Гварани
Гвараните се јужноамерикански староседелски народ. Мајчин јазик на Гвараните е гваранскиот јазик, одлика која ги одвојува од сродните Тупијците. Традиционалната гваранска територија е денешен Парагвај, меѓу реките Уругвај и Парагвај, но и во делови во северна Аргентина, источна Боливија и јужен Бразил.[1] Иако нивната демографска доминација во регионот била засенета од шпанските колонизатори и доселеници од Европа, денес сè уште има значајни гварански заедници. Така, гаваранскиот јазик на широко се зборува во гваранските територии, тој е еден од двата официјални јазика во Парагвај[2] и скоро сите Парагвајци го разбираат овој староседелски јазик. Јазикот се изучува во образовниот систем.
 | |
| Вкупен број | |
|---|---|
| 257,400 (проценка) | |
| Подрачја со значајно население | |
| Парагвај, Аргентина, Бразил, Боливија | |
| Јазици | |
| гварански, шпански, португалски | |
| Вероисповед | |
| Католицизам, Протествантство, Амимизам | |
| Сродни народи | |
| Гвајукуруанцу Кајнгангани Чана Тимбу |
Потекло на поимот уреди
Историјата на поимот „Гварани“ е предмет на расправа. Пред доаѓањето на Европејците во Америка, Гвараните се нарекувале себеси како „Abá“, што значи „мажи“ или „луѓе“.[3] Поимот „Гварани“ за првпат бил воведен од Језуитите за тие староседелци кои ја прифатиле христијанската вера. За тие што го одбиле покрстувањето се користеле поимите Cayua или Caingua (ka'aguygua). Cayua грубо преведено значи "тие од шумата". Така, и денес поимот „Cayua“ се користи за некои староседелски заедници кои не се вклопиле во современиот начин на живот. Но, поимот „Гварани“ се користи за сите, без разлика на нивниот општествен статус. Според Барбара Гансон, името „Гварани“ било дадено од Шпанците, било преземено од тупи-гваранскиот дијалект и значи „војник“.[4]
Позначајни Гварани уреди
Наводи уреди
- ↑ „Society-GUARANI“. Архивирано од изворникот на 2006-09-25. Посетено на 2012-11-13.
- ↑ „Paraguay“. Embassy of Paraguay in the United States of America. Архивирано од изворникот на 2009-01-19. Посетено на 2012-11-13.
- ↑ „Catholic Encyclopedia“.
- ↑ Ganson, Barbara (2003). „The Guarani Under Spanish Rule in the Rio de la Plata“. Наводот journal бара
|journal=(help)
Оваа статија содржи текст од дело сега во јавна сопственост: Herbermann, Charles, уред. (1913). . Catholic Encyclopedia. Robert Appleton Company.CS1-одржување: ref=harv (link)
Поврзано уреди
Надворешни врски уреди
| „Гварани“ на Ризницата ? |
- Преживувачки фонд за Гвараните Архивирано на 8 март 2012 г.
- Гвараните и нивниот јазик
- Статија на Католичката Енциклопедија
- Медиум, политика и идентитет на Андите Архивирано на 28 март 2009 г.
- Староседелски народи и нивните јазици Архивирано на 15 октомври 2007 г.
