Генерален индијански суд (Мексико)

Генерален индијански суд (шпански: Juzgado General de Indios) ― поранешен суд кој постоел од 1585-1607 година под јурисдикција на Шпанската круна на Нова Шпанија, за да решава спорови меѓу домородните заедници и поединци. Создавањето суд кој им овозможувал на домородците брза, евтина и делотворна правда дојде по неуспехот на напорите на круната да обезбеди правна штета преку шпанските судови и правни процедури. Монографијата на историчарот Вудроу Бора ги испитува преседаните за основање на судот, постапките што ги усвојувала и финансирањето на правната помош за домородците преку данок од половина реал.[1] Пред формалното основање на судот, вицекралевите постапувале со голем број жалби од домородци, практика започната од првиот вицекрал на Нова Шпанија, дон Антонио де Мендоса.[2]

Позадина уреди

Судот бил основан по речиси целосното уништување на домородното население на Карибите и наглото паѓање на тие населенија во Средишно Мексико во текот на шеснаесеттиот век. Слични дејствија се случувале во Перу и вицекралот Франциско де Толедо го основал Juzgado General de Indios del Peru, што бил преседан за индијанскиот домороден двор во Мексико.[3][4] Шпанските власти сфатиле дека пристапот на домородните поединци и заедници до судовите за скратени пресуди по ниска цена и без можност за продолжени судски спорови ќе им користи. Правната теорија на основањето на судот била дека круната имала должност да ги штити клетниците, како што се вдовиците и сираците, а класификацијата била проширена и на домородните народи. Круната веќе воспоставила правна поделба помеѓу домородните и доселените населенија (Шпанци, Африканци и каста од мешани раси) со República de Indios и República de Españoles. Иако со создавањето на Светата канцеларија на инквизицијата во 1571 година, домородците биле сметани за вечни неофити и биле исклучени од нејзината јурисдикција, но основањето на Општиот индијански суд под вицекралот Луис Веласко II, домородните, особено во средишно Мексико, имале место во правниот систем. Со помош на правни соработници финансирани со полу-реален данок, домородците би можеле да бараат правна заштита преку судовите. Шпанските интереси се спротивставиле на создавањето на судот, бидејќи нивните практики може да бидат блокирани со жалби од домородните луѓе за експлоатација.

Наводи уреди

  1. Borah, Woodrow (1983). Justice by Insurance: The General Indian Court of Colonial Mexico and the Legal Aides of the Half-Real. Berkeley: University of California Press. ISBN 978-0520048454.
  2. Aiton, Arthur (1927). Antonio de Mendoza. Дарам: Duke University Press.
  3. Borah, Woodrow (1970). Juzgado General de indios del Perú o juzgado particular de indios de El Cercado de Lima. Revista Chilena de Historia del Derecho. 6. стр. 129–142.
  4. Borah 1983.

Дополнителна книжевност уреди

  • Авалос, Ф., 1991 година. „Правната личност на колонијалниот период на Мексико“. Закон. Libr. Ј., 83, стр.393.
  • Бора, Вудроу . Правда по осигурување: Општиот индиски суд на колонијално Мексико и правните помошници на полу-реал . Беркли: Прес на Универзитетот во Калифорнија 1983 година.ISBN 978-0520048454ISBN 978-0520048454
  • Кунил, Керолин. „El indio miserable: nacimiento de la teoría legal en la América coloonial del siglo XVI“. Куадернос Интер. cambio sobre Centroamérica y el Caribe 9 (2011).
  • Овенсби, Брајан Филип. Империја на правото и индиската правда во колонијално Мексико . Прес на Универзитетот Стенфорд, 2008 година.ISBN 9780804776622ISBN 9780804776622
  • Скардавил, Мајкл Ц. „Правда по документација: Ден од животот на судски писар во Бурбон Мексико Сити“. Весник за социјална историја 36, бр. 4 (2003): 979-1007.
  • Траслошерос, Хорхе Е. „Orden judicial y herencia medieval en la Nueva España“. Historia Mexicana (2006): 1105-1138.