Управно право
Управно право (Предлошка:Јез-енг) е гранка на праваото која уредува управни делатности вкупно од сите (ауторитативни и неауторитативни) активности на управата на кои управата ги извршува секојдневните задачи и работи, остварувајќи ја својата секојдневна функција, а ја сочинува систем на правни норми кои уредуваат управна организација и јавни служби, управни постапки, обимот и садржината на управните делатности – извршување управни работи, со донесување на правни одлуки на управата, вршење материјални работи и контрола на управата.
Основни поими
уредиРаботата државни управи ја извршуваат министарствата, органи на управата кои се во состав на министарставата (управа, инспекторати, дирекција) но можат да се образуваат и посебни организации (секретаријати, заводи, јавни агенции, центри) и јавни служби (јавни установи, јавни претпријатија) и други облици на организирање со кои се остваруваат правата и потребите на граѓаните и правните лица.
Во извршувањето на своите активности администрацијата прави административни прописисо кои предвидува општото правило за неограничен број на случаи и лица, а потоа управни акти кои управата предвидува посебно правило за конкретен случај владеењето на случајот и одредено лице, влегува во администрација договори и прави административните мерки што Владата ги дава на граѓаните на јавни служби (на пр. водење евиденција, издавањето на сертификати).
Од големо значење се оние процесни норми поврзани со управен спор бидејќи ги регулира процесот на донесување на управни акти со кои се одлучува за правата и обврските во управни работи.
Контролната администрација може да биде политичка - од страна на Националното Собрание, Владата, политичките партии и јавното мислење и правни - административна контрола над управувањето, судската контрола на управата и посебна контрола на управување на јавните обвинители и правобранител и (заштитник на правата на граѓаните).
Во надлежност на органите на управата се наоѓаат, измеѓу другите, евиденција на личниот статус на граѓаните. Оваа евиденција служи да се стекнат одредени познавања во надлежност на органите на управата се наоѓаат, измеќу другото и водење на евиденција на елементите на личната состојба на граѓаните. Овие записи се користат и за стекнување на знаење на специфични податоци кои се однесуваат на правната состојба, но исто така и како предуслов за издавање на документи (на пример, уверенија, сертификати, ..), врз основа на кои граѓаните ќе можат да ги остваруваат своите права и интереси. Официјалните податоци може да се чуваат во регистрите (на пример, раѓања, бракови, смртни случаи), разни записи се чуваат од страна на пример, за внатрешни работи (. лични карти, патни исправи, моторни возила), како и евиденција се кандидира од страна на старателство власти. Како посебна управна работа од областа на внатрешни работи покрена прашања во врска со престој и живеалиште и националност m граѓани. Иако основните ефикасност тенденции администрација, транспарентност, објективност, отстапување се манифестира преку молчење на администрацијата.
Предмет на управното право
уредиУправното право е многу динамично. Тоа го следи развојот на стагнација и општествените односи, така што ние имаме потсистем на управното право дека може со тек на време да се трансформира во независни правни дисциплини (даночните закони, животната средина, итн). Во последните дваесет години, постои процес на дерегулација на бројни правни односи, кои беа под административна режим. Поради овие околности постои потреба да се знае и да се адаптираат нашите административни науки и нашето законодавство, почнувајќи со напуштање на концептот на управното право како функција на власта. И покрај тоа што укажува дека постојат толку многу дефиниции како автори и времињата се кристализираат два типични концепти, така што можеме да razlikjemo потесни и поширока концепција на управното право. "Концептот непосредна 'се заснова на ставот дека административниот закон се уредува управната функција или вршењето на административната власт, за разлика од поширокиот концепт на управното право се смета за остварување на административни delatosti или вршење на јавни услуги. Според потесен концепт на предметот на управното право е збир на правни норми со кои се уредува основањето, укинувањето и меѓусебните односи на органите остварување на административната власт, во согласност со општиот систем на правни норми со кои се уредува организацијата на администрацијата и јавните услуги.
Потесното сваѓање ' произлегува од традиционалниот концепт на управување, како на државните органи претставен од страна на Германскиот автор Георг Јеленик. Иако овој став се смета за застарена, имаше и има автори кои се залагаат за овој концепт, меѓу кои најважни се: Радомир Лукиќ, Павле Димитриевиќ, Ратко Марковиќ и Зоран Томиќ. Денес, овој концепт го претставуваат најупорните Зоран Томиќ, кој почнува од својот конструиран концепт на административна работа. Во овој концепт може да вклучуваат т.н.. класа концепт на управување, врз основа на политичко-идеолошки позиции на Маркс, Енгелс и Ленин. Денес, концептот на администрацијата класа одделно претставен Невенка Bačanin, а порано тоа беше Радомир Лукиќ.
Поширокото сфаќање на оваа тема на управното право се заснова на современиот концепт на управување, како јавна услуга, во однос на административната постапка што се важни за јавните услуги, но исто така и во однос на државните и не-државните субјекти кои вршат административно-техничките работи. Овој став беше претставен од страна на Леон Диги, на нашите автори се: Слободан Јовановиќ, Ѓорѓе Тасиќ, Мајкл Илиќ, Никола Степановиќ, Драгаш Denković и професор Стеван Лилиќ.
Врз основа на горенаведеното, особено ако се придружени со социјалниот развој на развиените земји од Европа, можеме да заклучиме дека денес администрација може да биде само во функција на државната власт, но треба да биде јавен сервис, односно. јавен сервис на граѓаните. Од страна на сите сметки, јасно е дека потесните концепт е застарена, и дека воопшто успеа да ги покрие сите активности кои денес се поставени пред употреба.
Правни институти
уредиПравните институции се правна и логична структура, која ги претставува системационите правни односи и правни норми. Основни институти на управното право како управна работа, управна постапка, управен акт, административна постапка, управен надзор и управен спор.
Административни работи
уредиУправни работи е законска ситуација во која се одлучува за:
- Права, или
- Облигациони односи, или
- Правни интереси на лицата во секој поединечен случај.
За управна работа е важно дека тоа е одлука во секој поединечен случај. Оваа одлука може да има два различни начини:
- Донесување на одлука за признавање на правата, или
- Одлучува за утврдување на одговорноста на партијата.
Управна постапка
уредиУправна постапка е процес на усвојување управни акти. Управна постапка може да се подели на два начина:
- На барање на странката
- По службена должност,
во зависност од тоа дали станува збор за признавање на правата или обврските на определување. Административни постапки кои се водат со цел остварување и заштита на јавни и поединечни интереси, извршување и границите на цел закон. Управната постапка е процес на една партија, имаме една страна, и административна власт.