9781461509851
  5. ↑ Seto, Karen C.; Kaufmann, Robert K.; Woodcock, Curtis E. (2002). „Monitoring Land Use Change in the Pearl River Delta, China“. Linking People, Place, and Policy. стр. 69–90. doi:10.1007/978-1-4615-0985-1_4. ISBN 978-1-4613-5337-9.
  6. ↑ Council, National Research; Studies, Division on Earth and Life; Resources, Board on Earth Sciences and; Committee, Geographical Sciences; Sensing, Committee on the Earth System Science for Decisions About Human Welfare: Contributions of Remote (2007-01-13). Contributions of Land Remote Sensing for Decisions About Food Security and Human Health: Workshop Report (англиски). National Academies Press. ISBN 9780309102957.
  7. ↑ 7,0 7,1 „NSF Award Search: Award#0348986 - CAREER: Urban Land-Use Change in Asia“. www.nsf.gov. Посетено на 2019-05-11.
  8. ↑ „Karen C. Seto | World Resources Institute“. www.wri.org. 2017-10-24. Архивирано од изворникот на 2020-10-23. Посетено на 2019-05-11.
  9. ↑ „Karen Seto“. ugec.org (англиски). Архивирано од изворникот на 2023-05-28. Посетено на 2019-05-11.
  10. ↑ „Karen Seto Succeeds David Skelly as Associate Dean & Doctoral Studies Director“. environment.yale.edu. 6 June 2014. Посетено на 2019-05-11.
  11. ↑ „Seto Leads Focus on Urbanization In the Latest IPCC Climate Report“. environment.yale.edu. 14 April 2014. Посетено на 2019-05-11.
  12. ↑ 12,0 12,1 „RFF Awards Yale Collaboration Examining the 'Value' of Remote Sensing in Himalaya“. environment.yale.edu. 25 July 2018. Посетено на 2019-05-11.
  13. ↑ „Himalaya Study Eyes How Urban Shifts Affect Land Uses and Natural Disasters“. environment.yale.edu. 17 January 2017. Посетено на 2019-05-11.
  14. ↑ „Untangling the Hidden Linkages Between Urbanization and Food Systems“. environment.yale.edu (англиски). 19 May 2016. Посетено на 2019-05-11.
  15. ↑ Ramankutty, Navin; Seto, Karen C. (2016-05-20). „Hidden linkages between urbanization and food systems“. Science (англиски). 352 (6288): 943–945. Bibcode:2016Sci...352..943S. doi:10.1126/science.aaf7439. ISSN 0036-8075. PMID 27199419.
  16. ↑ „Growth of Mega-Cities Will Consume Swaths of Cropland in Africa and Asia“. environment.yale.edu. 3 January 2017. Посетено на 2019-05-11.
  17. ↑ „Growth of Cities Poses Significant Global Environmental Risks“. environment.yale.edu. 22 August 2011. Посетено на 2019-05-11.
  18. ↑ 18,0 18,1 „User Profile: Dr. Karen Seto | Earthdata“. earthdata.nasa.gov (англиски). 9 June 2017. Посетено на 2019-05-11.[мртва врска]
  19. ↑ „Can Science Keep Up with Growth of The World's 'Mega-Urban' Areas?“. environment.yale.edu. 25 October 2017. Посетено на 2019-05-11.
  20. ↑ 20,0 20,1 Turner, B. L.; Alberti, Marina; Golden, Jay S.; Seto, Karen C. (2017). „Sustainability in an urbanizing planet“. Proceedings of the National Academy of Sciences (англиски). 114 (34): 8935–8938. Bibcode:2017PNAS..114.8935S. doi:10.1073/pnas.1606037114. ISSN 0027-8424. PMC 5576777. PMID 28784798.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 „Major Science Organizations Honor Seto For Work on Urban Land Systems“. environment.yale.edu. 12 April 2017. Посетено на 2019-05-11.
  22. ↑ 22,0 22,1 „Smart Urbanization Could Reduce Energy Use in Cities 25 Percent by 2050“. environment.yale.edu (англиски). Архивирано од изворникот на 2019-04-28. Посетено на 2019-05-11.
  23. ↑ „How cities would need 25 percent less energy“. www.mcc-berlin.net (англиски). Посетено на 2019-05-11.[мртва врска]
  24. ↑ „In Meeting Future Energy Demands, Density is as Important as Efficiency“. environment.yale.edu. 11 January 2017. Посетено на 2019-05-11.
  25. ↑ Seto, Karen C.; Reba, Meredith (2018). City Unseen: New Visions of an Urban Planet. Yale University Press. ISBN 978-0300221695.
  26. ↑ Seto, K.C.; Solecki, W.D.; Griffith, C.A. (2015). Handbook on urbanization and global environmental change. Routledge. ISBN 9780415732260.
  27. ↑ „Bohannan selected as Leopold Leadership Fellow | Environmental Studies Program“ (англиски). Посетено на 2019-05-11.
  28. ↑ „Karen Seto“. nasonline.org. Посетено на 2019-05-11.
  29. ↑ „Seto Elected to the Prestigious National Academy of Sciences“. environment.yale.edu. 2 May 2017. Посетено на 2019-05-11.
  30. ↑ „Raymond and Seto Elected AAAS Fellows“. environment.yale.edu. 27 November 2017. Посетено на 2019-05-11.
  31. ↑ „Burke, Seto Elected to Connecticut Academy of Science and Engineering“. environment.yale.edu. 2 March 2018. Посетено на 2019-05-11.
  32. ↑ „Three F&ES Faculty Make 'Highly Cited Researchers' List“. environment.yale.edu. 4 December 2018. Посетено на 2019-05-11.
  33. ↑ „Seto Receives National Honor for Outstanding Contributions to Remote Sensing Research“. environment.yale.edu. 24 April 2019. Посетено на 2019-05-11.
  34. ↑ „Five YSE Faculty Members Make 'Highly Cited Researchers' List“. 16 December 2020.
  35. ↑ „Four YSE Faculty Members Named on the 'Highly Cited Researchers' List“. 6 December 2021.
  36. ↑ „'Highly Cited Researchers' List Includes Four YSE Faculty Members“. Yale School of the Environment (англиски). 2022-11-16. Посетено на 2022-12-21.
  37. ↑ „Eight Yale faculty members elected to American Academy of Arts and Sciences“. 28 April 2022.
  38. ↑ „The American Geographical Society Awards Alexander and Isle Melamid Medal“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2022-12-21. Посетено на 2024-10-12.
  39. ↑ „World-renowned Urbanization Expert Karen Seto Elected to the Council on Foreign Relations“. 7 March 2023.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Карен_Сето&oldid=5297158“