Адина, или Багдадскиот калиф (италијански: Adina, ovvero Il Califfo di Bagdad) — оперска фарса во еден чин на Џоакино Росини со либрето на Маркезе Герардо Бевилаква-Алдобрандини. Операта ја развива популарната тема „киднапирање од сарајот “.[1][2] Премиерата се одржала на 22 јуни 1826 година во Teatro Nacional de São Carlos, Лисабон.

Адина
Adina
Фарса од Џоакино Росини
Росини околу 1820 година
ЛибретистГерардо Бевилаква-Алдобрандини
ЈазикИталијански
Засновано наТема од грабнувањето од сарајот
Премиера
22 јуни 1826 (1826-06-22)
Национален театар Сао Карлос, Лисабон

Историја на композицијата

уреди

Адина била нарачана во 1818 година од Диего Игнацио де Пина Маник, полициски началник на Лисабон и инспектор на португалските театри.[3] Операта била наменета како подарок за сега непозната сопранистка која очигледно го воодушевила началникот со нејзините изведби во Сао Карлос.

Договорот што го склучил Росини бил за брзо завршување на работата, а операта била завршена истата година кога била нарачана. Росини не напишал увертира за операта бидејќи ништо не било наведено во договорот и малку се интересирал за проектот.[3] Заплетот е многу сличен на оној од операта на Франческо Базили од 1819 година, Il califfo e la schiava, за која либретото го напишал Феличе Романи, а некои пасуси се појавуваат и во двете либрета - мистерија која сè уште не е откриена.[3] Не целата музика е целосно оригинална. Според критичкиот напис за партитурата од 2001 година на Фабрицио дела Сета, „Росини наново компонирал само четири од деветте дела на делото: Вовед, разоружувачката Каватина за Адина „Fragolette fortunate“ (Среќни мали јагоди), Квартетот и Финалето. За три дела позајмил делови од операта Сигисмондо напишана во 1814 година; останатите два дела ги напишал соработник“.[1]

Историја на изведби

уреди
 
Џовани Орацио Картагенова, кој ја играл улогата на калифот

Нема очигледно објаснување за осумгодишниот јаз помеѓу нејзиното завршување во 1818 година и нејзината прва изведба во 1826 година. Повторно била изведена дури во 1963 година од Accademia Chigiana во Сиена.[2] Била поставена на оперскиот фестивал Росини, Пезаро, Италија, во 2018 година, со Лисет Оропеса во насловната улога.[4]

Музиката на Адина е опишана како „нешто посериозен жанр отколку што може да се очекува за опера во еден чин, особено ако е означена како фарса (можеби подобро да се смета за полусериозна опера)“, а самата опера успева „да избега од чистата конвенционалност на архетипите и стереотипите и да постигне стилско единство“.[2] Ричард Озборн во неговите „Мајстори музичари: Росини“ ја опишува Адина не само како „...скица наместо цртеж во целосен размер...“,[5] туку и „...победнички потсетник дека тој не ја изгубил својата стара вештина како композитор на фарса “.[5]

Улоги

уреди
Улога [2] Тип на глас Премиерна актерска екипа, 22 јуни 1826 година
(Диригент: )
Адина, робинка сопран Луиза Валези
Селимо, нејзиниот поранешен љубовник тенор Лујџи Раваља
Калифот, непознатиот татко на Адина бас Џовани Орацио Картагенова
Али, млад Арап тенор Гаспаре Мартинели
Мустафа, градинар во сарајот бас Филипо Спада
Машки хор

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 Della Seta 2001
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 „Adina“. University of Chicago Center for Italian Opera Studies. Архивирано од изворникот на 2013-10-01. Посетено на 2017-09-04.
  3. 3,0 3,1 3,2 Holden 2001
  4. Servidei, Laura. „Adina in Wonderland: Lisette Oropesa shines in Pesaro“. bachtrack.com. Посетено на 18 November 2018.
  5. 5,0 5,1 Osborne, R. 1993

Литература

уреди

Надворешни врски

уреди