Чиста околина

Чиста околина — македонска рап-група, една од првите претставници на овој музички правец во Македонија, активна од 1991 година.

Историја

1991 - 1999 година

Во 1991 и 1992 година, групата започнала со снимање на првите посериозни демо снимки, кои во поголем дел се работени со ритам машина, но дел се создавани и на тогашните саундбластери. Со една од овие снимки се појавиле на радио емисија во МРТВ, но емитувањето било веднаш прекинато, и снимката била извадена од програмата, поради искажаните вулгарности во текстот. По првите појавувања на бина, на фестивалот „Rap’n’Roll“ одржан во 1992 година во МКЦ, се случиле и неколкуте клупски свирки. Кон крајот на 1992 година, на Чиста околина се придружуваат Гордан Стојковски-Џоге, Митко Гаштаровски, Ванчо Дамјански и Јане Јосифовски.

Првата демо верзија на албумот Новиот аспект на старата школа била направена летото 1993 година. Тогаш биле создадени песните Римувани способности, Во потрага по корените, Јас сум шеф, Веле велемајстор, и други, верзии што подоцна нема да се најдат на албумот. Сепак, поради игнорантскиот однос на тогашните медиуми кон рап и хип-хоп културата воопшто, Чиста околина ќе твори на маргините на анонимноста, сè до 1994 година. Пресврт во кариерата на групата била поканата од Енис Хаџиќ-Енко за правење заедничка песна со Ласт експедишн. Песната Кељав дабар, која според музичката емисија „Досие“ е прогласена за најдобра македонска песна во 1994 година, била поместена на вториот албум на Ласт експедишн, Изгубени ликови.

Мегауспехот на оваа нумера му овозможува на бендот настапи на неколку фестивали во 1995 година: на 2 септември на „Strip & Sound“ во „Music Garden”, на 15 септември на „Трот Фест“ во Куршумли ан, како и на „Godea Loud“. Во домашно импровизирано студио, биле снимени планираните 27 траки за албумот, па така, од своето основање до издавањето на албумот, Чиста околина создала повеќе од 70 демо снимки, од кои само 21 биле издвоени за својот деби-албум. Миксањето на одбраниот материјал било на Веле и Владимир Каевски. Како гости се запишани: Влатко Јаневски, кој свири бас во Ептен добри во студио, и вокалната група „Иљахии“, која работи во склоп на друштвото Јени Јол, во темите Пуздер и Разрешување.

Во почетокот на 1996 година, групата соработувала со Игор Иванов во проектот „ТВ Бордожбањ“, толкувајќи ја главната ролја во филмот „Ќебето на Ацо Шопов“, каде што нејзините членови се играат самите себеси. На 14 мај 1996 г., со промоција во музичката продавница „Масива“, официјално е објавен деби-албумот Новиот аспект на старата школа. Албумот, бил објавен на касета, е меѓу првите рап изданија во Македонија. Гледано од денешна перспектива, ова е едно од најзначајните албумски остварувања во македонската музичка дискографија. Само неколку дена по објавата, Чиста околина се појавуваат на групниот концертот одржан на 23 мај 1996 г. во МКЦ, во организација на музичкото радио „Канал 103“, а по повод петгодишнината од неговото постоење. Концертната промоција на материјалот била на 17 мај 1997 година, во магацинот на Нова железничка станица. Како гости на концертот се појавиле Дејан Спасовиќ на диџириду, Маја Мухиќ како вокал на Јас сум шеф, и тапанарот на Ласт експедишн, Димитар Петров. Ова бил првиот, но и последен концерт на бендот што на една сцена ќе ја собере целата 15-члена формација на Чиста околина. По концертот, групата се трансформирала во скратен состав, 5 + 1. Но, и во оваа варијанта работеле не подолго од шест месеци, главно во домашното студио на бендот.

2000-те години

И покрај тоа што престанале со активности, популарноста на бендот продолжила да расте и во следните години, па во 2000 година, дискографската куќа „Литиум Рекордс“ го реиздала комплетниот деби-албум на групата како це-де, но и во оригиналниот формат – на касета.  И на двата формата материјалот бил збогатен со една бонус тема, Пуздер 2 (Sampler Re-Mix). Занимливост е и новиот омот на изданијата, кој целосно се разликувал од оригиналниот, а го изработил концептуалниот уметник Дејан Спасовиќ. Фотографијата употребена како насловна е дело на Гого Клинчаров. Обидот за реанимирање на составот со реизданијата кулминирал со настапот на главната вечер на третото издание на фестивалот Таксират (Таксират 1 + 2), одржана на 24 ноември на Скопскиот саем. Но реанимацијата не успеала, па секој од членовите на колективот тргнал по свои патишта. Оттогаш, групата се има појавено на сцена само двапати, како специјален гостин во изведбата на Кељав дабар на концертите на Ласт експедишн одржани во рамките на „Screaaam Music Festival“ на 18 февруари 2012 г., и на „Пиволенд“ на 29 август 2012 година.

По долг период на неактивност, безмалку 11 години, „Чиста околина“ се вратиле на сцената со концерт на главната вечер на 14-то издание на фестивалот „Таксират“, на 8 декември 2012 г. во „Метрополис арената“. За овој рејунион, последната 5 + 1 формација е сведена на квартет: Ристо Солунчев, Виктор Георгиев, Самоил Петрески и  Јане Јосифовски, зајакнат со Сеад Хаџиќ на гитара, Ѓоко Максимовски на бас-гитара и со Гоце Стевковски на тапани. Покрај општопознатите хитови, групата премиерно изведува и три нови неснимени песни. Две од нив, Мора да е авангарда и Што со рапот, малку подоцна биле снимени во студиото „MarryPhat“ на Ивица Јанкуловски, со намера да бидат објавени на носач на звук што ќе послужи како најава за следен албум. Во 2014 година, „Чиста околина“ објавува уште еден сингл, Изморена авангарда, но албумот сè уште не бил на повидок. Во декември 2015 година во МКЦ, се појавуваат на фестивалот наречен „Што се тресе во МКЦ?“, каде што на сцена се искачуваат со младата група Funk Shui.

Четири години по првиот обид за враќање на старите патеки, „Password Production“ му дал уште една можност организирајќи ја прославата по повод 20 години од објавувањето на деби албумот на групата, и 25 години од нејзиното постоење. По тој повод, бендот излегува во јавноста со нова песна, Си играме со рапот, која ја пушта во етер на 29 јуни 2016 г. со видеоспот изработен од Иван Солунчев. Следувале и две значајни појавувања на сцена, на „Д Фестивал“ одржан во периодот 15 – 17 јули 2016 во Дојран, и како дел од македонската елита на бендови на 18-то издание на фестивалот Таксират на 10 декември 2016 г. во „Метрополис арената“.