Плик: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
#WPWPMK, #WPWP
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
[[Податотека:Mail-envelope.svg|мини|десно|250п|Плик]]
'''Плик''', '''плико'''<ref>{{ДРМЈ|плико}}</ref> или '''коверт'''<ref>{{ДРМЈ|коверт}}</ref> ({{lang-fr|couvert}}) – [[хартија]] превиткана и залепена со капак, да може да се стави во неа друга хартија, [[пари]], [[писмо]] и сл. <ref>{{ДРМЈ|плик}}</ref> Тоа е вид амбалажа за пишани пратки.<ref>{{нмс|title=Паковање пошиљака Брза Пошта|url=http://postesrpske.com/sites/state/cp/postal/fizicka-lica/brza-posta/portal/1.1.3.3.%20%20Brza%20po%C5%A1ta%20fin%20Pakovanje%20posiljaka%20cir_20101020_112542.aspx|work=postesrpske.com|publisher=Поште Српске|accessdate=11. 9. 2013.|archive-url=https://web.archive.org/web/20130601112857/http://postesrpske.com/sites/state/cp/postal/fizicka-lica/brza-posta/portal/1.1.3.3.%20%20Brza%20po%C5%A1ta%20fin%20Pakovanje%20posiljaka%20cir_20101020_112542.aspx|archive-date=01. 06. 2013|url-status=dead}}</ref> Вообичаено се изработуваат машински, но може и рачно <ref>{{нмс|title=Како направити коверту|url=http://kakonapraviti.net/Edukacija/Kako-napraviti-kovertu.html|work=kakonapraviti.net|publisher=Како направити|accessdate=13. 9. 2013.|date=12. 1. 2013}}</ref>, најчесто со виткање и лешењелепење на [[хартија]] во облик на [[паралелограм|ромбоид]].<ref name='"офсет"'>{{нмс|title=Основи офсет штампе|url=http://www.mindtegral.com/offset.pdf|work=mindtegral.com|publisher=Миндинтеграл|accessdate=11. 9. 2013.|last=Јовановић|first=Драшко|location=Београд|format=ПДФ|year=2006|pages=4, 5, 8, 9}}</ref>
 
== Историја ==
Најстарите зачуван облик на пратка со омот потекнува од [[Вавилонија|Вавилонците]] (околу 2000 година пр. н. е.).<ref name="историја">{{нмс|title=Evolución e historia del sobre|url=http://www.tompla.com/sobres/todounmundo/evolucionHistoria/evolucionHistoria.shtml|work=tompla.com|publisher=Tompla|accessdate=11. 9. 2013.|language={{ес}}}}</ref> Тие своите официјални пораки, за да не се оштетат при [[транспорт]]от, ги обмотувале со печена [[глина]], така што примачот морал да го скрши омотот за да ја прочита пораката. Во [[среден век|средниот век]], рачно напишаните пораки ги обмотувале со хартија, а потоа ги запечатувале со восок. Пликот, каков што денес го познавама, бил создаден со појавата на британската и француската [[пошта|поштенска служба]], во 17 век.<ref name='"офсет"' /> За појавата на овој изум, покрај организирањето на поштата, влијание имала и замената на [[пергамент]]от со обична хартија, а влијание имал и развојот на еворопскатаевропската [[буржоазија]].<ref name="историја" />
[[Податотека:Penny_black.jpg|мини|десно|155п|Првата поштенска марка со ликот на [[Кралица Викторија|кралицата Викторија]]]]
Од средниот век има повеќе графички докази за употребата на амбалажа за писмо, а во 1671 година, Антоан де Куртен ({{lang-fr|Antoine de Courtin}}) во својот „Нов трактат за граѓанското однесување“ ({{lang-fr|Nouveau traité de civilité}}) прв пат споменува како на омотот за писмото е напишана адресата на примачот. На француското собрание (1792) било одлучено секое писмо да ја има напишано адресата на примачот, за да лицето кое ги носи не би морало да ги отвора и проверува кому му е упатена пратката. Уште подоцна, 23 февруари 1920 година, исто така во Франција, било одлучено на сите улици во Париз да им се дадат имиња, а од 1830 година официјално почнало разнесување по куќите.<ref name="историја" />
 
Во [[Лондон]] во 1837 година [[Роуленд Хил]] ({{lang-en|Rowland Hill}}) ја објавил првата [[брошура]] за [[реформа|реформите]] на поштата, во која предложил воведување на единствен омот, кој би служел за плаќање на поштарината. Така, според неговнегова аидејаидеја, на 1 мај 1840 година била направена првата поштенска марка, во црна боја, со вредност од едно [[пени]], со за сите познатиот лик на [[Кралица Викторија|кралицата Викторија]], кога имала 18 години. Сметал дека марката така нема да биде фалсификувана. Во употреба била во наредните 60 години, сè додека кралицата била на власт.<ref name="историја" /><ref>{{наведена книга|title=Оксфорд школска енциклопедија|year=2008|publisher=Политика а.д.|location=Београд|isbn=9788677122003|editor=Зефирино Граси|pages=44-45}}</ref>
 
== Формати ==
Ред 51:
Во подрачјето за пишување на адресата на примачот, потребно е да се впишат следните податоци:
* име и презиме или назив на примачот
* [[улица]], куќен број, број на влезовлезот, кат, број на стано, [[село]], населба и сл. или поштенски фах со број
* [[поштенски број]] и име на местото (по правило со големи букви)
* име или скратено име на [[држава|државата]], во случај кога се работи за меѓународна пратка.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Плик