Дванаесет месеци (цртан филм)

„Дванаесет месеци“ — советски цртан филм, создаден од Иван Иванов-Вано според истоимената претстава на Самуил Маршак, напишана за време на Големата патриотска војна во 1942-1943 година во Московскиот уметнички театар.

Првично, самата претстава била поставена на сцената во Московскиот театар за млади гледачи во 1947 година, а потоа една година подоцна во Московскиот уметнички театар, а на крај во 1956 година бил објавен и цртаниот филм. Се одликува како висококвалитетен и одземал многу време на цртање на анимацијата. Тој е осмиот цртан филм на студиото Сојузмултфилм (Москва).

Творци

• Сценарио: Самуил Маршак и Николај Ердман
• Режисер на сцената: Иван Иванов-Вано
• Директор - Михаил Ботов
• Сценографи: Александар Белјаков, Анатолиј Курицин
• Аниматори: Елена Хлудова, Татјана Федорова, Федор Хитрук, Борис Мерович, Николај Федоров, Владимир Попов, Константин Чикин, Фаина Епифанова, Василиј Рјабчиков, Владимир Крумин, Лев Попов, Борис Бутаков
• Декоратори: Вера Валеријанова, Елена Таненберг, Олга Гемерлинг, Константин Малишев
• Скици и видови: Анатолиј Сазонов
• Оператори: Николај Воинов, Елена Петрова
• Композитор - Мојсеј Вајнберг
• Инженер за звук - Николај Прилутски
• Асистенти на директорот: В. Свешникова, Галина Андреева, Лидија Сазонова
• Асистент на уметникот: Татјана Сазонова
• Директор на слика - Нејтан Битман

Филмот е обновен во филмското студио Горки во 1987 година. Директор за реставрација бил Владимир Беренштеин.

Заплет

Зима во Кралскиот дворец и младата кралица има часови. Професорот ѝ зборувал за годишните времиња, а кога ги спомнал пролетните кокичиња, кралицата посакала веднаш да ги има таа во нејзината палата. Професорот се обидел да ја убеди дека тоа е невозможно во зима, но кралицата издала соопштение во кое ветила корпа злато за корпа со кокичиња на оној кој ќе ѝ ги донесе. Алчната маќеа и нејзината мрзлива ќерка, дознавајќи за кралската награда, веднаш ја испратиле поќерката во шумата за да донесе кокичиња.

Девојчето талкало низ шумата и случајно излегло на една полјанка, каде дванаесетте месеци браќа седеле околу огнот. Поќерката им раскажала за својата мака, а Април ги убедил браќата да му дадат време од еден час за да ѝ помогне. Јануари му го дал на Април ледениот стап што се претворил во дрво, а пролетта дошла во раскош. Девојчето собрало во корпата кокичиња, а Април ѝ дал и волшебен прстен и побарал таа да не кажува никому за она што го видела во шумата. Јануари побарал од месечината да го придружува девојчето до дома, по што го вратил стапот, кој повторно станал леден, и ја повикал снежната бура за да го скрие патот до огнот.

Маќеата и ќерката отишле со кокичињата во кралскиот дворец. Гледајќи ги цвеќињата, каприциозната кралица побарала во истиот час да ѝ биде покажано местото каде тие растат. Маќеата и ќерката морале да ѝ признаат дека поќерката ги набрала кокичињата. Поќерката се согласила да се врати во шумата за да донесе цвеќе, но одбила да го покаже местото каде што ги набрала кокичињата. Тогаш маќеата ја испратила својата ќерка да ја следи поќерката, а кралицата со својата свита тргнала по нив. Бидејќи не добила одговор за тоа каде растат кокичињата во зимската шума, непоколебливата кралица го зела волшебниот прстен од поќерката и го фрлила во снегот. Поќерката успеала да ги изговори волшебните зборови и потрчала по прстенот. Кралицата и нејзината свита брзале по неа, сите ги зафатила снежната бура и потоа тие сите се нашле на полјанката.

Јануари се појавил на полјанката и ги поканил непоканетите гости да им ги исполни нивните желби. Кралицата сакала да се врати дома, професорот посакал сезоните да продолжат да одат по свој пат, Војникот само сакал да се стопли покрај огнот, а маќеата и нејзината ќерка посакале крзнени палта со крзно од куче. Јануари им дал крзнени палта, тие почнале да се караат и се претвориле во кучиња. Јануари му наредил на Војникот да ги запрегне санките и да вози сè до светлината каде горел оган.

Сите браќа-месеци се собрале на чистинката во близина на огнот, а со нив и паметната поќерка. Февруари ѝ дал санка, мај - три коња, а март - ѕвона за санката. Кралицата побарала од поќерката да ја однесе со санката во палатата, и ветила дека ќе ја награди кралски, но поќерката ја одбила бидејќи не сакала награда. Војникот ја советувал кралицата да не бара на кралски начин, туку едноставно да побара на човечки начин. Кралицата сфатила, ја прашала поќерката со убаво, и таа се сложила. Поќерката, кралицата и професорот се вратилет со санката во кралскиот дворец. Месеците им посакале добро утро. Со утрото дошла и Новата година.

Гласовите кои глумците ги позајмиле

• Татјана Баришева - маќеа
• Јулија Јулскаја - ќерка
• Људмила Касаткина - поќерка
• Галина Новожилова - кралица
• Ераст Гарин - професор
• Григориј Шпигел - градинар
• Георги Витсин - гавран / предвесник во зелена боја / папагал / февруари
• Алексеј Грибов - јануари
• Владимир Володин - волкот

Музика и песни

Музиката за овој цртан филм и неговите песни ги напишал и компонирал Мојси Вајнберг. Песните за овој цртан филм биле издадени на детските плочи во московските, ленинградските и други фабрики, од средината на 1960-ти години од страна на фирмата Мелодија во збирки песни од цртани филмови. Подоцна, песните биле објавени на магнетни ленти и аудио касети „Свема“. Во 1990-ти години, песните ги издавале разни компании (на пример, Твик Лирек) на аудио касети и ЦД-а, а од 1999 година и на MP3 дискови.

Во втората половина на 1990-ти години, аудио-приказната заснована врз цртаниот филм со текст на Александар Пожаров на аудиокасети била издадена од компанијата „Твик Лирек“.

Видео издание

Во 1980-ти години, цртаниот филм започнал да се произведува од Видео програмата на Државната агенција за филм на СССР на видео ленти. На почетокот на 1990-ти години, цртаниот филм бил издаден од Здружението на филмови Крупен план на домашни касети за видео. Во средината на 1990-ти години, тој бил вклучен во колекцијата VHS од најдобрите советски цртани филмови (оваа видео-лента содржела цртани филмови од бајките на А. Пушкин „Приказната за цар Салтан“ (1984), „Приказната за мртвата принцеза и седумте Херои “(1951),„Приказната за свештеникот и неговиот работник Балда“(1973) и„ Приказната за златниот петел“ (1967)) Студио PRO видео. Во 1994 година, исто така е издадено од студиото Сојуз Видео на касети VHS.

Изложби

• Галеријата „На Солјанке“ во Москва била домаќин на изложбата „Кога светат новогодишните елки. Ремек-дела на новогодишната анимација во Русија на 20 век“. Во рамките на изложбата биле прикажани цртаните филмови „Дванаесет месеци“, „Снешко-поштар“, „Ноќта пред Божиќ“ и други прекрасни филмови.

Литература

• Маршак С. Ј. Двенаесет месеци. — М.: АСТ, 2014. — 64 с. — (Сказни-цртани филмови). — ISBN 978-5-17-083778-6, 978-5-17-048208-5.

Надворешни врски

• „Дванаесет месеци“
• 10 легендарни цртани филмови од Иван Иванов-Вано
• Георги Бородин „Новогодишна анимација“