Познањ: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 263:
== Транспорт==
Познањ има воспоставено широка патна мрежа која се состои од трамваи и градски и приградски автобуси. Главната железничка станица е Централната станица Познањ која се наоѓа југозападно од центарот на градот. Во градот се наоѓаат и помалите станици Wschód и Гарбари. Јужно од градот поминува автопатот А2 кој го поврзува градот со [[Берлин]] и [[Варшава]]. Аеродромот е еден од најголемите аеродроми во западниот дел на Полска.
{{Gallery|title=|width=165|height=145|lines=1|align=center
|File:Węzeł Poznań-Wilda A2 i DW430 RB1.JPG|Автопат А2
|File:Solaris Tramino S105 nr tab. 515 (10).jpg|[[Solaris Bus & Coach]]
|File:Solaris Urbino 18 Poznań RB1.JPG|[[Solaris Bus & Coach]]
|File:Szynobus Wlkp..JPG|Возот SA108-001
}}
== Култура ==
[[Податотека:POZnan-city-logo.jpg|thumb|left|Новото лого на градот]]
Познањ има многу историски градби и знаменитости, главно концентрирани околу Стариот град и други делови од центарот на градот. Голем дел од нив се наоѓаат покрај т.н. [[Кралски пат (Познањ)|Кралски пат]], улица која претставува место за туристичка прошетка која води низ најважните делови на градот, покажувајќи ја својата историја, култура и идентитет. Делови од центарот на градот се прогласени од официјалните државни институции за историски споменици на [[Полска]] од [[28 ноември]] [[2008]] година. За овие споменици постои посебно државно тело кое се вика ''Одбор за национално наследство на Полска''.
[[Податотека:Zamek cesarski w Poznaniu 01.JPG|right|thumb|Поранешната царска палата]]
Резултатите од новите обемни археолошки истражувања извршени на [[Остров Тумски]] од страна на Хана Коцка-Крец укажуваат на тоа дека Познањ навистина претставувал централно место на почетокот на полската држава. Остров Тумски во моментов е во фаза на изградба и наскоро треба да биде откриена богата историска изложба. Освен [[Црква Свети Петар и Павле (Познањ)|катедралата]], овде се наоѓа и [[академија Лубрански]], црквата Света Богородица, Археолошкиот парк и Музејот на полската држава.
Едно од најинтересните места во градот е Малта, вештачко езеро во центарот на градот. На едната страна на езерото се протегаат големи ски-патеки, додека на спротивниот брег се наоѓа огромен комплекс на базени.
Можеби најважниот културен настан во Познањ е [[Годишен театарски фестивал (Познањ)|Годишниот театарски фестивал]], кој се одржува во многу места на градот, обично кон крајот на јуни и почетокот на јули. Фестивалот е домаќин главно на современи експериментални театарски претстави, кои често се случуваат на плоштадите и другите јавни места. Фестивалот исто така вклучува кино, концерти и танц.
Познањ е исто така е дом на новите форми на музика како рап, хип-хоп и рок музика направени од страна на голем дел од музички групи. Градот е домакин и на Меѓународниот филмски фестивал „Але Кино“ кој се одржува во декември, Трансатлантик како музички фестивал, театарски фестивал Маски, џез фестивал, фестивал на танцот, фестивал на анимацијата и.т.н. Познањ има неколку кино сали, вклучувајќи големи и помали кина, сали за опера, неколку театри и музеи.
Секоја година на [[11 ноември]] жителите на градот го слават денот на [[Свети Мартин]].
== Образование==
[[Податотека:Poznan 10-2013 img02 Raczynski Library.jpg|thumb|[[Библиотека Raczyński]], 1822–1828]]
[[Податотека:Poznan 10-2013 img06 University.jpg|thumb|[[Универзитет „Адам Мицкевич“]].]]
[[Податотека:Teatr Wielki, Poznan, Polonia, 2014-09-18, DD 53.jpg|thumbnail|Театар Виелки.]]
[[Податотека:Teatro Polaco, Poznan, Polonia, 2014-09-18, DD 56.jpg|thumbnail|Полски театар.]]
Познањ е еден од четирите најголеми академски центри во Полска. Бројот на ученици во градот е околу 140.000, со што е четврти по големини после Варшава, Краков и Вроцлав. Секој еден од четири жители во градот е студент. Следува список на едукативни установи:
* [[Универзитет „Адам Мицкевич“]]. Овој универзитет е еден од трите најдобри универзитети во Полска по универзитетот во Варшава и Краков.
* [[Универзитет на ликовни уметности - Познањ|Универзитет на ликовни уметности]]
* Академија за музичка уметност
* Економски универзитет
* Универзитет за медицински науки
* Универзитет за технологија
* Универзитет за физичка култура
Исто така постои и голем број на помали, претежно приватни колеџи и институции за високо образование:
* ВСБ универзитети
* Архиепископска богословија
* Варшавска школа за општествени и хуманистички науки
* Колеџ за туризам и менаџмент
* Бизнис школа
* Факултет за безбедност
* Колеџ за образование и терапија
* Колеџ за трговија и сметководство
* Висока школа за трговија и услуги
* Колеџ за хотелот и угостителство
* Колеџ за странски јазици
* Факултет за комуникации и менаџмент
* Факултет за логистика
* Факултет за општествени науки и новинарство
* Факултет за општествени науки
* Факултет за менаџмент и банкарство
* Факултет за човечки ресурси за Европа
* Богословија
== Спорт==
Познањ е најпознат по своите фудбалски тимови, [[ФК Варта Познањ]] кој е еден од најуспешните клубови во историјата пред војната и [[ФК Лех Познањ]], кој како еден од најголемите клубови во земјата, често натпреварувајќи се во европските купови. Лех се натпреварува на [[Градски стадион (Познањ)|Градскиот стадион]], кој бил домаќин на неколку натпревари од групната фаза на [[Европско првенство во фудбал 2012|Европското првенство по фудбал во 2012]] година, како и домакин на првиот натпревар и финалето од [[Европско првенство во фудбал до 19 години - 2006|Европското првенство по фудбал до 19 години]] во [[2006]] година. Трет професионален фудбалски тим е [[Олимпија Познањ]] кој престанал со својата активност во [[2004]] година и се фокусирал на други спортови. Овој клуб е еден од најдобрите во џудо и тенис. Седиштето се наоѓа во голем спортски комплекс опкружен со езерото Русалка.
Езерото Малта било домаќин на [[Светско првенство во веслање|Светското првенство во веслање]] во [[2009]] година, а претходно било домаќин на некои дисциплини на Светското првенство во веслање, на спринт кану во 1990 и 2001 година. Во 2009 година градот бил домакин на [[Европско првенство во кошарка 2009|Европското првенство во кошарка]] во [[2009]] година.
Градот е исто така се смета за упориште на полскиот хокеј на трева, со неколку врвни тимови: Варта Познањ, Грунвалд Познањ. Освен тоа, во градот се развиени и спортските дисциплини како борење, ракомет и тенис.
== Личности ==
* '''Родени'''
** [[Леон Пшилуски]] – духовник
** [[Аркади Фидлер]] (1894 – 1985), писател
** [[Кшиштоф Комеда]] (1931 – 1969), композитор
** [[Сигмунт Бауман]] (роден 1925), социолог
** [[Пол фон Хинденбург]](1847 – 1934), Фелдмаршал и претседател на [[Вајмарска република|Вајмарската република]]
** [[Јозеф Шрас]] (1510 – 1568), градоначалник на Познањ
== Побратимени градови==
* [[Image:Flag of the Netherlands.svg|20px]] [[Асен (Холандија)|Асен]], [[Холандија]] (од [[1992]])
* [[Image:Flag of Romania.svg|20px]] [[Брашов]], [[Романија]] (од [[2003]])
* [[Image:Flag of the Czech Republic.svg|20px]] [[Брно]], [[Чешка]] (од [[1966]])
* [[Image:Flag of Palestine.svg|20px]] [[Наблус]], [[Палестина]] (од [[1997]])
* [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|20px]] [[Нотингемшир]], [[Велика Британија]] (од [[1994]])
* [[Image:Flag of Bulgaria.svg|20px]] [[Пловдив]], [[Бугарија]]
* [[Image:Flag of Bulgaria.svg|20px]] [[Разград]], [[Бугарија]]
* [[Image:Flag of France.svg|20px]] [[Рен]], [[Франција]] (од [[1998]])
* [[Image:Flag_of_the_United_States.svg|20px]] [[Толедо, Охајо|Толедо]], [[САД]] (од [[1991]])
* [[Image:Flag of Germany.svg|20px]] [[Хановер]], [[Германија]] (од [[1979]])
* [[Image:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Харков]], [[Украина]] (од [[1998]])
* [[Image:Flag_of_the_People's_Republic_of_China.svg|20px]] [[Шенцен]], [[Кина]] (од [[1993]])
== Наводи ==
{{наводи}}
== Литература==
* Frieder Monzer: ''Posen, Thorn, Bromberg (mit Großpolen, Kujawien und Südostpommern)'', Trescher Reiseführer, Berlin 2011
* Gotthold Rhode: ''Geschichte der Stadt Posen'', Neuendettelsau 1953
* Collective work, ''Poznań. Dzieje, ludzie kultura'', Poznań 1953
* Robert Alvis, ''Religion and the Rise of Nationalism: A Profile of an East-Central European City'', [[Syracuse University Press]], Syracuse 2005
* K. Malinowski (red.), ''Dziesięć wieków Poznania (in three volumes)'', Poznań 1956
* Collective work, ''Poznań'', Poznań 1958
* Collective work, ''Poznań. Zarys historii'', Poznań 1963
* Cz. Łuczak, ''Życie społeczno-gospodarcze w Poznaniu 1815–1918'', Poznań 1965
* J. Topolski (red.), ''Poznań. Zarys dziejów'', Poznań 1973
* Zygmunt Boras, ''Książęta Piastowscy Wielkopolski'', Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1983
* Jerzy Topolski (red.), ''Dzieje Poznania'', Wydawnictwo PWN, Warszawa, Poznań 1988
* Alfred Kaniecki, ''Dzieje miasta wodą pisane'', Wydawnictwo Aquarius, Poznań 1993
* Witold Maisel (red.), ''Przywileje miasta Poznania XIII-XVIII wieku. Privilegia civitatis Posnaniensis saeculorum XIII-XVIII''. Władze Miasta Poznania, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wydawnictwa Żródłowe Komisji Historycznej, Tom XXIV, Wydawnictwo PTPN, Poznań 1994
* Wojciech Stankowski, ''Wielkopolska'', Wydawnictwo WSiP, Warszawa 1999
== Надворешни врски ==
{{Commons|Poznań}}
{{Wikivoyage|Poznań}}
* [http://www.poznan.pl
* [http://www.mpk.poznan.pl/ MPK] -
* {{dmoz|Regional/Europe/Poland/Voivodeships/Wielkopolskie/Poznan}}
* [http://www.poznan.pl/mim/public/index.html?lang=en Poznań Multimedia City Guide - Official Municipality Site]
* [http://www.
* [http://www.ipoznan.pl/ Interaktywny Poznań - city guide]
* [http://www.youarein.poznan.pl/ You are in Poznań - online bulletin for Foreigners]
* [http://www.checkoutpoland.com/citiesinpoland/poznan.html Guide for Foreign tourists.]
* [http://www.polandexplorer.com/poznan-travel-and-tourist-guide English guide to Poznań]
{{Најголеми градови во Полска}}
[[Категорија:Градови во Полска]]
| |||