Википедија

Штрајк против зголемување на кириите во Њујорк (1907)

Штрајкот против зголемување на кириите во Њујорк од 1907 година или штрајкот против зголемување на кириите од Источна страна траел од 26 декември 1907 година до 9 јануари 1908 година. Штрајкот против зголемување на кириите започнал како одговор на предложеното зголемување на киријата како последица на паниката од 1907 година, во која имало десетици илјади невработени. Започнал во Долната источна страна и доминантни организатори биле еврејските имигрантки во соседството, како што е Полин Њуман, која одиграла голема улога во организирањето на штрајкот. На крајот се проширил и во други области на Менхетен и Бруклин, со околу 10.000 станари. Штрајкот бил превземен од Осмиот собраниски округ на Социјалистичката партија на Америка на почетокот на 1908 година. Поради масовните иселувања и полициската бруталност, штрајкот бил прекинат, иако околу 2.000 станари успешно го прекинале зголемувањето на киријата.

Штрајк против зголемување на кириите во Њујорк (1907)
Група која разговара за штрајкот за изнајмување од Источна страна на тротоарот
Датум26 Декември 1907 - 9 Јануари, 1908
МестоЊујорк, првенствено Долната источна страна, но исто така и Вилијамсбург, Бруклин, и Горна Западна страна

Опис

уреди

Во раните 1900-ти, киријата во областа се зголемила поради приливот на имигранти, уривањето на постојните станови и побавната стапка на градење нови згради поради Законот за станбени куќи од 1901 година. Сето ова довело до шпекулативен пазар на домување.[1] Во 1904 година, станоиздавачите повикале на општо зголемување на киријата од 20-30% почнувајќи од 1 мај. Како одговор, станарите се организирале во синдикати на станари и започнале масовен штрајк за изнајмување во Долната источна страна, првиот штрајк против зголемување на кириите во Њујорк. Штрајкот опфатил 800 станбени куќи од кои 2.000 станари се соочиле со иселување.[1] Организирањето првично било неформално, потпирајќи се на вмрежување меѓу еврејската заедница и првенствено потпирајќи се на жените.[2][3] Првата организација од соседството, Здружението за заштита на кирии во Њујорк, била формирана од социјалистичките лидери како сеопфатна организација. На станарите што штрајкувале им се обезбедил адвокат за да им помогне со оспорување на случаите на технички основи за да добијат одложувања.[3] Помеѓу 1902 и 1908 година, кириите на становите се зголемиле за приближно 25%.[4]

Депресијата од 1907 година довела до тоа 75-100 илјади мажи во Долната источна страна да бидат невработени. Во декември 1907 година, сопствениците објавиле дека киријата ќе се зголеми за 1-2 долари, што е последното во серијата покачувања на киријата во последните неколку години.[5]

1907 штрајк против зголемување на кириите

уреди

Штрајкот против зголемување на кириите започнал на 26 декември 1907 година и траел до 9 јануари 1908 година, првенствено предводен од локалните домаќинки кои ги преплавиле становите во соседството за поддршка.[5][6] Полин Њуман, тогаш 16-годишна вработена во фабриката Триангл Ширтвејст, помогнала во организирањето на штрајкот и била означена во градските весници како „Новата Јованка Орлеанка.[7][8] До 26 декември таа организирала околу 400 вработени девојки да го надгледуваат соседството во текот на вечерните часови.[8][9] До 28-ми декември, станарите направиле списоци со прекршувањата на кодовите на зградите во соседството и им ги презентирале на градските власти, предизвикувајќи внимание од инспекторите во Одделот за станбени куќи и Одделот за здравство.[9] Весниците како што е The Daily Forward повикале на штрајкови против зголемување на кириите.[5]

Во 1908 година, штрајкот против зголемување на кириите бил спроведен под Осмиот собраниски округ на Социјалистичката партија на Америка.[5] Додека првичното организирање го правеле жени, партијата била составена главно од мажи.[2] Социјалистичката работничка партија, ривалската социјалдемократска организација, го критикувала штрајкот, водејќи сметка за организирањето на работниците како потрошувачи.[3] Во рамките на партијата, штрајкот против зголемување на кириите се проширил во Бруклин и Харлем, станарите од Њуарк, Њу Џерси, исто така испратиле делегација за да разговараат за организирање на сопствен штрајк.[5] Биле организирани штрајкови на поддршка во Вилијамсбург, Бруклин и Менхетен Долната источна страна и Горна Западна страна.[10][4] Станарите биле организирани во италијанските, како и во еврејските населби.[10] Организирани, станарите закачиле фигури од нивните станоиздавачи и закачувале црвени знамиња, често обоени подздолништа, од нивните прозорци.[4][5]

Поради поврзаноста на штрајкот со Социјалистичката партија, голем дел од њујоршката јавност го сметала за левичарска активност.[5] Како резултат на тоа, тој станал подложен на бранови на антикомунистичко чувство.[10] Медиумите помалку го поддржувале штрајкот од оној во 1904 година, нарекувајќи го „востание на станарите“, „војна за кирии“ и „бунт на станарите“.[5] На 5 јануари 1908 година, под водство на земјопоседниците, полицијата брутално ги нападнала штрајкувачите откако тие одбиле да ги растурат групите и да ги симнат црвените знамиња и протестните знаци кои биле закачени.[11][4]

Последици и наследство

уреди
 
Политички цртан филм во весникот на Луис Милер Ди Вархајт - „Како сопственикот се слика себеси во големата војна за кирија“.[12]

Судиите издале илјадници известувања за иселување, со што практично го прекинале штрајкот.[10] Од 10.000 учесници, само околу 2.000 добиле намалување на киријата.[3][13] Барањето за ограничување на киријата на 30% од платите не било исполнето.[3] Штрајкот не резултирал со долготрајни организации или промени во Долната источна страна.[3][4]

На 12 јануари 1908 година, јидскиот поет Морис Розенфелд објавил драма во еден чин со наслов „Штрајк за Кирија во Дејли Форвард“.[12]

Ништо споредливо не се случило до по Првата светска војна.[5] Штрајкот го привлекол вниманието на жените лидери во движењето за населени куќи, кои потоа ќе го воведат концептот на контрола на киријата во политиката на Њујорк.[14] Во 1917 година, започнал бран штрајкови за кирија што довело до воспоставување на контрола на киријата во 1920 година.[2]

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди
  • Rousseau, Victor (January 25, 1908). "Low Rent or No Rent": The Tenement Dwellers’ Rebellion In New York (English). 25. Internet Archive. Harper's Weekly.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)

Наводи

уреди
  1. ↑ 1,0 1,1 Lawson, Ronald (May 1984). „The Rent Strike in New York City, 1904-1980: The Evolution of a Social Movement Strategy“. Journal of Urban History (англиски). 10 (3): 235–258. doi:10.1177/009614428401000301. ISSN 0096-1442.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Lawson, Ronald; Barton, Stephen E. (1980). „Sex Roles in Social Movements: A Case Study of the Tenant Movement in New York City“. Signs. 6 (2): 230–247. doi:10.1086/493794. ISSN 0097-9740. JSTOR 3173924.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Poy, Lucas (2021-05-31). „Radical Housing Journal“ (PDF). Radical Housing Journal. 3 (1): 131–147. doi:10.54825/wamd5849 Проверете ја вредноста |doi= (help). ISSN 2632-2870.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Mele, Christopher (2000). Selling the Lower East Side: culture, real estate, and resistance in New York City. Globalization and community. Minneapolis: University of Minnesota Press. стр. 62. ISBN 978-0-8166-3182-7.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Joselit, Jenna Weissman (1986). „1: The Landlord as Czar - Pre-World War I Tenant Activity“. Во Lawson, Ronald (уред.). The tenant movement in New York City, 1904 - 1984. New Brunswick, NJ: Rutgers Univ. Press. стр. 39–50. ISBN 978-0-8135-1158-0.
  6. ↑ Robbins, Glyn (December 26, 2021). „The Radical Legacy of New York's Winter Rent Strike“. Tribune (англиски). Посетено на 2023-07-26.
  7. ↑ „NEW JOAN OF ARC LEADS RENT STRIKE; Pauline Newman Has Organized 400 Women for a Crusade Against Grasping Landlords. COME DOWN OR NO PAY" Already the Dwellers in Five Big Tenements Have Made Demands -- Evictions Expected“. The New York Times (англиски). 1907-12-27. ISSN 0362-4331. Посетено на 2023-07-25.
  8. ↑ 8,0 8,1 Bartoletti, Susan Campbell (1999). „The Power of Work and Wages: Working Toward Historicity in Children's Fiction“. Children's Literature Association Quarterly. 24 (3): 112–118. doi:10.1353/chq.0.1101. ISSN 1553-1201.
  9. ↑ 9,0 9,1 Bartoletti, Susan Campbell (2003). „3: "Dear God, Will it ever be Different?" - Pauline Newman and the New York City Rent Strike (1907)“. Kids on Strike!. Clarion Books. стр. 62–81. ISBN 0618369236.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Marcuse, P. (July 1999). „Housing Movements in the USA“. Housing, Theory and Society (англиски). 16 (2): 67–86. doi:10.1080/14036099950150026. ISSN 1403-6096.
  11. ↑ Goldstein, Robert J. (1974). „the anarchist scare of 1908: a sign of tensions in the progressive era“. American Studies. 15 (2): 55–78. ISSN 0026-3079. JSTOR 40644042.
  12. ↑ 12,0 12,1 „Rent Strike“. Jewish Currents (англиски). Посетено на 2023-07-24.
  13. ↑ Triece, Mary Eleanor (2007). On the picket line: strategies of working-class women during the Depression. Urbana, Ill.: Univ. of Illinois Press. ISBN 978-0-252-03151-9.
  14. ↑ Hyman, Paula E. (1999). „The Jewish Body Politic: Gendered Politics in the Early Twentieth Century“. Nashim: A Journal of Jewish Women's Studies & Gender Issues (2): 37–51. ISSN 0793-8934. JSTOR 40326488.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Штрајк_против_зголемување_на_кириите_во_Њујорк_(1907)&oldid=5211988“