Википедија

Цар Самоил: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[непроверена преработка][непроверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Jingiby (разговор | придонеси)
3.907 уредувања
→‎Научни погледи: Бриша глупости.
Jingiby (разговор | придонеси)
3.907 уредувања
обновување
Ред 302:
 
Јадрото на неговата држава било сосема поинакво. Тој востановил и врховна црковна институција на својата млада империја, во сосема друг центар, со седиште прво во [[Преспа]], а потоа во [[Охрид]]. Но папската курија не се согласила Самуиловата држава да добие патријарх, туку архиепископ, а бидејќи [[Охридската архиепископија]] се косела со интересите на Византија, Василиј II не сакал да ја потврди.<ref>Стјепан Антолјак: „Средновековна Македонија“ том 1, Мисла, Скопје, 1985, стр. 507-513.</ref> Во одделни истакнати манастири постоеле и препишувачки училишта, каде писарите-монаси препишувале на стариот словенски црковен јазик.
 
БугарскитеОд историчаридруга страна голем дел од историчарите му даваат бугарски карактер на Самуил и на неговото царство.<ref name=CambridgeHist><small>{{cite book |title = The New Cambridge Medieval History| publisher = Cambridge University Press| year=1999| volume= 3|chapters=23,24|language=англиски|isbn=9780521364478}}</small></ref> Некои бугарски историчариТие истакнуваат дека Самуил е Бугарин по род и дека по смртта на бугарскиот цар [[Борис II]] за цар е прогласен Роман, неговиот брат, а во приод од околу 6 години Самуил бил главен војсководец, иа дури по смртта на законскиот владетел се прогласил за бугарски цар <ref><small>''Тhe Oxford Dictionary of Byzantium. Vol 1. Oxford University Press, 1991. (page 1838)''</small></ref><ref>'<small>'Ulf Brunnbauer, [http://www.iis.unsa.ba/izdavacka_djelatnost/posebna_izdanja/mitovi/mitovi_brunnbauer.html DREVNA NACIONALNOST I VJEKOVNA BORBA ZA DRŽAVNOST: HISTORIOGRAFSKI MITOVI U REPUBLICI MAKEDONIJI (BJRM)], Zbornik radova "Historijski mitovi na Balkanu", Sarajevo, 2003: Postojeća nauka smatra Samuilovu državu bugarskom, što je pretpostavka koja ima oslonca u primarnih izvorima: bizantijski autori zovu je 'Bugarska' a njen živalj 'Bugari'. Samuil je sebe smatrao vladarom 'Bugara', a ne 'Makedonaca'. Bizantijski car Vasilije II, koji je zadao strašan poraz Samuilovim snagama 1014. godine, zaslužio je epitaf 'bugarski koljač'. {{bs}}''</small></ref><ref name=Runciman /><ref><small>''Срђан Пириватрић, "Самуилова држава. Обим и карактер", Београд, 1997, стр. 133-144. {{sr}}''</small></ref><ref><small><small>Г. Г. Литаврин, "Формирование и развитие болгарского раннефеодального государства (Конец VII - начало XI в.), "Раннефеодальные государства на Балканах VII-XII вв.", Академия наук СССР, Институт Славяноведения и Балканистики, Москва, 1985, стр. 178-183. {{ru}}</small></small></ref><ref><small>''[http://en.wikipedia.org/wiki/Dimitri_ObolenskyДимитри Оболенски], "Византийската общност. Източна Европа 500-1453", Университетско издателство "Св. Климент Охридски", София, 2001, стр 177-180.{{bg}}''</small></ref><ref><small>''[http://en.wikipedia.org/wiki/Fyodor_Uspensky Федор И. Успенский], "История Византийской империи", том 2, "Мысль", Москва, 1997, стр. 415-429. {{ru}}''</small></ref><ref><small>''[http://en.wikipedia.org/wiki/Barbara_Jelavich Барбара Йелавич], "История на Балканите XVIII-XIX в.", София, 2003, том 1, стр. 32. {{bg}}''</small></ref><ref>. <small>''В. Горина, Московский государственный университет, ЗАВОЕВАНИЕ БОЛГАРИИ ВИЗАНТИЕЙ (КОНЕЦ Х-НАЧАЛО XI в.) В РУССКОМ ХРОНОГРАФЕ, "МАКЕДОНИЯ - ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ", Институт славяноведения, Российская Академия Наук, Москва, 1999. {{ru}}''</small></ref><ref><small>''И. И. Калиганов, Институт славяноведения РАН, РАЗМЫШЛЕНИЯ О МАКЕДОНСКОМ "СРЕЗЕ" ПАЛЕОБОЛГАРИСТИКИ, "МАКЕДОНИЯ - ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ", Институт славяноведения, Российская Академия Наук, Москва, 1999. {{ru}}''</small></ref><ref><small>''Др. Милан Савиђ, "ИСТОРИЈА БУГАРСКОГА НАРОДА ДО ПРОПАСТЕ ДРЖАВЕ МУ", у Новом Саду, издање "Српске народне задружне штампарије", 1878''</small></ref><ref><small><small>Мишел Каплан, "Византија", Клио 2008, Београд (Главни уредник, Зоран Хамовиђ) стр. 34</small></small></ref>, и дека е 23 владетел на Првото бугарско царство <ref><small>''ЕНЦИКЛОПЕДИЯ ИСТОРИЯ НА СВЕТА, Издателство "Фют", София, 2002. Издадено със сългасие на Kingfisher Publication Plc.''</small></ref><ref name=Runciman /><ref><small>''Fine, Jr., John V.A. (1987). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor: University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-10079-8.''</small></ref>. Дека Самуил е бугарски цар тие се повикуваат на голем број средновековни документи во кој Самуил се нарекува бугарски владетел и бугарски цар <ref> <small>''"Историски синопсис" од Јован Скилица, види: Ioannis Scylitzae Synopsis Historiarum (ed. Hans Thurn, CFHB, 1973; ISBN (978)3110022858).''</small></ref><ref><small>''Jaхиjа Антиохиски Византиско-Арапски хроники, види: The Byzantine-Arab Chronicle (938-1034) of Yahya b. Sa’id Al-Antaki (Yahya of Antioch)''.</small></ref><ref><small>''Летопис Попа Дукљанина, види: Ferluga, Jadran. Die Chronic des Priesters von Diokleia als Quelle fur die byzantinische Geschichte, Byzantina 10 (1980), 429-460''</small></ref><ref><small>''Всеопшта историjа на Степанос Таронци, види: Stepanos, Tarōnetsi (Stepanos Asoghik Taronetsi, 10th-11th c.) Tiezerakan patmutyun, Erevan, 2000, Pp. 455 (303 - 304).''</small></ref><ref><small>''Древнерусские хронографы, (вторая половина XIV-XVI в.) види: Турилов А.А. К вопросу о болгарских источниках Русского хронографа, Летописи и хроники: Сб. статей. М., 1984.''</small></ref> Така например, според македонскиот проф. [[Иван Микулчиќ]] од почетокот на десетиот век словенските племиња на широкиот простор од Дунав до Егеја и од Јадран до Црното Море го биле прифатиле заедничкиот етникон „''Бугари''”.<ref>''Откако биле освоени граничните византиски земји, од времето на Симеон е изменета и воената концепција. Извршена е симбиоза помеѓу малубројните азиски Прабугари и бројните словенски племиња кои на широкиот простор од Дунав на север, до Егеја на југ и од Јадран на запад, до Црното Море на исток го прифатиле заедничкиот етникон „Бугари”. Словенскиот јазик станал заеднички за сите жители на тој простор. Протобугарите се претопиле и исчезнале во словенските маси...'' "Средновековни градови и тврдини во Македонија", Иван Микулчиќ (Македонска академија на науките и уметностите — Скопје, 1996) стр. 72.</ref> Ова, заедно со покрстувањето и прифаќањето на словенскиот јазик за официјален, имале ефект на спречување на асимилацијата на тие Словени во византиската култура, кое го промовирало формирањето на посебен идентитет.<ref>[http://books.google.com/books?id=ppbuavUZKEwC&printsec=frontcover&dq=who+are+the+macedonians&hl=bg&ei=gPT9TduCC5H3sga8x9nzDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC4Q6AEwAA#v=onepage&q&f=false Who are the Macedonians? Hugh Poulton, C. Hurst & Co. Publishers, 2000, ISBN 1-85065-534-0, pp. 19-20].</ref><ref>[http://books.google.bg/books?id=iL06AAAAIAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22R.+J.+Crampton%22&source=bl&ots=rRRHqgk4Ar&sig=0JW8dTT8HOVwpcqW3T5AjZ8Vu48&hl=bg#v=onepage&q&f=false A short history of modern Bulgaria, R. J. Crampton, CUP Archive, 1987, ISBN 0521273234, p. 5.]</ref> ▼
 
Дополнително на тоа се истакнува дека како Македонец се нарекува византискиот цар [[Василиј II]] и дека тој потекнувал од византиската тема Македонија, која се наоѓала во денешната област [[Тракија]] и дека по уништувањето на самуиловата држава Василиј се нарекол ''Бугароубиец'' <ref><small>''Стојан Ристески - „Создавањето на современиот македонски литературен јазик“, Скопје 1988, НИО Студентски збор, стр. 52, 485''</small></ref><ref><small>''Georgije Ostrogorski - „History of the Byzantine State“, Rutgers University Press, стр. 310''</small></ref><ref><small>''''Paul Stephenson. The Legend of Basil the Bulgar-Slayer, Cambridge 2003, стр. 1, Rather it is a survey, from the time of his death to the present, of Basil's reputation as the „Bulgar-Slayer“, which challenges the notion that his reign was the culmination of a „golden age“.''</small></ref> . ▼
 
Покрај овие тврдења се истакнува дека бугарскиот патријарх Дамјан бега во [[Охрид]] и дека овој град станува седиште на бугарската патријаршија со што се тврди дека [[Охрид]] е бугарска престолнина, а не македонска <ref><small>И''ван Снeгаровъ. "История на Охридската Архиепископия" Том 1. От основаването до завладяването на Балканския полуостров от турците, стр. 55-62''</small></ref>. Уредувањето на самуиловата држава ги имала истите традиции како и Бугарското царство <ref><small>''Гюзелев, В., „''Кавханите и ичиргу боилите в българското канство-царство (VII-XI в.)''“, Пловдив, 2007, ISBN 978-954-91983-1-7, с. 79-80; Андреев, Й., Лазаров, Ив., Павлов, Пл., „''Кой кой е в Средновековна България''“, София, 1994, ISBN 954-01-0476-9, с. 99-100''</small></ref><ref><small>''Moravcsik, G. Byzantinoturcica II. Sprachreste der Türkvölker in den byzantinischen Quellen. Leiden 1983, ISBN 978-90-04-07132-2, с. 156''</small></ref> и дека денешната област Македонија по 1018 година е именувана од страна на Василиј II за посебна административна единица или тема под името Бугарија. ▼
 
Во бугарската историографија посебно се истакнува битолскиот натпис на Иван Владислав во кој себеси се именува како бугарски цар од бугарски род, а неговиот син го носи името Пресијан како името на бугарскиот хан. Во "Речник на македонската историја", кој е единствениот референтен документ од овој тип во официјалната листа на историски речници во Европа, доминираат бугарските погледи<ref>[http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=102010858162&id=9&setIzdanie=22112 Нова Македониа број 22112, 20.10.2010 г. И ние придонесовме да си создадете држава.]</ref>▼
 
== Научни погледи ==
Ред 325 ⟶ 333:
Александр Петрович Каждан истакнува дека суштината на спорот околу прашањето дали Самуил создал Македонско, Западнобугарско или Бугарско царство нема врска со [[историјата]], бидејќи таквиот спор преставува проектирање на модерните етнички заедници во минатот<ref>[http://www.oup.com/us/catalog/general/subject/HistoryWorld/Ancient/Roman/~~/dmlldz11c2EmY2k9OTc4MDE5NTA0NjUyNg== Alexander Kazhdan (editor), „The Oxford Dictionary of Byzantium“ , Oxford, 1991.]</ref>.
 
== Тези на историографијата во Република Бугарија ==
 
▲Бугарските историчари му даваат бугарски карактер на Самуил и на неговото царство.<ref name=CambridgeHist><small>{{cite book |title = The New Cambridge Medieval History| publisher = Cambridge University Press| year=1999| volume= 3|chapters=23,24|language=англиски|isbn=9780521364478}}</small></ref> Некои бугарски историчари истакнуваат дека Самуил е Бугарин по род и дека по смртта на бугарскиот цар [[Борис II]] за цар е прогласен Роман, неговиот брат, а во приод од околу 6 години Самуил бил главен војсководец и дури по смртта на законскиот владетел се прогласил за бугарски цар <ref><small>''Тhe Oxford Dictionary of Byzantium. Vol 1. Oxford University Press, 1991. (page 1838)''</small></ref><ref>'<small>'Ulf Brunnbauer, [http://www.iis.unsa.ba/izdavacka_djelatnost/posebna_izdanja/mitovi/mitovi_brunnbauer.html DREVNA NACIONALNOST I VJEKOVNA BORBA ZA DRŽAVNOST: HISTORIOGRAFSKI MITOVI U REPUBLICI MAKEDONIJI (BJRM)], Zbornik radova "Historijski mitovi na Balkanu", Sarajevo, 2003: Postojeća nauka smatra Samuilovu državu bugarskom, što je pretpostavka koja ima oslonca u primarnih izvorima: bizantijski autori zovu je 'Bugarska' a njen živalj 'Bugari'. Samuil je sebe smatrao vladarom 'Bugara', a ne 'Makedonaca'. Bizantijski car Vasilije II, koji je zadao strašan poraz Samuilovim snagama 1014. godine, zaslužio je epitaf 'bugarski koljač'. {{bs}}''</small></ref><ref name=Runciman /><ref><small>''Срђан Пириватрић, "Самуилова држава. Обим и карактер", Београд, 1997, стр. 133-144. {{sr}}''</small></ref><ref><small><small>Г. Г. Литаврин, "Формирование и развитие болгарского раннефеодального государства (Конец VII - начало XI в.), "Раннефеодальные государства на Балканах VII-XII вв.", Академия наук СССР, Институт Славяноведения и Балканистики, Москва, 1985, стр. 178-183. {{ru}}</small></small></ref><ref><small>''[http://en.wikipedia.org/wiki/Dimitri_ObolenskyДимитри Оболенски], "Византийската общност. Източна Европа 500-1453", Университетско издателство "Св. Климент Охридски", София, 2001, стр 177-180.{{bg}}''</small></ref><ref><small>''[http://en.wikipedia.org/wiki/Fyodor_Uspensky Федор И. Успенский], "История Византийской империи", том 2, "Мысль", Москва, 1997, стр. 415-429. {{ru}}''</small></ref><ref><small>''[http://en.wikipedia.org/wiki/Barbara_Jelavich Барбара Йелавич], "История на Балканите XVIII-XIX в.", София, 2003, том 1, стр. 32. {{bg}}''</small></ref><ref>. <small>''В. Горина, Московский государственный университет, ЗАВОЕВАНИЕ БОЛГАРИИ ВИЗАНТИЕЙ (КОНЕЦ Х-НАЧАЛО XI в.) В РУССКОМ ХРОНОГРАФЕ, "МАКЕДОНИЯ - ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ", Институт славяноведения, Российская Академия Наук, Москва, 1999. {{ru}}''</small></ref><ref><small>''И. И. Калиганов, Институт славяноведения РАН, РАЗМЫШЛЕНИЯ О МАКЕДОНСКОМ "СРЕЗЕ" ПАЛЕОБОЛГАРИСТИКИ, "МАКЕДОНИЯ - ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ", Институт славяноведения, Российская Академия Наук, Москва, 1999. {{ru}}''</small></ref><ref><small>''Др. Милан Савиђ, "ИСТОРИЈА БУГАРСКОГА НАРОДА ДО ПРОПАСТЕ ДРЖАВЕ МУ", у Новом Саду, издање "Српске народне задружне штампарије", 1878''</small></ref><ref><small><small>Мишел Каплан, "Византија", Клио 2008, Београд (Главни уредник, Зоран Хамовиђ) стр. 34</small></small></ref>, и дека е 23 владетел на Првото бугарско царство <ref><small>''ЕНЦИКЛОПЕДИЯ ИСТОРИЯ НА СВЕТА, Издателство "Фют", София, 2002. Издадено със сългасие на Kingfisher Publication Plc.''</small></ref><ref name=Runciman /><ref><small>''Fine, Jr., John V.A. (1987). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor: University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-10079-8.''</small></ref>. Дека Самуил е бугарски цар тие се повикуваат на голем број средновековни документи во кој Самуил се нарекува бугарски владетел и бугарски цар <ref> <small>''"Историски синопсис" од Јован Скилица, види: Ioannis Scylitzae Synopsis Historiarum (ed. Hans Thurn, CFHB, 1973; ISBN (978)3110022858).''</small></ref><ref><small>''Jaхиjа Антиохиски Византиско-Арапски хроники, види: The Byzantine-Arab Chronicle (938-1034) of Yahya b. Sa’id Al-Antaki (Yahya of Antioch)''.</small></ref><ref><small>''Летопис Попа Дукљанина, види: Ferluga, Jadran. Die Chronic des Priesters von Diokleia als Quelle fur die byzantinische Geschichte, Byzantina 10 (1980), 429-460''</small></ref><ref><small>''Всеопшта историjа на Степанос Таронци, види: Stepanos, Tarōnetsi (Stepanos Asoghik Taronetsi, 10th-11th c.) Tiezerakan patmutyun, Erevan, 2000, Pp. 455 (303 - 304).''</small></ref><ref><small>''Древнерусские хронографы, (вторая половина XIV-XVI в.) види: Турилов А.А. К вопросу о болгарских источниках Русского хронографа, Летописи и хроники: Сб. статей. М., 1984.''</small> </ref> .
 
▲Дополнително на тоа се истакнува дека како Македонец се нарекува византискиот цар [[Василиј II]] и дека тој потекнувал од византиската тема Македонија, која се наоѓала во денешната област [[Тракија]] и дека по уништувањето на самуиловата држава Василиј се нарекол ''Бугароубиец'' <ref><small>''Стојан Ристески - „Создавањето на современиот македонски литературен јазик“, Скопје 1988, НИО Студентски збор, стр. 52, 485''</small></ref><ref><small>''Georgije Ostrogorski - „History of the Byzantine State“, Rutgers University Press, стр. 310''</small></ref><ref><small>''''Paul Stephenson. The Legend of Basil the Bulgar-Slayer, Cambridge 2003, стр. 1, Rather it is a survey, from the time of his death to the present, of Basil's reputation as the „Bulgar-Slayer“, which challenges the notion that his reign was the culmination of a „golden age“.''</small></ref> .
 
▲Покрај овие тврдења се истакнува дека бугарскиот патријарх Дамјан бега во [[Охрид]] и дека овој град станува седиште на бугарската патријаршија со што се тврди дека [[Охрид]] е бугарска престолнина, а не македонска <ref><small>И''ван Снeгаровъ. "История на Охридската Архиепископия" Том 1. От основаването до завладяването на Балканския полуостров от турците, стр. 55-62''</small></ref>. Уредувањето на самуиловата држава ги имала истите традиции како и Бугарското царство <ref><small>''Гюзелев, В., „''Кавханите и ичиргу боилите в българското канство-царство (VII-XI в.)''“, Пловдив, 2007, ISBN 978-954-91983-1-7, с. 79-80; Андреев, Й., Лазаров, Ив., Павлов, Пл., „''Кой кой е в Средновековна България''“, София, 1994, ISBN 954-01-0476-9, с. 99-100''</small></ref><ref><small>''Moravcsik, G. Byzantinoturcica II. Sprachreste der Türkvölker in den byzantinischen Quellen. Leiden 1983, ISBN 978-90-04-07132-2, с. 156''</small></ref> и дека денешната област Македонија по 1018 година е именувана од страна на Василиј II за посебна административна единица или тема под името Бугарија.
 
▲Во бугарската историографија посебно се истакнува битолскиот натпис на Иван Владислав во кој себеси се именува како бугарски цар од бугарски род, а неговиот син го носи името Пресијан како името на бугарскиот хан. Во "Речник на македонската историја", кој е единствениот референтен документ од овој тип во официјалната листа на историски речници во Европа, доминираат бугарските погледи<ref>[http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=102010858162&id=9&setIzdanie=22112 Нова Македониа број 22112, 20.10.2010 г. И ние придонесовме да си создадете држава.]</ref>
 
== Поврзано==
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Цар_Самоил“