За заедничка Македонија: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
[[Податотека: Знаме на граѓанска иницијатива „Илинден 4“.png|мини|150п|Лого на граѓанската иницијатива]]
'''За заедничка Македонија''' (позната и како '''Илинден 4''') — здружение кое од 27 февруари 2017 година организирало протести низ повеќе градови во [[Македонија]], а како повод ја искористило декларацијата на политичките партии [[ДУИ]], [[Алијанса за Албанците]] и [[Движење Беса|Беса]], потпишана во [[Тирана]] со посредство на албанскиот премиер [[Еди Рама]]. Организатори на протестите биле режисерот [[Борис Дамовски]] и колумнистот [[Богдан Илиевски]]. На 27 април 2017 година поддржувачи на здружението направиле [[Упад во Собранието на Македонија (2017)|упад на Собранието]] со цел да го спречат изборот на [[Талат Џафери]] за собраниски претседател.
==Позадина==
На 7 јануари 2017, претставници на албанските политички партии во Македонија, [[Демократска унија за интеграција|ДУИ]], [[Алијанса за Албанците]] и [[Движење Беса|Беса]], усвоиле платформа од седум точки во која бараат унапредување на правата на етничките [[Македонски Албанци|Албанци во Македонија]] како услов за влез во Влада.<ref>[http://fokus.mk/zaednichkata-platforma-na-albanskite-partii/ „Заедничката платформа на албанските партии“] Фокус (7 јануари 2017)</ref> Повод за создавање на иницијативата „За заедничка Македонија“ било разочарувањето од одлуката на [[Зоран Заев]], претседател на [[СДСМ]], да влезе во преговори за формирање влада со албанските партии без да ја отфрли платформата.<ref>[http://www.mkd.mk/makedonija/za-zaednichka-makedonija-razocharani-sme-od-odlukata-na-zaev-prodolzhuvame-da „За заедничка Македонија: Разочарани сме од одлуката на Заев, продолжуваме да протестираме“] МКД.мк (10 март 2017)</ref> Во телевизиско интервју за [[Сител]], ден пред протестите на 26 февруари, [[Никола Груевски]], претседател на [[ВМРО-ДПМНЕ]], го повикал членството на улица со зборовите „сите оние кои планираат да седат дома во влечки и да гледаат телевизија верувајќи дека друг ќе им ја заврши работата за заштита на нивната држава, се во заблуда“.<ref>[http://sitel.com.mk/gruevski-jas-veruvam-vo-mojot-narod-i-na-kraj-kje-pobedi-makedonija „Груевски: Јас верувам во мојот народ и на крај ќе победи Македонија!“] Сител (26 февруари 2017)</ref>
==Протести==
Ред 11 ⟶ 13:
Името „Илинден 4“ произлегува од [[Илинденско востание|Илинденското востание]], а бројот четири го означува четвртиот [[Ден на Републиката]], по [[Илинденско востание|2 август 1903]] и [[Прво заседание на АСНОМ|1944]], како и [[Ден на независноста на Македонија|8 септември 1991]]. Слоганот „За заедничка Македонија“ порачувал дека Република Македонија треба да биде мултиетничка држава во која сите етникуми ќе имаат еднакви права и можности, а македонскиот јазик да биде единствен официјален јазик на државата.<ref>[http://www.alsat-m.tv/mk/%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B8-%D0%BD%D0%B0-%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%93%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%B0-%D0%B7/ „Протести на граѓанска иницијатива За заедничка Македонија“] Алсат М (18 март 2017)</ref> И покрај таквите заложби на здружението, на првиот ден од протестите присутните скандирале за „чиста Македонија“ и против „клетите Шиптари“.<ref>[http://sdk.mk/index.php/naslovna/kako-gruevski-za-4-pol-mesetsi-narodot-go-napadna-sobranieto/ „Како Груевски за четири и пол месеци со „народот“ го нападна Собранието“] Сакам да Кажам (30 април 2017)</ref> Таквите пароли придонеле дел од политичките аналитичари да ги обвинат за ширење [[национализам]] и поттикнување меѓуетничка нетрпеливост.<ref>[http://www.dw.com/mk/%D1%98%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D0%BD%D0%B0-%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D1%82-%D1%98%D0%B0-%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B0%D1%82-%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0-%D0%B2%D0%BE-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0/a-37957832?maca=maz-VEU_libertas-20249-html-copypaste „Јавачите на национализмот ја туркаат Македонија во провалија“] Дојче Веле (16 март 2017)</ref>
==Инциденти и критика==
{{поврзано|Упад во Собранието на Македонија (2017)}}
Инцидент се случил на 28 февруари кога новинар и снимател од порталот [[А1он]] биле физички нападнати од демонстранти пред [[Собранието на Република Македонија]], а нивната опрема била искршена.<ref>[http://a1on.mk/archives/709516 „Фото: Со боксови и клоци нападнати снимател и новинар на А1он“] А1он.мк (28 февруари 2017)</ref> Утрото на 7 март биле фрлени [[молотов коктел|молотови коктели]] врз музејот на албанската азбука во [[Битола]], но организаторите се оградиле од настанот.<ref>[http://telma.com.mk/vesti/frleni-molotovi-kokteli-vrz-muzejot-na-albanskata-azbuka-vo-bitola „Фрлени Молотови коктели врз Музејот на албанската азбука во Битола“] Телма (7 март 2017)</ref> Друг инцидент се случил на 10 март, кога новинар од [[24 Вести]] бил вербално и физички нападнат со јарбол од знаме.<ref>[http://24vesti.mk/napadnata-ekipata-na-tv24-na-portestot-na-%E2%80%9Eza-zaednichka-makedonija%E2%80%9C „Нападната екипата на тв24 на портестот на „За заедничка Македонија““] 24 Вести (10 март 2017)</ref> За време на протестите, лица со криминално досие од патриотското здружение „Пере Тошев“ го вознемириле семејството на [[Хари Локвенец]], пратеник на СДСМ од [[Прилеп]], барајќи тој да се појави на собирите. Слични вербални напади претрпеле новинарите [[Борјан Јовановски]] и [[Бранко Тричковски]], режисерот [[Владимир Милчин]] и професорот [[Љубомир Фрчковски]], сите критичари на владините политики.<ref>[http://novatv.mk/koi-se-tsrnite-trojki-koi-zaplashuvaat-gragani-vo-ime-na-patriotizam/ „Кои се „црните тројки“ кои заплашуваат граѓани во име на патриотизам“] Нова ТВ (10 март 2017)</ref> Биле демолирани неколку штабови на СДСМ и испишани графити пред домовите на некои нивни пратеници.<ref>[http://www.mkd.mk/makedonija/partii/sdsm-so-reakcija-za-iskrshenite-shtabovi-provokacii-nema-da-ne-sprechat „СДСМ со реакција за искршените штабови: Провокации нема да нѐ спречат!“] МКД.мк (26 февруари 2017)</ref> На протестот од 8 мај бил истакнат транспарент на кој пишувало „Ролка за Рада, машна за Заев“ и цртеж со неколку бесилки.<ref>[https://www.slobodnaevropa.mk/a/28474915.html „Закани за Заев и Шеќеринска на денешниот протест „За заедничка Македонија““] Радио Слободна Европа (8 мај 2017)</ref>▼
{{quote box|width=27%|salign=right
|quote=Има на протестите и искрени македонски националисти, фрустрирачки принудени сега да бараат соживот со Албанците; има и еден број убави луѓе на кои опстанокот на цели семејства им зависи од опстанокот на партиската држава на Груевски; но, некако најтрогателни се „доброволците“ од долгогодишната професионална артистичко-пејачко-спортско-писателска клиентела, која го одработува последниот партиски ангажман, овој пат можеби ''[[Pro bono publico|pro bono]]'', а можеби и за сметка на последната исплата од режимот со којшто, да не се лажеме, си ги поминаа најубавите години на потпросечната македонска црвено-жолта културно-спортска естрада.|source=—[[Сашо Ордановски]], колумна во ''[[Слободен Печат]]''<ref>[http://www.plusinfo.mk/mislenje/2521/odbrana-i-posledni-denovi „Одбрана и последни денови“] Плусинфо (11 март 2017)</ref>}}
▲Инцидент се случил на 28 февруари кога новинар и снимател од порталот [[А1он]] биле физички нападнати од демонстранти пред [[Собранието на Република Македонија]], а нивната опрема била искршена.<ref>[http://a1on.mk/archives/709516 „Фото: Со боксови и клоци нападнати снимател и новинар на А1он“] А1он.мк (28 февруари 2017)</ref> Утрото на 7 март биле фрлени [[молотов коктел|молотови коктели]] врз музејот на албанската азбука во [[Битола]], но организаторите се оградиле од настанот.<ref>[http://telma.com.mk/vesti/frleni-molotovi-kokteli-vrz-muzejot-na-albanskata-azbuka-vo-bitola „Фрлени Молотови коктели врз Музејот на албанската азбука во Битола“] Телма (7 март 2017)</ref> Друг инцидент се случил на 10 март, кога новинар од [[24 Вести]] бил вербално и физички нападнат со јарбол од знаме.<ref>[http://24vesti.mk/napadnata-ekipata-na-tv24-na-portestot-na-%E2%80%9Eza-zaednichka-makedonija%E2%80%9C „Нападната екипата на тв24 на портестот на „За заедничка Македонија““] 24 Вести (10 март 2017)</ref> За време на протестите, лица со криминално досие од патриотското здружение „Пере Тошев“ го вознемириле семејството на [[Хари Локвенец]], пратеник на СДСМ од [[Прилеп]], барајќи тој да се појави на собирите. Слични вербални напади претрпеле новинарите [[Борјан Јовановски]] и [[Бранко Тричковски]], режисерот [[Владимир Милчин]] и професорот [[Љубомир Фрчковски]], сите критичари на владините политики.<ref>[http://novatv.mk/koi-se-tsrnite-trojki-koi-zaplashuvaat-gragani-vo-ime-na-patriotizam/ „Кои се „црните тројки“ кои заплашуваат граѓани во име на патриотизам“] Нова ТВ (10 март 2017)</ref> Биле демолирани неколку штабови на СДСМ и испишани графити пред домовите на некои нивни пратеници.<ref>[http://www.mkd.mk/makedonija/partii/sdsm-so-reakcija-za-iskrshenite-shtabovi-provokacii-nema-da-ne-sprechat „СДСМ со реакција за искршените штабови: Провокации нема да нѐ спречат!“] МКД.мк (26 февруари 2017)</ref> На протестот од 8 мај бил истакнат транспарент на кој пишувало „Ролка за Рада, машна за Заев“ и цртеж со неколку бесилки.<ref>[https://www.slobodnaevropa.mk/a/28474915.html „Закани за Заев и Шеќеринска на денешниот протест „За заедничка Македонија““] Радио Слободна Европа (8 мај 2017)</ref>
Иницијативата била осудена од дел од медиумската јавност. Новинарот [[Горан Михајловски]] сметал дека протестите биле бесмислени бидејќи Македонија веќе била повеќејазична, и оценил дека во позадина на иницијативата била одбрана на криминалот во владата на Никола Груевски.<ref>[http://sdk.mk/index.php/sakam_da_kazam/svezhi-grobovi/ „Свежи гробови“ (4)] Сакам да Кажам (10 март 2017)</ref> Колумнистот [[Ерол Ризаов]] напишал дека собирите служеле за создавање меѓуетнички тензии и ги споредил со протестите за одбрана на српскиот претседател [[Слободан Милошевиќ]].<ref>[http://www.utrinski.mk/?ItemID=7259B52512DA59418E0AFDFACA35107F „Сѐ повеќе смрди на распадот на Југославија“] Утрински Весник (9 март 2017)</ref> Новинарот [[Катерина Блажевска]] ги критикувала јавните личности како Лазаров и пејачот [[Даниел Кајмакоски]] кои ја поддржале иницијативата, велејќи дека еден ден ќе се срамат од своите изјави. Таа напишала и дека Дамовски и Илиевски го организирале протестот за да се оддолжат на тогашната власт на ВМРО-ДПМНЕ поради стекнатите привилегии.<ref>[http://prizma.mk/kolumni/slepiot-vodach/ „Слепиот водач“] Призма.мк (10 март 2017)</ref>▼
▲Иницијативата била осудена од дел од медиумската јавност. Новинарот [[Горан Михајловски]] сметал дека протестите биле бесмислени бидејќи Македонија веќе била повеќејазична, и оценил дека во позадина на иницијативата била одбрана на криминалот во владата на Никола Груевски.<ref>[http://sdk.mk/index.php/sakam_da_kazam/svezhi-grobovi/ „Свежи гробови“ (4)] Сакам да Кажам (10 март 2017)</ref> Колумнистот [[Ерол Ризаов]] напишал дека собирите служеле за создавање меѓуетнички тензии и ги споредил со протестите за одбрана на српскиот претседател [[Слободан Милошевиќ]].<ref>[http://www.utrinski.mk/?ItemID=7259B52512DA59418E0AFDFACA35107F „Сѐ повеќе смрди на распадот на Југославија“] Утрински Весник (9 март 2017)</ref> Новинарот [[Катерина Блажевска]] ги критикувала јавните личности како Лазаров и пејачот [[Даниел Кајмакоски]] кои ја поддржале иницијативата, велејќи дека еден ден ќе се срамат од своите изјави. Таа напишала и дека Дамовски и Илиевски го организирале протестот за да се оддолжат на тогашната власт на ВМРО-ДПМНЕ поради стекнатите привилегии.<ref>[http://prizma.mk/kolumni/slepiot-vodach/ „Слепиот водач“] Призма.мк (10 март 2017)</ref>
▲Во декември 2018 година на рочиште за насилствата за [[Упад во Собранието на Македонија (2017)|Упадот во Собранието]], Александар Василевски - Нинџа, обвинет во случајот и ангажиран од [[Управа за безбедност и контраразузнавање|Управата за безбедност и контраразузнавање]], пред судот сведочел дека зад протестите „За заедничка Македонија“ стоела [[ВМРО-ДПМНЕ]]. Претходно пак, дел од обвинетите во неговата група кои со фантомки упаднале во Собранието пред судот признале дека насилствата во Собранието биле организирани од структури во УБК и дека тие наредбите ги добивале токму од Александар Василевски - Нинџа.<ref>[https://www.slobodnaevropa.mk/a/29640871.html „Нинџа – Работев за УБК“] Радио Слободна Европа (6 декември 2018)</ref>
==Наводи==
{{наводи|3}}
| |||