Википедија

Обединети нации: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
(Прикажи ги сите промени во исчекување)
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с P.Nedelkovski ја премести страницата Обединети Нации на Обединети нации презапишувајќи врз пренасочување: правопис
поправка на правопис - Обединети нации
Ред 4:
{{collapsible list
|titlestyle = background:transparent; font-size:9pt;
|title = {{resize|11.5pt|Обединети Нациинации}}
|{{Infobox|subbox=yes|bodystyle= font-size:9pt;
| rowclass1 = mergedrow| label1 = [[Англиски јазик|англиски]]: | data1 = {{lang|en|United Nations}}
Ред 19:
|symbol_type =
|image_map = United Nations Members.svg
|map_caption = Карта на [[Земји членки на Обединетите Нациинации|земјите членки на ОН]]<br />и нивните зависности признати од ОН.
|membership = [[Земји членки на Обединетите Нациинации|192 земји членки]]
|admin_center_type = [[Седиште на Обединетите Нациинации|Седиште]]
|admin_center = Меѓународна територија во [[Менхетн]], [[Њујорк]]
|languages_type = [[Официјален јазик|Официјални јазици]]
|languages = [[Англиски јазик|англиски]], [[Арапски јазик|арапски]], [[Кинески јазик|кинески]], [[Руски јазик|руски]], [[Француски јазик|француски]] и [[Шпански јазик|шпански]]
|leader_title1 = [[Генерален секретар на Обединетите Нациинации|Генерален секретар]]
|leader_name1 = [[Бан Ки-Мун]]
|established_event1 = {{nowrap|[[Повелба на Обединетите Нациинации]]}}
|established_date1 = [[26 јуни]] [[1945]]
|official_website = http://www.un.org/
|footnote1 =}}
 
'''Обединетите Нациинации''' се [[меѓународна организација]] основана на [[20 јуни]] [[1945]] во [[Сан Франциско]]. Сепак како ден на нејзиното основање се слави [[24 октомври]] секоја година. Обединетите нации произлегуваат од претходната [[Друштво на народите]] основана во 1919 год. Седиштето на ОН се наоѓа во [[Њујорк]], [[САД]]. Во неа моментално членуваат 192 држави.
 
Со исклучок на [[Ватикан]] (која е единствена држава постојан набљудувач), сите меѓународно признати и независни држави се членки. Други политички ентитети, имено [[Република Кина]] (Тајван), [[Демократска Република на Арапска Сахара|Демократската Република на Арапска Сахара]], (Западна Сахара) и [[Палестина]], имаат ''де факто'' независност и/или одредено меѓународно дипломатско признание од одредени држави, но не се [[Членки на Обединетите нации|членки на ОН]].
 
Членството на Обединети нации е отворено за сите мирољубиви држави кои ги прифаќаат обврските на [[Повелба на Обединетите Нациинации|Повелбата на Обединетите Нациинации]] и според оценката на организацијата, се способни и имаат желба да ги исполнат тие обврски. [[Генерално собрание на ОН|Генералното Собрание]] го одредува приемот по препорака на [[Совет на безбедност на ОН|Советот на Безбедност]].
 
Името „Обединети нации“ го дал [[Френклин Рузвелт]] за време на [[Втората светска војна]] како групна референца за сојузничките сили. Првата формална употреба се наоѓа во [[Декларација на Обединетите нации|Декларацијата на Обединетите нации]] од [[1942]] година која ги обврзала сојузниците кон принципите на [[Атлантски пакт|Атлантскиот пакт]] и ги обврза да не бараат посебни мировни преговори со [[Сили на Оската|Силите на Оската]]. Името било пренесено на новата организација која била воспоставена од победниците на војната во рамки на одредбите на Атланскиот пакт и други договори.
Ред 50:
Кантовата идеја заживеала по [[Првата Светска војна]] (1914-1918). Ужаснати од пустошот на војната, земјите биле инспирирани да се соединат заедно и да работат во прилог на мирот. Тие формирале нова организација, Лига на нациите или Друштвото на народите,за да ја остварат оваа цел. Лигата постоела од 1920 до 1946 и имала вкупно 63 земји членки низ неговата историја, вклучувајќи некои од најголемите светски сили: [[Франција]], [[Обединето Кралство|Обединетото Кралство]], [[Италија]], [[Јапонија]], [[Германија]] и [[СССР]]. Но Лигата имала главно две струи. Прво, неколку од најголемите светски сили не биле членки, најзабележителни САД. Второ, членовите на Лигата се покажале неспособни да и се спротивстават на агресијата од Јапонија, Италија и Германија во 1930-тите. Агресиите неминовно довеле до Втората Светска војна (1939-1945). На крајот, Лигата паднала на на нејзината најосновна мисија, да спречи нова светска војна.
 
Наспроти неуспехот, идејата за лигата не умрела. Првата насоченост кон создавање на новата организација дошла во 1941, кога американскиот претседател [[Френклин Рузвелт]] и британскиот премиер [[Винстон Черчил]] ја потпишале Атланската Повелба, во која тие се обврзале да работат во формирањето на поефективен систем за зачувување на светскиот мир и за унапредување на соработката. Во 1942 претставниците на Антантата-коалиција во Втората Светска војна која се борела против [[Германија]] и [[Јапонија]] - потпишале декларација од Обеденетите Нации прифаќајќи ги принципите на Атланската Повелба. Декларацијата ја вклучува првата формална употреба на терминот [[Обединети Нациинации]], име измислено од претседателот Рузвелт. Една година подоцна, четири земји од Антантата- САД, [[Британија]], [[СССР]] и [[Кина]] се согласиле да формираат генерална меѓународна организација. Четирите држави се сретнале во 1944 во Думбартон Оакс, населба во [[Вашингтон]], и испланирале повелба за новата организација. Новата лига ја нарекле Обединети Нациинации. Но тие сѐ уште не можеле да се согласат околу определени детали како членството и гласачките права.
 
Четирите држави се сретнале пак во почетокот на [[1945]] на самитот во [[Јалта]]. Овде, тие ги разрешиле нивните разлики и свикале цонференција на нциите за да ја комплетираат нивната работа. На 25 април 1945, конференцијата на ОН на меѓународна организација одржана во [[Сан Франциско]], со присуство на делегати од 50 држави. Делегатите работеле два месеца за да ја комплетираат Повелбата на ООН која ги вклучува нивните цели, принципи и организациска структура. Повелбата содржела формална спогодба насочена кон сите светски нации за заедничка поставеност на основните правила кои владеат во нивните односи. ООН формално започнала да постои од 24 октомври 1945.
Ред 58:
Друга голема цврстина во ООН, како и поранешната Лига на Народите, е што речиси секоја територија во светот е член, или провинција, или колонија како член. [[Швајцарија]] е исклучок, главно со статус како набљудувач, значи таа може да учествува во советувањето но не може да гласа. [[Швајцарија]] внимателно постанува полноправна членка на ООН. Преку годините националните гласачи на два референдума одбиле [[Швајцарија]] да се приклучи кон ООН. [[Швајцарија]] очигледно преферира да остане со статус на неутрален набљудувач. Некои политички ентитети кои не се членови како [[Ватикан]] и Палестинската организација за ослободување, исто така имаат постојан набљудувачки статус во ООН.
 
== Надлежности на Обединетите Нациинации ==
 
* Преземање колективни мерки за зајакнување на меѓународниот мир.
Ред 84:
 
== Надворешни врски ==
* [http://www.un.org/ Официјална страница на Обединетите Нациинации]
* [http://www.un.org.mk/ Обединетите Нациинации во Македонија]
* [http://www.macedonia-un.org/ Постојаната мисија на Македонија во Обединетите нации]
* [[Игор Јанев]], Legal Aspects of the use of a provisional name for Macedonia in the United Nations System, American Journal of International Law, Vol.93, no. 1, January 1999 [http://www.asil.org/ajil/AJILJan1999.pdf]
Ред 99:
[[Категорија:Глобални организации]]
[[Категорија:Меѓународни институции]]
[[Категорија:Обединети Нациинации|*]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Обединети_нации“