Википедија

Стела Нинзи

Стела Нинзи (родена на 16 јуни 1974 година) [1] е застапник за човекови права од Уганда, поетеса, медицински антрополог, феминистка, застапник за квир права и научник за сексуалност, планирање на семејството и јавно здравје. Таа била уапсена во 2017 година поради навреда на претседателот на Уганда.

Стела Нинзи

Образование

уреди

Стела Нијанзи добила диплома за уметности по масовна комуникација и литература на Универзитетот Макерере каде студирала од 1993 до 1996 година.[2]

Магистрирала по медицинска антропологија на Универзитетскиот колеџ во Лондон, каде студирала од 1999 до 2000 година.[2]

Докторирала по антропологија на Лондонската школа за хигиена и тропска медицина, каде студирала социјална антропологија, сексуалност и младинска и здравствена политика од 2003 до 2008 година.[2]

Таа спровела истражување за сексуалноста на младите во Уганда, а исто така и во Гамбија во 2005 година.[3]

Кариера

уреди

Стела Нинзи ја започнала својата кариера во 1997 година како соработник за истражување на општествените науки во Програмата на Советот за медицински истражувања (Велика Британија) во Уганда, каде што работела до септември 2002 година.[2]

Таа потоа добила нова позиција работејќи како локален антрополог во Лабораториите на Советот за медицински истражувања, Гамбија, каде што работи една година. Таа ја напушта таа позиција за да продолжи со докторат во Лондон.[2]

Во 2009 година, Стела Нијанзи започнала на Универзитетот Макерере како истражувач на проектот за истражување на правото, родот и сексуалноста, како член на Правниот факултет, каде што работеше до декември 2013 година. Таа потоа работела како научен соработник во Институтот за социјални истражувања Макерере до 2016 година.[2] Додека била таму, од неа било побарано да држи предавања во новата програма за докторски студии, наречена Проект за докторски науки Mamdani, но таа одбила. Нејзината канцеларија била затворена и, како пример на западноафриканската феминистичка културна практика на она што научникот Намината Диабате го нарече „ гола агенција “, направила гол протест против нејзиниот шеф.[4][5]

По нејзиното апсење во 2017 година, таа била суспендирана од Универзитетот Макерере. Таа ја обжали одлуката пред жалбениот трибунал на Универзитетот Макерере, кој наложил таа да биде вратена на работа, да биде унапредена на ниво на научен соработник со непосреден ефект и да и ги исплати заостанатите плати.[6] Универзитетот одби да ја почитува одлуката на својот трибунал. Така, таа поднела тужба против универзитетот барајќи враќање на работа и заостанати плати.[7][8] Како одговор, во декември 2018 година, универзитетот ја отпушти, заедно со 45 други академици, тврдејќи дека нејзиниот договор истекол.[9]

Стела Нинзи, исто така, има направено консултантска работа за различни организации за социјални истражувања надвор од Уганда и Гамбија.[2]

Истражување

уреди

Стела Нијанзи е добро цитиран научник во нејзините области, со 54 статии и 1.432 цитати до крајот на 2018 година.[10][11] Меѓу нејзините најцитирани написи се оние за преговорите за сексуални односи на младите од Уганда,[12] ставовите кон тестирањето за ХИВ кај бремените жени од Уганда,[13] контролата на жените од Уганда над сексуалните средби,[14] ставовите на мажите од Уганда кон употребата на контрацепција,[15] и сексуалното однесување на многу групи.[16][17][18] Таа е исто така една од првите научници што објавила истражување за африканската хомосексуалност.[19][20][21]

Активизам

уреди

Стела Нинзи го практикува она што научниците го нарекуваат „радикална грубост“, што е традиционална стратегија на Уганда за повикување на одговорност моќниците преку јавна навреда.[22][23] Била развиена за време на колонијалната ера, како „груба, јавно прославена стратегија на навреди, скандали, нарушување и неред што ги прекрши конвенциите за колонијално пријателство, партнерство и взаемна корист“.[24]

Таа водела кампања за правата на жените, младите од Уганда и ЛГБТКИА+ луѓето.[25]

На 6 март 2017 година, Стела Нијанзи го започнала проектот Pads4girlsUg, поради нејзината загриженост за девојчињата кои го пропуштаат училиштето затоа што не можат да си дозволат производи за менструација. Таа собрала илјадници влошки за повеќекратна употреба и им ги поделила на ученичките, а исто така им нудеше предавања на училишните деца за здравјето на менструацијата.[26][27]

Апсење

уреди

Во март 2017 година, Стела Нинзи го нарекла претседателот Мусевени како „пар на задник“.[28]

На 7 април 2017 година, Стела Нинзи била уапсена и приведена од полицијата во полициската станица Киира под обвинение за сајбер вознемирување и навредлива комуникација.[29]

На 10 април 2017 година, таа потоа била изведена на суд, каде што била обвинета за злоупотреба на компјутер, сајбер вознемирување и злоупотреба на претседателот според член 24 и 25 од Законот за злоупотреба на компјутери од 2011 година.[30] Таа потоа била задржана во затворот Лузира .

На 11 април 2017 година, од лекарите од болницата Бутабика било побарано да извршат психијатриско испитување за да се утврди дали е луда, како што тврдел владиниот обвинител. Но, таа се спротивставила на прегледот и побарала да присуствува нејзиниот личен лекар и барем еден член од семејството доколку сакаат да и направат медицински тест.[31]

На 10 мај 2017 година, таа била ослободена со безготовинска кауција од 10 милиони уганда шилинзи ( 2904 [32][33][34]

Во октомври 2018 година, таа била задржана во затвор.[35] Таа не побарала кауција затоа што верувала дека е побезбедна во затвор и затоа што сакала да продолжи со своето образование со жените во затвор.[36][37]

Во декември 2018 година, нејзиниот адвокат ги нападнал обвиненијата како незаконски.[38]

Во јануари 2019 година, таа бара да и се одложи датумот на суд бидејќи била болна и претрпела спонтан абортус во затвор.[6]

На 2 август 2019 година, таа ги разголи градите во знак на протест на изрекувањето на пресудата.[39]

Репутација и прием

уреди

Меѓународниот печат ја нарекува „една од најистакнатите активистки за родови права во Африка“,[22] „водечки научник во полето на африканските квир студии“ [23] и лидер во борбата против „репресивните анти-квир закони. и за „слобода на говор“.[23] Нејзината стипендија обезбеди „увид во ефектите на патријархатот, мизогинијата и хомофобијата во Уганда, Гамбија и Танзанија“.[23] Некои сметаат дека нејзиното апсење има повеќе врска со нејзиниот статус на геј сојузник отколку со други фактори.[37]

Меѓународното негодување го следело апсењето на Стела Нинзи, при што групите за човекови права го осудија чинот како повреда на академската слобода и слободата на изразување. Амнести интернешнал ја повика Уганда да се откаже од „апсурдните обвиненија“ против неа.[40] Пен Интернешнл, организацијата на писателот, исто така го осуди нејзиното апсење.[41] Хјуман рајтс воч го осуди нејзиното апсење како „показател дека оние кои изразуваат критички ставови за владата на Уганда, особено првото семејство, можат да се соочат со нејзиниот гнев“.[42]

Меѓународните новински агенции наведуваат дека причините за нејзиното апсење се политички. НПР објави дека нејзиното апсење е за давање надеж „дека немоќните можат да се пресметаат со моќниците“.[43] „Вашингтон пост“ објави дека нејзиното апсење било затоа што била „отворена антимусевенска активистка“.[44] Ал Џезира Инглиш објави дека нејзиното апсење се должи на плановите на Мусевени да владее доживотно и неговата нетолеранција кон критичарите.[42] Канадскиот Globe and Mail објави дека нејзиното апсење било „во средиштето на сето тоа [за] нејзината имагинативна употреба на јазикот и нејзиниот жесток пркос на перцепираните граници за жените од Уганда“.[45] Гардијан објави дека нејзиниот „напад врз одбивањето на нејзината влада да финансира санитарни производи за девојчињата доведела до успешна кампања за групно финансирање и затвор“.[45]

Во Уганда, таа има голем број поддржувачи, со најголеми следбеници на друштвените мрежи од кој било во Уганда.[46] Многумина и собираа храна во затворот.[47] Научниците од Уганда ја пофалија дека се спротивставува на „нашите мачители“.[48] Нејзиниот адвокат Исак Кимазе Семакаде бил прогласен за „најистакнат адвокат за судски спор од јавен интерес во Уганда“ од Правното друштво на Уганда, делумно за неговата работа на овој случај.[49]

Во Уганда постојат „силни културни табуа против отворено и графички да се зборува за сексот и сексуалноста“, а „хомосексуалноста е нелегална и сексуалното образование е забрането во училиштата“. Сепак, Нинзи зборува „отворено - и живописно - за сексот, гениталиите и политиката. Поради ова, таа е обожувана од многу нејзини сограѓани, но со невкус се гледа од некои од поконзервативните елементи на Уганда.“ [22]

Егзил

уреди

На 30 јануари 2021 година, Стела Нинзи пристигнала во Најроби, Кенија со автобус и преку нејзиниот адвокат, професорот Џорџ Лучири Вајакојах, побарала азил во Кенија, поради политички прогон од владата во Уганда предводена од Јовери Мусевени.[50]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. ↑ „Stella Nyanzi | South African History Online“. www.sahistory.org.za. Посетено на 2020-08-20.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 PhD, Stella NyanziMakerere University · Makerere Institute of Social Research23 09 ·. „Stella Nyanzi | PhD | Makerere University, Kampala | Makerere Institute of Social Research (MISR)“. ResearchGate (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  3. ↑ „Who is Stella Nyanzi? Biography, CV, background, marriage, career and war against Museveni“. Blizz Uganda. Архивирано од изворникот на 2019-05-07. Посетено на 19 March 2018.
  4. ↑ „The Dr Stella Nyanzi you did not know…“. Daily Monitor. Посетено на 27 April 2016.
  5. ↑ „Why leaders tremble when women strip“. The Star, Kenya (англиски). Архивирано од изворникот на 2019-01-08. Посетено на 2019-01-07.
  6. ↑ 6,0 6,1 „Stella Nyanzi says she suffered a miscarriage in jail“. Daily Monitor (англиски). Посетено на 2019-01-09.
  7. ↑ „Big win for Stella Nyanzi against Makerere“. Daily Nation (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  8. ↑ „Court sets date for Nyanzi case against Makerere“. Daily Nation (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  9. ↑ „Makerere University sacks Stella Nyanzi“. Daily Nation (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  10. ↑ „Google Scholar“. scholar.google.com. Посетено на 2019-01-07.
  11. ↑ „Stella Nyanzi - Google Scholar Citations“. scholar.google.com. Посетено на 2019-01-07.
  12. ↑ Nyanzi, S.; Pool, R.; Kinsman, J. (2001). „The negotiation of sexual relationships among school pupils in south-western Uganda“. AIDS Care. 13 (1): 83–98. doi:10.1080/09540120020018206. PMID 11177467.
  13. ↑ Pool, R.; Nyanzi, S.; Whitworth, J. A. G. (2001). „Attitudes to voluntary counselling and testing for HIV among pregnant women in rural south-west Uganda“. AIDS Care. 13 (5): 605–615. doi:10.1080/09540120120063232. PMID 11571007.
  14. ↑ Green, Gill; Pool, Robert; Harrison, Susan; Hart, Graham J.; Wilkinson, Joanie; Nyanzi, Stella; Whitworth, JamesA.G (2001-02-01). „Female control of sexuality: illusion or reality? Use of vaginal products in south west Uganda“. Social Science & Medicine (англиски). 52 (4): 585–598. doi:10.1016/S0277-9536(00)00162-3. ISSN 0277-9536. PMID 11206655.
  15. ↑ Pool, Robert; Hart, Graham; Green, Gillian; Harrison, Susan; Nyanzi, Stella; Whitworth, Jimmy (2000). „Men's attitudes to condoms and female controlled means of protection against HIV and STDs in south-western Uganda“. Culture, Health & Sexuality. 2 (2): 197–211. doi:10.1080/136910500300804. PMID 12295882.
  16. ↑ Nyanzi, Stella; Nyanzi, Barbara; Kalina, Bessie; Pool, Robert (2004). „Mobility, sexual networks and exchange amongbodabodamenin southwest Uganda“. Culture, Health & Sexuality. 6 (3): 239–254. doi:10.1080/13691050310001658208. PMID 21972876.
  17. ↑ Nyanzi, Barbara; Nyanzi, Stella; Wolff, Brent; Whitworth, James (2005). „Money, men and markets: Economic and sexual empowerment of market women in southwestern Uganda“. Culture, Health & Sexuality. 7 (1): 13–26. doi:10.1080/13691050410001731099. PMID 16864185.
  18. ↑ Nyanzi, Stella; Rosenberg‐Jallow, Ousman; Bah, Ousman; Nyanzi, Susan (2005). „Bumsters, big black organs and old white gold: Embodied racial myths in sexual relationships of Gambian beach boys“. Culture, Health & Sexuality. 7 (6): 557–569. doi:10.1080/13691050500245687. PMID 16864222.
  19. ↑ Nyanzi, Stella (2013-07-19). „Politicizing the 'Sin of Sodom and Gomorrah': Examining the Christian Rightists' War Against Homosexuality in Uganda“ (англиски). Rochester, NY. SSRN 2295792. Наводот journal бара |journal= (help)
  20. ↑ Nyanzi, Stella (2014-10-25). "Queering Queer Africa," in Reclaiming Afrikan: Queer Perspectives on Sexual and Gender Indentities by Zethu Matabeni (англиски). Modjaji Books. ISBN 9781920590499.
  21. ↑ Nyanzi, Stella (2013). „Dismantling reified African culture through localised homosexualities in Uganda“. Culture, Health & Sexuality. 15 (8): 952–967. doi:10.1080/13691058.2013.798684. PMID 23767462.
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 „Stella Nyanzi: Challenging power through "radical rudeness"“. IFEX (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 Thomas, Kylie (15 November 2018). „Stella Nyanzi: The formidable feminist foe Museveni has failed to silence“. The M&G Online (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  24. ↑ Summers, Carol.
  25. ↑ Thomas, Kylie. „Stella Nyanzi: the formidable feminist foe Museveni has failed to silence“. The Conversation (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  26. ↑ „Fury over arrest of academic who called Uganda's president a pair of buttocks“. The Guardian. 13 April 2017.
  27. ↑ https://www.youtube.com/watch?v=RlFzK179BGo
  28. ↑ „PEN International - Uganda must release academic Stella Nyanzi and drop all charges against her“. PEN International. Архивирано од изворникот на 2021-11-20. Посетено на 26 March 2019.
  29. ↑ „Nyanzi charged of cyber harassment, subjected to medical examination“. The Insider. Архивирано од изворникот на 2021-06-21. Посетено на 10 April 2017.
  30. ↑ „Stella Nyanzi to stay longer in remand“. Daily Nation (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  31. ↑ „Who is Stella Nyanzi? Biography, CV, background, marriage, career and war against Museveni“. Ug Blizz. Архивирано од изворникот на 2017-04-14. Посетено на 12 April 2017.
  32. ↑ „Uganda: Dr Stella Nyanzi Released on Bail“. All Africa. Посетено на 10 May 2017.
  33. ↑ „Dr Stella Nyanzi released on bail“. Daily Monitor.
  34. ↑ „Activist who called Ugandan president a 'pair of buttocks ' gets bail“. News24. Посетено на 10 May 2017.
  35. ↑ BATTE, BAKER. „I feel safer in prison – Stella Nyanzi“. The Observer - Uganda (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  36. ↑ URN. „Nyanzi rejects bail, sent back to Luzira“. The Observer - Uganda (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  37. ↑ 37,0 37,1 admin76crimes (2018-12-24). „Christmas in prison for outspoken Ugandan gay ally“. Erasing 76 Crimes (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  38. ↑ „Dr Stella Nyanzi to spend Christmas in Luzira prison“. Daily Monitor (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  39. ↑ „Uganda's Stella Nyanzi bares breasts in protest at jail sentence“. BBC News (англиски). 2019-08-02. Посетено на 2021-09-17.
  40. ↑ „Uganda contravenes constitution in Stella Nyanzi case“. www.amnesty.org (англиски). 19 December 2018. Посетено на 2019-01-07.
  41. ↑ Mulgrew, Nick. „PEN SA Condemns Re-Arrest in Uganda of Dr Stella Nyanzi | PEN South Africa“ (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  42. ↑ 42,0 42,1 „Academic Stella Nyanzi charged with 'cyber harassment' | Uganda News | Al Jazeera“. www.aljazeera.com. Посетено на 2019-01-07.
  43. ↑ „She Strips, She Swears, She Goes To Jail ... For The Good Of Her Country“. NPR.org (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  44. ↑ Max Bearak, 12 April 2017, "This professor called her president ‘a pair of buttocks.’
  45. ↑ 45,0 45,1 „Stella Nyanzi: The woman who used Facebook to take on Uganda's president“. Посетено на 2019-01-07.
  46. ↑ Serunkuma, Yusuf. „How Stella Nyanzi challenges our public use of reason“. The Observer - Uganda (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  47. ↑ nationmedia 2017. „Stella Nyanzi fans collect foodstuffs, want activist freed on“. NTV (англиски). Посетено на 2019-01-07.
  48. ↑ BEST SHOOTS, Dr Besigye speaks out on Stella Nyanzi Museveni wants to End her Life, Посетено на 2019-01-08
  49. ↑ „Isaac Semakadde; Legal rebel Anti-clockwise thinker“. The Independent. 16 May 2018. Посетено на 14 February 2019.
  50. ↑ Washington Gikunju (3 February 2021). „Ugandan activist Stella Nyanzi flees to Kenya“. Nairobi. Посетено на 4 February 2021.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Стела_Нинзи&oldid=5298908“