Никола (комес): Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
'''Комесот Никола''' бил влијателен бугарски болјарин од времето на цар Петар I (927-969), комита (гувернер) на област во југозападниот дел на бугарското царство и татко на царот [[Самоил]]<ref>''Андреев'', Й., Лазаров, Ив., Павлов, Пл., ''Кой кой е в средновековна България'', изд. "Просвета", София 1995, стр. 293-294</ref>. Известување за него дава византискиот хроничарите [[Јован Скилица]], кој претставува Самoил и неговите браќа Давид, Мојсеј и Арон како синови на "еден од велемощните комити" (комитопули)<ref>Подбрани извори за българската история, Том II: Българските държави и българите през Средновековието, Изд. "ТАНГРА ТанНакРа ИК", София 2004, с. 64</ref>. Недостигот на информациите од историските извори не дава можност да се тврди дали Никола зема директно учество во настаните од 969-971 година, кога источниот дел на бугарската држава е освоена прво од Русија на [[кнез Светослав]], а потоа од византијците чело со [[Јован Цимисхий]]<ref>''Златарски'', В., ''История на българската държава през средните векове'', т. I, ч. 2, София 1971, [http://www.promacedonia.org/vz1b/vz1b_6_1.html с. 606] (изтеглено на 12.12.2007)</ref><ref>''Пириватрич'', С., ''Самуиловата държава. Обхват и характер'', София 2000, с. 65</ref>. Во текот на следните неколку години синовите на Никола се издигнуваат на чело на слободните југозападно предели и во 976 година спроведуваат големата војна против Византија (види [[Востанието на комитопулите]]).
Во историските истражувања за овој период од историјата на Бугарија се поставуваат неколку прашања во врска со таткото на Самоил. Еден од нив е која област е владеел Никола. Дел од научниците претпоставуваат дека тоа е областа околу Средец<ref>''Златарски'', В., ''История на българската държава през средните векове'', т. I, ч. 2, [http://www.promacedonia.org/vz1b/vz1b_6_1.html с. 608-609] (изтеглено на 12.12.2007)</ref>, а други покажуваат регионот околу Охридското и Преспанското Езеро<ref>''Андреев'', Й., Лазаров, Ив., Павлов, Пл., ''Кой кой е в Средновековна България'', София 1995, с. 293</ref><ref>''Пириватрич'', Самуиловата държава. Обхват и характер, с. 63-65</ref>. Оспоруван е и потеклото на Никола и неговите синови. Едно од тврдењата е дека тие произлегуваат од словенското племе берзити (бърсяци), живеат во денешна Македонија<ref name="koi">Преглед на тезите за произхода на Никола вж. в [[Никола Благоев|''Благоев'', Н.]], Критически погледъ върху известията на Йоан Скилица за произхода на царъ Самуиловата държава (сп. Македонски преглед, Год. II / 1926, кн. 4), с. 21-27; ''Павлов'', Пл., [http://www.vmro-rousse.hit.bg/Pl_Pavlov.html Цар Самуил и "Българската епопея"] (КОМИТОПУЛИТЕ), София - Велико Търново 2002 (изтеглено на 12.12.2007); ''Андреев'', Й., Лазаров, Ив., Павлов, Пл., ''Кой кой е в Средновековна България'', София 1995, с. 294; ''Пириватрич'', Самуиловата държава. Обхват и характер, с. 66-68, 89-90 (бел. 112, 116)</ref>. Други хипотези покажуваат ерменски <ref>''The New Cambridge Medieval History'', Cambridge University Press, 2005, ISBN 0521364477, Vol. III, pp. 584-585. Виж: Adontz, Nikoghayos. Samuel l'Armenien, Roi des Bulgares. Bruxelles, Palais des academies, 1938. Също в: Adontz, Nicolas. Etudes Armeno-Byzantines. Livraria Bertrand. Lisbonne, 1965.</ref> или прабугарски корени на комитопулите <ref name="koi"/>. Директно сведоштво за бугарската самосвест што имаат потомците на Никола, е [[Битолскиот натпис]], во кој неговиот внук, цар [[Иван Владислав]], се утврдува сам како "Бугарин по род" <ref>Подбрани извори за българската история, Том II, с. 128; ''Павлов'', [http://www.vmro-rousse.hit.bg/Pl_Pavlov.html Цар Самуил и "Българската епопея"]; ''Андреев'', ''Кой кой е в Средновековна България'', с. 294</ref>. Некои историчари претпоставуваат родствена врска помеѓу комита и владетелите од [[Преслав]] <ref>''Благоев'', Н., Критически погледъ върху известията на Йоан Скилица за произхода на царъ Самуиловата държава (сп. Македонски преглед, Год. II / 1926, кн. 4), с. 18; ''Павлов'', [http://www.vmro-rousse.hit.bg/Pl_Pavlov.html Цар Самуил и "Българската епопея"]; ''Благоева'', Б. За произхода на цар Самуил, Исторически преглед, № 2, 1966, стр. 91-94 </ref>.
Во селото [[Герман (Леринско)|Герман]], во [[1888]], била пронајдена неговата [[Самуилов натпис|надгробна плоча]], која е надгробна плоча и на жена му Рипсимија и најстариот син Давид, поставена од Самоил во [[992]]/[[993]] година.
| |||