Ќулав

Ќулав е полукружна капа од валана бела волна, која се носи под фес.

Ќулавот се смета за една од најстаријите српски народни капи, која настанала во народна средина, од домашните материјали. Под влијание на други несловенски народи, оваа капа претрпела доста промени, како во изгледот, така и во името. Ќулав е име кое преовладало и тоа е со турско-персиско потекло. Ќулавот бил носен и од христијанското и од муслиманското население.

Оваа капа ја изработувале мајсторите ќулавџии главно од бела, а од 1912 година се сретнуваат и ќулави од црна волна. Таа била во купест облик, со длабочина од околу 10 см и со пречник од околу 20 см. Во зима и по постудено време околу ќулавите се обавиткувале бели шалови, кои на едниот крај имале ресички. Се обавиткувал трипати околу капата и ушите, а потоа, на четири еднакви дела, уште двапати преку челото и окципутот, тако да ресичките се закачувале одзади.

Ќулавот е носен на подрачјето на Сеничко-пештерската висорамнина, во Поморавието, Рашка, Косово и Метохија. Ќулавот со рамно дно се носел во Старата Црна Гора и во црногорските ридови, и тоа под различни имиња.

Носијата во Србија од ослободувањето од Турција во 1912 година значително се менува, така да од овој период ќулавот полека го снемувало од употреба, а првата промена се гледа со замената на белата волна со црна. Од овој период Србите почесто ќе почнат да носат Шајкача.

Поврзано

• Кече
• Фес
• Шајкача

Литература

• Б. Јасна, Српска народна ношња у Сјеничко-пештерској висоравни, у: Гласник Етнографског музеја у Београду, књига 45., Етнографски музеј у Београду, Београд, 1981.

Надворешни врски

• Народне српске ношње Архивирано на 16 јануари 2021 г.
• Народа традиција
• Народна ношња Србије