Авганистан: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 348:
[[Податотека:Saleha_Bayat_Building_at_AUAF_in_Kabul-2.jpg|мини|300x300пкс|Американскиот универзитет во Авганистан (АУАФ) во [[Кабул]]]]
[[Податотека:Afghan_Girl_Scouts-2011.jpg|мини|Авганистански извидници]]
Образованието во Авганистан вклучува [[К-12 (образование)|дванаесетгодишно образование]] (К-12) и високо образование, кое е под надзор на [[Министерство за образование на Авганистан|Министерството за образование]] и Министерството за високо образование во [[Кабул]], [[Авганистан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mohe.gov.af/?lang=en&p=home|title=Afghanistan's Ministry of Higher Education|archive-url=https://web.archive.org/web/20110531154257/http://www.mohe.gov.af/?lang=en&p=home|archive-date=2011-05-31|accessdate=2011-06-23}}</ref> Авганистан поминува низ процес на обнова на целата територија на земјата. И покрај назадувањата, институциите се основани низ целата земја. До 2013 година имало 10,5 милиони ученици кои посетувале училишта во Авганистан, <ref name="Wardak seeks $3b in aid for school buildings">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pajhwok.com/en/2013/05/18/wardak-seeks-3b-aid-school-buildings|title=Wardak seeks $3b in aid for school buildings|date=May 18, 2013|publisher=[[Pajhwok Afghan News]]|accessdate=19 May 2013}}</ref> земја со население од околу 35,5 милиони луѓе. <ref name="PAN-pop">{{Наведени вести|url=http://www.pajhwok.com/en/2013/04/30/afghan-population-set-reach-275m-year|title=Afghan population set to reach 32.5m this year|date=April 30, 2013|access-date=19 May 2013|publisher=Pajhwok Afghan News|editor-last=Weeda Baraki}}</ref>
 
Едно од најстарите училишта во Авганистан е [[Средно училиште Хабибија|средното училиште Хабибија]] во [[Кабул]], кое е изградено од кралот [[Хабибулах-кан]] во [[1903]] година за да ги едуцира учениците од елитното одделение на нацијата. За време на [[Демократска Република Авганистан]], владата на [[Народна демократска партија на Авганистан|Народната демократска партија ]] во Авганистан (НДПА) го реформирала образовниот систем; образованието било за двата пола и биле воспоставени широко распространети програми за писменост. <ref>[https://www.amnesty.org/en/documents/asa11/011/1999/en/ WOMEN IN AFGHANISTAN: Pawns in men's power struggles] </ref> До [[1978]] година, жените сочинувале 40 проценти од лекарите и 60 проценти од наставниците на [[Кабулски Универзитет|Кабулскиот Универзитет]]; 440.000 студентки биле запишани во образовни институции и 80.000 повеќе во програмите за писменост. <ref>Racist Scapegoating of Muslim Women – Down with Quebec's Niqab Ban!, Spartacist Canada, Summer 2010, No. 165</ref> И покрај подобрувањата, голем процент од населението останало неписмено. <ref name="cp">[http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Afghanistan.pdf Afghanistan country profile]. [[Library of Congress]] [[Federal Research Division]] (May 2006). ''This article incorporates text from this source, which is in the [[public domain]].''</ref> Почнувајќи од [[Советска војна во Авганистан|оветската инвазија на Авганистан]] во [[1979]] година, последователните војни практично го уништиле образовниот систем на нацијата. Повеќето наставници избегале за време на војните во соседните земји. Во средината на 90-тите години на минатиот век, околу 650 училишта биле уништени или користени како бункери. Во 1996 година, талибанскиот режим го ограничило образованието за жените, а [[Медреса|медресата]] (џамиско училиште) станала главен извор на основно и средно образование. Околу 1,2 милиони ученици биле запишани во училиштата за време на владеењето на талибанците, со помалку од 50 000 девојчиња. <ref name="NATO">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.isaf.nato.int/article/isaf-releases/afghanistan-then-and-now.html|title=ISAF Spokesman Discusses Progress in Afghanistan|date=July 25, 2011|publisher=[[International Security Assistance Force]]/[[NATO]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20110725230459/http://www.isaf.nato.int/article/isaf-releases/afghanistan-then-and-now.html|archive-date=July 25, 2011|accessdate=December 6, 2011}}</ref>По соборувањето на талибанците кон крајот на 2001 година, администрацијата на Карзаи добила значителна меѓународна помош за обновување на образовниот систем. Околу 7.000 училишта работеле во 20 од 32 провинции до крајот на 2003 година, со 27.000 наставници кои предавале на 4,2 милиони деца (вклучувајќи 1,2 милиони девојчиња). [4] Од таа бројка, околу 3,9 милиони биле во основните училишта. Се проценува дека околу 57 проценти од мажите и 86 проценти од жените се неписмени, а недостатокот на квалификувани и образовани работници е голем економски недостаток. Кога Универзитетот во Кабул повторно се отворил во 2002 година, околу 24.000 =машки и женски студенти се запишале за високо образование. Во меѓувреме, се рехабилитирале уште пет универзитети. Наставните програми на државните училишта вклучуваат религиозни предмети, но деталната настава им е оставена на наставниците по религија.