Долен: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
|||
Ред 77:
===Османлиско Царство===
Селото Долен се споменува во отомански документ датиран од [[1444]] година, кога за прв пат бил воведен во катастарот на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство.]] Забележано е дека 5 немуслимани семејства и 2 вдовици кои плаќаат данок, живееле во Долен<ref>{{Радушев2|6}}</ref>. Помеѓу 1464 и 1465 година, во селото биле регистрирани 10 домаќинства на војници, како и 6 семејства на даночни обврзници<ref>{{cite book |title= Турски документи за исотијта на македонскиот народ, серия 2, том 4 |last= Бошков |first= Ванчо |year= 1978 |publisher= Архива на Македонија |location= Скопје |pages= 122 |oclc= 165435293}}</ref><ref>{{cite book |title= Турски документи за исотијта на македонскиот народ, серия 2, том 4 |last= Бошков |first= Ванчо |year= 1978 |publisher= Архива на Македонија |location= Скопје |pages= 146 – 147 |oclc= 165435293}}</ref>. Во регистарот од 1478 до 1479 година во Долен се наведени 5 немуслимани и едно семејство со вдовица<ref>{{Радушев2|34}}</ref>. Селото исто така било запишано во регистарот од 1519 година - во тоа време 4 муслимански семејства, како и 68 немуслимански семејства, 4 неженети и 8 вдовици<ref>{{Радушев2|57}}</ref>. Во [[1530]] година, сликата во Долен изгледала вака: 5 муслимански домаќинства и 5 неженети муслимани, како и 53 немуслимански семејства, 8 неженени и 13 вдовици.<ref>{{Радушев2|126}}</ref> Во првата половина на 16 век, селото било вклучено во вакафот на [[Михрима султан]] - ќерка на султанот [[Сулејман Величествениот|Сулејман]], заедно со други села во западниот дел на Родопите, кои подоцна останале претежно христијански.
Мајсторите од село Долен биле познати како најдобри ѕидари. Денес, секоја од куќите во селото (околу 300 на број) има уникатен архитектонски план. Новата црква „Свети Никола“ била изградена во 1834 година<ref name="ЕПК">{{cite book |title= Енциклопедия Пирински край |year=1995 |publisher= Редакция „Енциклопедия“ |location= Благоевград |isbn= 954-90006-1-3|pages=282 }}</ref>. За нејзиното насликување биле поканети сликари од далечни делови на земјата.
Во текот на 19 век, селото било муслиманско и припаѓало кон Неврокопската каза на [[Отоманското Царство]]. До [[1856]] година училиштето во селото имало религиозен карактер и се наоѓало во дворот на црквата. Од учебната [[1871]] – [[1872]] година учителот [[Никола Попфилипов]] од [[Банско]] го вовел учењето на народен јазик. До 1878 година во селото предавале уште и учителите [[Георги Велинов (деец)|Георги Велинов]] и [[Тома Поповиќ]].<ref>Автобиография на Спас Прокопов. „Просветното дело в Неврокоп (Гоце Делчев) и Неврокопско през Възраждането“. София, 1979, стр.194</ref>[[Александар Синве]] ''(„[[Les Grecs de l’Empire Ottoman. Etude Statistique et Ethnographique]]“)'' во [[1878]] година напишал дека во ''Долијани'' (Doliani), живееле 2000 [[Грци]].<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>[[:fr:s:Page:Les Grecs de l’Empire Ottoman.djvu/19|Synvet, A. Les Grecs de l'Empire ottoman: Etude statistique et ethnographique, Constantinople, 1878, р. 39.]]</ref>Во „[[Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника]]“ , издадена во [[Цариград]] во [[1878]] година и статистиката на машкото население од [[1873]], ''Долен'' (''Dolen'') е наведено како село со 149 семејства, со 60 [[Помаци]] и 430 [[Македонци]]<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>{{cite book
| title = Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.
| origyear = 1878
| edition = II
| year = 1995
| publisher = Македонски научен институт
| location = София
| language = български, френски, английски, руски
| pages = 130 – 131
}}</ref>Според [[Стефан Веркович]] во 1889 година во селото имало 104 бугарски и 25 турски куќи<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>Верковичъ, С.И. „Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи“. СПб, 1889, стр. 234 – 235.</ref> Во 1899 година селото имало население од 334 жители според резултатите од пописот на населението на царството.
Во 1891 година [[Георги Стрезов]] за селото напишал:
{{цитат|Долен, на СИ од [[Неврокоп]]; расстојание 6 часа, патот е стрмен и со камен. Околност планиниста; богато со вековни гори. Селаните се дрводелци и кираџии. Бугарска црква и училиште со 25 ученици. Пред 3 години била основана гркоманска партија од побогатите, кои го признале на владиката. 250 куќи, четвртина Помаци.<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>[https://www.strumski.com/books/Georgi_Strezov_za_Iztochna_Makedonia.pdf Стрезов, Георги. Два санджака от Източна Македония. Периодично списание на Българското книжовно дружество в Средец, кн. XXXVII и XXXVIII, 1891, стр. 10.]</ref>}}
По избувнувањето на [[Балкански војни|Балканските војни]] во [[1912]] година, 40 лица од селото биле доброволци во [[Македонско-одрински доброволни чети|Македонско-одринските доброволни чети]]<ref>„Македоно-одринското опълчение 1912 – 1913 г. Личен състав“, Главно управление на архивите, 2006, стр. 843</ref>.
===Бугарија===
По крајот на Балканските војни, селото било вклучено во составот на Бугарија.
| |||