Википедија:Напреден курс (Воведен дел)


Предлошка:Добредојде навигација



Оваа статија е дел од
напредниот курс
на Википедија.
Лекции

Почеток


Мојата прва статија
Конвенции за именување
Воведниот дел
Стил на пишување
Интервики
Категории
Пренасочувања
Слики


Подигнување на слики


Предлошки
Табели
Преместување


Заклучок

Видете уште

Почетен курс
Помош:Содржина


Воведниот оддел или воведот на една статија претставува најпочетниот текст, сѐ до првото подглавие. Воведот служи како запознавање со статијата подолу и како краток, независен заклучок на најважните аспекти на темата на статијата.

Воведот треба да стои независен како концизен преглед на статијата, треба да создаде контекст, да ги сумира најважните поенти, да објасни зошто темата е важна или значајна и кратко да ги објасни нејзините поважни контроверзности, ако постојат такви. Тежиштето дадено на материјалот во воведниот дел на груб начин да ја рефлектира својата важност кон темата преку веродостојни, публикувани извори. Иако треба да се земе во предвид дека воведниот дел би требало да го заинтересира читателот за повеќе од статијата, тој не смее да го „задева“ читателот преку навестување, но не и објаснување на важни факти кои ќе се појават понатаму во статијата. Воведот треба да содржи до четири параграфа, треба да е внимателно покриен со извори онаму каде што има потреба од тоа и да биде напишан во чист, достапен стил кој подготвува за читањето на целата статија.

Содржината на статијата, ако е прикажана, се појавува по воведниот оддел и пред првото подглавие.

Форматирање на воведот

уреди

Задебелен почеток

уреди

Она што го напишавме во почетниот курс сега ќе го повториме:

Статиите обично почнуваат со името на статијата напишано со задебелени букви, а потоа следува кратка дефиниција за поимот за кој се говори, како што е и вообичаено и во останатите печатени или електронски енциклопедии. На пример, статијата за Алберт Ајнштајн започнува вака:

Алберт Ајнштајн (Улм, 14 март 1879 – Принстон, 18 април 1955) бил теоретски физичар кој нашироко се смета за најголемиот научник на 20-от век...

Друга Википедија конвенција е да се закосат имињата ако се однесуваат на наслов на книга, филм, албум или компјутерска/видео игра. Ако првото споменување за темата на статијата е наслов на книга или филм, се користи задебелен и закосен текст. На пример, статијата за 2001: Вселенска Одисеја (филм) започнува вака:

2001: Вселенска Одисеја (анг. 2001: A Space Odyssey) е научно-фантастичен филм од 1968 година режиран од Стенли Кјубрик, кој заедно со Артур Ч. Кларк е и автор на сценариото.

Најчесто се препорачува имињата на трудови (на пример, научна статија), подглавија (на пр. во книга), песни или телевизиски епизоди да бидат споменати во „наводници“ наместо да видат закосени. Притоа, внимавајте да ги корисите македонските наводници („“), кои се разликуваат од англиските ("").Ако првото споменување за темата на статијата е наслов на едно од горенаведените работи, се користи „задебелен текст во наводници“. На пример:

Кој кого набљудува?“ е името на последната епизода од првата сезона на американската телевизиска серија Вовед во анатомија.

Секции и содржина

уреди

Иако воведниот дел се смета за оддел, нема подглавие на оддел, подглавието „Вовед“ или „Почетен дел“ или било што во тој контекст не треба да се додава на почетокот на статијата. Кога е прикажана, изборната табела со содржината се појавува меѓу воведниот оддел и меѓу подглавието на првиот оддел од статијата.

Содржина на воведот

уреди

Основан контекст

уреди

Првиот параграф треба точно да ја определи темата на читателот. Треба да го формира контекстот за тоа во која област се смета статијата, преку придодавање на неколку околности и факти. На пример:

Аберација (астрологија): „Во астрологијата, aберација претставува привидна промена на набљудуваното небесно тело поради движењето на Земјината топка....“ или,
Аберација (биологија): „Во биологијата, аберација претставува отстапување од нормите што се типични за некој вид....“

Ако има потреба дадете го локацискиот и временскиот контекст. Исто така, создадете граници на контексот на статијата, на пример статија од типот „Листа на проблеми на животната средина“ има контекст кој се однесува само врз ефектите од човековата активност. Треба да се претпостави дека читателите на статијата не се запознаени со тоа што би бил контексто, а оние на кои тоа им е веќе познато да можат само лесно да го прелистат мaтеријалот со кој се запознаени.

Кога статијата има наслов од типот на „Листа на...“, повторувањето на насловот во првиот ред општо треба да се избенува во полза на овозможување на читателите со корисни информации за контекстот на листата.

Најдобро е да се користат што е помалку врски пред болдираниот наслов, за да се оневозможи оптоварување на читателот. Првиот параграф треба да започне со декларативна и директна реченица. Идеално, првата реченица треба веднаш да му овозможи на читателот кој знае се за темата на статијата одговор на прашањата 'Што е тоа?', 'Кој е тој/таа?' и 'Зошто е ова значајно?'.

Овозможете пристапен преглед

уреди

Воведниот оддел треба кратко да ги сумира најважните точки од статијата на таков начин што овозможува таа да стои како независна концизна верзија на статијата. Овде е многу поважно да биде текстот попристапен во споредба со другиот дел од статијата. Треба да се има во предвид создавање на интерес за читање на целата статија.

Општо, специјализираната терминологија треба да биде одбегнувана во воведот. Онаму каде што несекојдневни термини се есенцијални за објаснување на темата, треба да бидат поставени во контекст, кратко дефинирани и со викиврски. Темата треба да биде поставена во контекст кој повеќето читатели би го нашле како познат. На пример, наместо да ја давате географската широчина и должина на некое градче, подобро е да истакнете дека тоа е предградие на тој и тој поголем град, или можеби дека дава услуги за фармите на таа и таа област. Читателите не треба да бидат фрлени во средината на темата со првиот збор; треба лесно да се наведат кон неа.