Википедија

Викиликс: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
[[File:Julian Assange (Norway, March 2010).jpg|thumb|right|230px|[[ЏулиjанЏулијан Асанж]], главниот гласноговорник и уредник на Викиликс]]
 
'''Викиликс''' е меѓународна [[непрофитабилна]] организација коjа издава преданија на приватни, тајни и доверливи медиуми од [[анонимни извори на известување]] и пропусти на вестите.Нејзината веб страна пуштена во 2006 година и раководена од страна на „Саншајн Прес„ создаде база на податоци од повеќе од 1,2 милиони документи за една година од пуштањето во употреба.Организацијата ги опишува своите создавачи како мешавина од [[Кинески]] опозиционери, журналисти, математичари и технолози од компании во развој од Соединетите Американски Држави, Тајван, Европа, Австралија и Јужна Африка..[[ЏулиjанЏулијан Асанж]],Австралиски [[интернет активист]] е главно опишан како нејзин директор.Викиликс беше првично пуштена како страна со уредувања од корисниците, но понатаму продолжи напредувачки како модел на потрадиционално објавување, и повеќе не прифаќаше ниту коментари од корисниците, ниту пак уредувања.
 
Во Април 2010 година, Викиликс објави видео од [[инцидент во 2007]] година во кој беа убиени Ирачки граѓани и новинари од страна на Американски воени сили на веб страната наречена [[Второстепено убиство]].Во Јули истата година Викиликс го објави [[дневникот за војната во Афганистан]], компилација од повеќе од 76 900 документи за [[војната во Афганистан]] кои претходно не биле достапни за јавноста.Во Октомври 2010 групацијата објави пакет од скоро 400 000 документи наречени [[Ирачки воени дневници]] во согласност со поголемите главни медиумски организации.Во ноември 2010 година Викиликс започна со објавување на [[дипломатските врски на Стејт Департментот на С.А.Д]].
 
Викиликс прими пофалби но исто така и критики.Организацијата доби бројни награди, вклчувајки ја новата медиумска награда во 2008 година „[[Економист]]„ и „[[Амнести]]„ меѓународна медиумска награда во Велика Британија во 2009 година.Во 2010 година [[дневните вести]] на Њу Јорк ја посочија Викиликс како страна која може „целосно да ги промени вестите„ а ЏулиjанЏулијан Асанж беше именуван за [[лице на годината]] од страна на читателите на Тајмс во 2010 година.Подржувачите на Викиликс во медиумите ја пофалија организацијата за разоткривањето на државните тајни и тајните на соработка, зголемувањето на транспарентноста, подршката во слободата на новинарството и засилувањето на демократскиот јавен говор, при тоа предизвикувајќи ги моќните институции.
 
Во исто време, одредени владини лица ја критикуваа Викиликс поради разоткривањето на доверливи информации, загрозувањето на националната безбедност и изложувањето на ризик на меѓународната дипломатија.Некои [[организации за човекови права]] ја критикуваа Викиликс за несоодветно прозивање на имињата на цивилните лица кои работат со меѓународните сили.Некои новинари исто така го критикуваа забележителниот недостаток на издавачка дискреција при ослободувањето на илјадници документи наеднаш без доволна анализа.Во негативните јавни реакции во С.А.Д. луѓето ја окарактеризираа организацијата како неодговорна, неморална и нелегална.
Ред 13:
===Основање===
Името на областа Викиликс.орг беше регистрирано на 4 Октомври 2006 година.Веб страна беше откриена, и го издаде својот прв документ во Декември 2006 година.На страната се вели дека е „основана од Кинески опозоционери, новинари, математичари и технолози од компании во развој, од С.А.Д., [[Тајван]], Европа, [[Австралија]] и [[Јужна Африка]].
Создавачите на Викиликс не беа идентификувани формално.Тие беа претставени во јавноста во Јануари 2007 година.[[ЏулиjанЏулијан Асанж]] се опиша себеси како член на бордот на советници на Викиликс.Извештаите во [[Аустралиан]]го нарекоа Асанж „основачот на Викиликс„.Според списанието „[[Вајрд]]„ доброволец рекол дека Асанж во неофицијален разговор се опишува себеси како „срцето и душата на организацијата, нејзиниот основач, филозоф, [[гласноговорник]], оригинален основач, организатор, финансиер и се останато.Од Јуни 2009 година страната има регистрирано преку 1 200 доброволци и го прикажа бордот на советници кој го содржеше Асанж и осум други луѓе.Еден од таквите членови на бордот на советници, Таши Намгиал Камситсанг, рече дека додека добивал мејлови од Викиликс тој никогаш не се согласил да биде советник.Филип Адамс, друг член на бордот, рече дека тој никогаш не го сретнал Асанж ниту пак некогаш бил прашан за совет и упатуваше на тоа дека бордот бил само „за замачкување на очите„.Од Декември 2010 година бордот воопшто не се спомнува на веб страната на Викиликс.
 
===Цел===
Ред 39:
Според интервјуто во Јануари 2010 година, тогашниот тим на Викиликс се состоел од пет вработени со постојано работно време и од околу 800 привремени работници, од кои ниту еден не бил плаќан.Викиликс нема официјално седиште.Годинешните трошоци изнесуваат околу 200 000 евра, главно за сервери и бирократија, но достигнувале и до 600 000 евра доколку моменталната работа од доброволците била наплатена.Викиликс не плаќа за адвокати, поради стотиците илјади долари за законодавна подршка донирани од медиумски организации како што се [[Друштвото на новинари]], [[Лос Анџелес Тајмс]] и [[Здружението на националните издавачи на весници]].
Единствениот доток на приходи е од донации, но Викиликс планира да додаде аукциски модел за продажба на предвремен пристап до документи.[[Холандската фондација Вау]] помага во пренесувањето на донациите до Викиликс.Во Јули 2010 година, фондацијата изјави дека Викиликс не прима пари за лични трошоци, туку само за хардвер, патувања и проширување на врските.Како што еден член во „[[Технолошко око]]„ напиша: како доброволна донација под Германскиот закон, донациите за Викиликс можат да бидат остварени до фондацијата.Средствата се чуваат во прибежиште и се даваат на Викиликс по отворањето на страната која би содржела документи како доказ за плаќањето.Фондацијата не исплаќа било каков вид на плата ниту пак дава некаков надоместок за персоналот на Викиликс, поткрепувајќи ја изјавата на поранешниот Германски претставник Даниел Шмит [вистинско име [[Даниел Дормшеит-Берг]]] на националната телевизија дека севкупниот персонал работи доброволно, дури и говорниците.
Сепак, во 2010 година [[Холандската фондација Вау]] утврди дека 4 постојани работници, вклучувајќи го и ЏулиjанЏулијан Асанж, почнале да примаат плата.
 
===Проблеми околу водењето на страната===
 
Во врка со Викиликс, постои јавно несогласување помеѓу основачот и гласноговорник [[ЏулиjанЏулијан Асанж]] и [[Даниел Дормшеит-Берг]], поранешниот германски претставник на страната кој беше суспендиран од страна на Асанж. Дормшеит-Берг на 28 Септември 2010 година објави дека ја напушта организацијата поради внатрешни несогласувања околу раководењето со страната.
 
===Хостирање===
 
Викиликс се опишуваат себеси како „нецензуриран систем за проток на некопирани масовни документи„. Страната е достапна на повеќе сервери и различни [[имиња на области]], проследено од голем број на напади на [[денајл-оф услугата]] и преќинувања од страна на разновидни провајдери на [[Системот за Имиња на Областа]] (СИО).
Моментално Викиликс е водена од [[Пи Ар Кју]], Шведска компанија која овозможува „висока сигурност и услови за водење без поставување на прашања„За Пи Ар Кју се вели дека „нема скоро никакви податоци за својата клиентела и води сметка само за неколку од своите членови„. Серверите се распространети низ светот со локација на централниот сервер во Шведска. ЏулиjанЏулијан Асанж рече дека серверите се лоцирани во Шведска (и во други земји) „особено заради тоа што тие земји нудат законска заштита околу публикувањата на страната„. Тој зборува за [[Уставот на Шведска]], кој им овозможува на обезбедувачите на податоци целосна законодавна подршка„.Според Шведскиот закон е забрането било кое административно тело да има прашања околу изворите за било кој весник. Овие закони и водењето од страна на Пи Ар Кју, го отежнуваат отстранувањето на Викиликс од интернет.Понатаму, Викиликс ги одржува своите сервери на неоткриени локации, не води записник и употребува војнички-градена [[енкрипција]] за да ги заштити изворите и другите доверливи информации”.Ваквите уредувања се нарекуваат „[[водења отпорни на куршум]]”.
На 17 Август 2010 година, беше објавено дека Шведската [[Пиратска Партија]] ќе ги води и управува повеќето од новите сервери на Викиликс.Партијата донираше сервери и проширувања на врските без никакво плаќање.Техничари од партијата ќе бидат задолжени за одржувањето и работата на серверите.
Одредени сервери се сместени во подземен нуклеарен бункер во Стокхолм.
Ред 54:
Точноста на податоците во оваа статија можат да бидат изложени на ризик поради информациите надвор од базата. Ве молиме подобрете ја статијата со нејзино ажурирање.Можеби постојат дополнителни информации на страната за разговор.(Декември 2010).
Викиликс се базира на неколку софтверски пакети, меѓу кои [[Медиавики]], [[Фринет]], [[Тор]], и [[ПГП]].Викиликс најмногу го претпочита постирањето преку Тор поради високата потреба за тајност на неговите корисници.
На 4 Ноември 2010 година, ЏулиjанЏулијан Асанж за Швајцарската Национална Телевизија (ШНТ) изјави дека сериозно размислува за барање на политички азил во неутрална Швајцарија и поставување на Викиликс фондацијата во земјата со преместување на работата таму.Според Асанж, Швајцарија и [[Исланд]] се единствените земји во кои Викиликс би можеле слободно да работат.
 
===Финансирање===
Ред 84:
===Можно кривично гонење===
 
[[Одделот за правда на С.А.Д.]] започна со кривично надгледување на Викиликс и на основачот ЏулиjанЏулијан Асанж набрзо после почетокот на [[протекувањето на дипломатските кабли]].Главниот адвокат [[Ерик Холдер]] потврди дека истрагата не е „сајбер-брборење” туку „активна истрага во тек”.[[Вашингтон Пост]] извести дека одделот планира обвиненија според законот за шпионажа, потег кој поранешните обвинители го окарактеризираа како „тежок” поради заштитата на печатот со [[Првиот Амандман]].Неколку случаи од Врховниот Суд претхотдно утврдија дека Уставот на Америка го заштитува реиздавањето на нелегално стекнати информации се додека издавачите не прекршуваат никакви закони во стекнувањето со тие информации.Сојузните обвинители исто така размислуваат за гонење на Асанж поради трговија со крадење на владина сопственост, но бидејќи дипломатските врски се повеќе интелектуален отколку физички имот, тој пристап исто така наидува на пречки.Било какво гонење на Асанж би значело негово екстрадирање во С.А.Д. , чекор кој би бил покомпликуван и најверојатно одложен поради претходната екстрадикција во Шведска.Еден од адвокатите на Асанж, сепак, вели дека тие се борат против префрлањето на Асанж во Шведска, бидејќи тоа би водело и до негова екстрадикција во С.А.Д.Адвокатот на Асанж, Марк Стивенс „слушнал од Шведските власти дека постои тајно составена порота во Александрија (Вирџинија)” состанок на кој се разгледувале криминалните обвинувања во случајот на Викиликс.
Во Австралија, владата и [[сојузната полиција на Австралија]] немаат објавено кои закони би можеле да бидат прекршени од страна на Викиликс, но [[Џулиа Гилард]] тврдеше дека фондацијата Викиликс и крадењето на доверливи документи од Американската администрација е нелегално во другите држави.Гилард подоцна ја разјасни својата изјава која се однесувала кон „вистинскиот крадец на материјали од американски службеник”, а не кон господинот Асанж„.Спенсер Зифчак, претседател на Слободна Викторија, Австралиска група за граѓанска слобода, рече дека без обвинувања, и без завршено судење, е несоодветно да се тврди дека Викиликс се виновни за какви било нелегални активности.
На заканите од различните влади кон Асанж, правниот експерт [[Бен Саул]] расправа дека основачот ЏулиjанЏулијан Асанж е мета на кампањата глобална дамка за негово демонизирање како криминалец или како терорист, без било каква правна основа.[[Центарот за уставно право]] даде изјава истакнувајќи го алармот кај повеќекратните примери за законско претерување и нерегуларности во неговото апсење.
 
===Документ за осигурување===
 
На 29 Јули 2010 година, Викиликс додаде 1,4 гигабајти „документ за осигурување” на страната на Дневникот за војната во Афганистан.Овој документ е „енкриптиран од [[АЕС]]" и се претпоставува дека служи како осигурување во случај страната на Викиликс или нејзиниот гласноговорник ЏулиjанЏулијан Асанж да бидат онеспособени, после што фразата за пуштање би била објавена, слично на концептот замена на мртовецот.Во првите денови на пуштање на [[дипломатските врски]] на С.А.Д. почнувајќи од 28 Ноември 2010 година, американскиот телевизиски емитувач Си Би Ес предвиде дека „доколку нешто му се случи на Асанж или на веб страната, ќе произлезе клуч за отворање на документите.Тогаш не би постоело начин да се сопре проширувањето на информацијата како бесен оган бидејќи многу малку луѓе веке имаат копии”.Дописникот на Си Би Ес Деклан Меклаф тврди дека „Она што повеќето луѓе шпекулираат е дека документот за осигурување содржи необјавени информации кои би биле особено засрамувачки за Американската влада доколку би биле ослободени”.
 
==Разоткривања==
Ред 140:
===Исланд===
 
По ослободувањето на снимката со [[воздушните напади во 2007 година]] и подготовќите за ослободување на филмот за [[воздушниот напад на Гранаи]], ЏулиjанЏулијан Асанж рече дека неговата група од волонтери е под интензивно надгледување.Во едно интервју и една објава на Твитер тој рече дека еден ресторант во [[Рејкјавик]] каде што се среќавале неговите волонтери во Март бил надгледуван: имаше „писма за следењата и скриени фотографии” од страна на полицијата и странските [[разузнавачки служби]], при што очигледен Британски агент за разузнавање упатил мали закани во возен парк во Луксембург, и дека еден од волонтерите беше задржан од страна на полицијата цели 21 часa.Друг волонтер објави дека компјутерите биле искористувани велејќи дека „доколку нешто ни се случи нам ќе знаете зошто… и ќе знаете кој е одговорен”.Според гледањето на ''Колумбија_Журнализам'' (Ctrl+клик)">''Колумбија_Журнализам'' (Ctrl+клик)">[[''Колумбија Журнализам'']] „Исланскиот печат ги разгледал обвинувањата од Асанж дека бил надгледуван во Исланд…и во најмала рака не нашле ништо што би ги подржало овие обвинувања”.
Во 2009 година [[Коптинг банката]] успеала да добие судски налог за замолчување на Исландскиот национален емитувач [[РУВ]], од емитувањето на извештаи со ризични анализи со кои би го прикажале моменталното изложување на ризикот од недостатокот за долг.Оваа информација беше разоткриена од дошепнувачите на Викиликс и остана достапна на страната на Викиликс соочена со минутите на налог за минутите пред емитување на каналот да се појави преземање од страната на Викиликс наместо табеларниот дел од банката.Граѓаните на Исланд беа навредени поради тоа што РУВ беа спречени во емитувањето на вести од голема важност.Поради тоа на Викиликс им беше доделено поттикнувањето на Исландската Модерна Медиумска Иницијатива, законски предлог за повратување на Исланските репортери без граници од 2007 година, кој ги става на прво место во светот во слободата на говор.Неговите цели се озаконување на заштитата на изворите, новинарите и издавачите.[[Биргита Јонсдутир]] поранешен волонтер за Викиликс и членка на исландкиот парламент е главниот спонзор на овој предлог.
 
Ред 166:
Даниел Елсберг (2006 година) даде бројни изјави во кои ги подржува Викиликс.Во Јули 2010 година [[ветераните за мир]] претседателот Мајк Фернер ја уредуваше на групата на страната „Ниту Викиликс ниту војникот или војниците кои откриваат документи не треба да бидат прогонувани за разоткривање на ваквите информации.Треба да им се даде медал”.
Режисерот на документарци [[Џон Пилгер]], во Август 2010 година напиша едиторијал за Австралиската објавувачка [[Зелена Левица]] насловен како „Мора да го браниме Викиликс”.Во него Пилгер вели дека Викиликс ги претставува интересите на „јавната одговорност” и новата форма на новинарство со зборови како „доминантниот отсек…посветен за едвај да ја симне таа цинична и злобна моќ кажувајќи го тоа”.
[[Даниел Елсберг]], човекот кој ги објави [[документите на Пентагон]] во 1971 година, беше постојан бранител на Викиликс.Последователно со објавувањето на американските [[дипломатски врски]] Елсберг го одби критикувањето дека страната ги загрозува животите на персоналот на Американската војска и канцелариите за разузнавање велејќи дека „ниту еден единствен војник или информирач не бил во опасност од било која од објавите на Викиликс.Тој ризик е целосно оттргнат.Елсберг се обрати и за забелешката на спротивните тврдења на владата дека „секогаш кога е објавена скриптa постои разоткрување од било каков вид”.Последователно со oбјавувањето на дипломатските врски, чиј што број на медиумски извештаи зависи од различноста на дошепнувањата од Елсберг.Елсберг тврдеше дека секој остварен „НАПАД” кон Викиликс и ЏулиjанЏулијан Асанж е направен против него и против објавувањето на документите од Пентагон во тоа време.
На 3 Декември 2010 година [[Републиканскиот конгресмен]] на Тексас, [[Рон Пол]] зборуваше пред јавноста во интервју за Фокс Бизнис за подршката кон основачот на Викиликс, ЏулиjанЏулијан Асанж „во слободно општество ние треба да ја знаеме вистината” рече Пол „во општество во кое вистината прераснува во предавство, тогаш сме во вистинска неволја”.Пол продолжи понатаму со тврдењата „зошто не го гониме кривично [[Њу Јорк Тајмс]] кој го објавува ова”.Во друг говор во [[Американската куќа на претставници]] Пол повторно го бранеше Викиликс од критиките за разоткривање на вистината и ја предупреди Американската јавност дека „лажењето не е патриотски”.
Помошник на Републиканскиот конгресмен [[Кони Мак шести]] од Флорида исто така ги пофали Викиликс, тврејќи дека Американците имаат право да ги знаат содржините на разоткривањата „без разлика на каков начин го стекнуваме тоа знаење’.
Професионалци од најстариот Австралиски високопрофилен медиум ја изразија својата подршка кон Викиликс во писмо до Австралиската премиерка [[Џулиа Гилард]].Писмото беше иницирано од Воклеј Фондацијата, која ги претставува годинешните [[Воклеј награди]] за изврсност во новинарството.Писмото беше потпишано од „десетте членови на бордот на советници на Воклеј како и од уредници на поголемите Австралиски весници и новински веб страни директори на вести во земјата, три комерцијални телевизиски мрежи два јавни емитувачи”.Нивните позиции (извадок од писмото) го сумираат следново : Во суштина, Викиликс организација чии цели се разоткривањето на службените тајни, го прави она што медиумите отсекогаш го правеле: изведувајќи на светлина материјал кој што владата би сакала да остане во тајност.Должност е на медиумите да известуваат за ваквиот материјал доколку дојде во нивна сопственост.Во агресивните напори за затворање на Викиликс, во заканите за прогонување на оној кој ги објавил службените разоткривања, и притисокот кон компаниите да престанат да прват комерцијални бизниси со Викиликс, се прави сериозна закана за демократијата, која се потпира на слободен и бестрашен печат”.
Последователно со разоткривањата на американските дипломатски врски во 2010 година [[Атлантик]], во едиторијал на персоналот, даде јавно мислење дека „Викиликс е моќен нов начин за репортерите и адвокатите за човекови права да се израмнат со системите за глобална информатичка технологија за да ја подигнат големата завеса на владата и корпоративната таинственост која бавно го задушува американскиот печат„.Нарекувајќи ги законските и правните закани кон доброволците на Викиликс „срамни’ списанието продолжи со изјавата „Уште кога претседателот Никсон ги насочуваше своите љубимци да го бараат разоткривачот на документите на Пентагон Даниел Елсберг и новинарот на Њу Јорк Тајмс Нил Шиан…постои новинар кој работи и неговите извори се потчинети на некаков вид на службено заплашување и закани кои се упатени кон Асанж и Манинг од страна на високи членови на Администрацијата на Обама”.
На 4 Декември 2010 година, [[Новинари без граници]] ги осудија „блокирачките сајбер-напади и политичкиот притисок” насочен кон Викиликс.Организацијата исто така беше загрижена и од некои од екстремните коментари од страна на американските власти во врска со Викиликс и нејзиниот основач ЏулиjанЏулијан Асанж.На 21 Декември организацијата објави дека ќе биде хост на веб странa за надгледување на разоткривањето на американските дипломатски врски објавени од страна на Викиликс.
Во статијата насловена „само Викиликс може да ја спаси американската политика” објавена на онлајн списанието за надворешни работи Дипломат, поранешниот долгогодишен експерт за антитероризам на ЦИА Мајкл Шојер рече дека изворот на интерсес во разоткривањата на Викиликс е составен дел од нечесноста на моменталните американски администрации.„Во последниве години, американската јавност мораше да ги слуша своите лидери како постојано ги убедуваа американците дека црното е бело” напиша Шојер, повикувајќи се на претседателствата на [[Бил Клинтон]], [[Џорџ В. Буш]] и [[Барак Обама]].
Еван Хјуз, уредник во чиф оф [[вајрд.ком]] ја објави својата подршка за Викиликс во он лајн едиторијал насловен „Зошто Викиликс е добар за Америка”.И покрај често оспоруваната врска помеѓу Вајрд и Викиликс, што порано беше обвинувана како последица на простодушност во идентификацијата и апсењето на [[Бредли Менинг]], Хјуз расправа дека „Викиликс се залага да ја подобри нашата демократија, а не да ја ослаби”.Тој продолжи со забелешката дека „најголемата закана со која се соочуваме моментално од Викиликс не е разоткриената информација или информацијата која ке се разоткрие во иднина, туку рефлективниот одговор на она што се гради во С.А.Д. oна кое ветува непризнавање на законското право и нашите традиции на слободен говор, останува непроверено”.
Во Декември 2010 година на собир во Австралија за протест против тоа како е третиран ЏулиjанЏулијан Асанж од страна на Австралиската влада
 
[[File:Wikileaks Rally Hobart 2010 2.jpg|right|thumb| собир во декември 2010 година во Австралија за протест против третирањето на австралиската влада на Асанж]]
Ред 187:
===Пофалби од владите===
[[Бразил]]: претседателот [[Луис Инацио Лула да Силва]] ја изрази својата „солидарност” кон ЏулиjанЏулијан Асанж по неговото апсење во 2010 година во Велика Британија.Лула даде изјава-во врска со разоткривањето на доверливите американски дипломатски врски во Ноември и Декември 2010 година- Викиликс „разоткрија дипломатија која што изгледаше недостижна”.Тој понатаму го критикуваше апсењето на ЏулиjанЏулијан Асанж како „напад врз [[слободата на изразување]]”.
[[Еквадор]]: кон крајот на Ноември 2010 година претставник од [[владата на Еквадор]] го направи она што беше, очигледно, ненастојувачка јавна понуда до ЏулиjанЏулијан Асанж да основа живеалиште во Еквадор.Заменик министерот за надворешни работи Кинто Лукас изјави „ќе го поканиме да дојде во Еквадор каде што ќе може слободно да ги презентира информациите кои што тој ги поседува заедно со целата документација и тоа не само преку интернет, туку ипреку разновидни јавни форуми”.Лукас продолжи со неговите пофалби кон Викиликс и Асанж нарекувајќи ги „луѓе кои постојано истражуваат и се обидуваат да ја извадат светлината надвор од темните агли на државните информации”.Наредниот ден, сепак, претседателот [[Рафаел Кореа]] ја дистанцираше својата администрација од понудата тврдејќи дека Лукас зборувал зборувал во свое име, а не во името на владата.Кореа потоа го критикуваѓе Асанж за „кршење на законите на С.А.Д. и разоткривањето на ваквиот тип на информации”.
Организација на Американските држави: На 21 Декември 2010 година, внатрешно американската комисија за човекови права објави меморандум насловен како „Тврдењата на Викиликс” потпишан од страна на специјален репортер за слободата на изразување Каталина Ботеро Марино, изјавата гласеше: директнотото или индиректното мешање на владата или истакнатиот притисок кон било какво изразување на информации емитувани преку орална, напишана, артистичка, визуелна или електронска комуникација мора да биде забрането со закон доколку е наменето за влијание врз душевниот мир.Ваквото нелегитимно замешување вклучува политичко мотивирани правни случаи против новинари и независни медиуми, и блокирање на веб страни и веб области на политичко тло.Повиците кон јавните надлежни за нелегитимни одмазднички акции не се прифатливи”.
[[Русија]]: Во Декември 2010 година канцеларијата на Рускиот претседател [[Димитри Медведев]] даде изјава повикувајќи ги невладините организации да ја имаат во предвид номинацијата на ЏулиjанЏулијан Асанж за Нобеловата награда за лауреат”.Изјавата беше пропратена со коментар од страна на Рускиот амбасадор за [[НАТО]] Димитри Рогозин кој изјави дека претходното апсење на ЏулиjанЏулијан Асанж под шведски кривични обвиненија демонстрираше дека не постои „слобода на медиумите” на западот.
[[Венецуела]]: [[Хуго Чавез]], претседателот на Венецуела, ја изјави својата подршка кон Викиликс после објавувањето на американските дипломатски врски во Ноември 2010 година кои покажуваат дека С.А.Д. се обидуваат да соберат подршка од регионалните влади за да ја изолираат Венецуела.„Морам да им честитам на луѓето од Викиликс за нивната храброст и смелост” коментираше Чавез во телевизиските забелешки.
[[Обединетите Нации]]: Во Декември 2010 година специјалниот репортер за слободно мислење и изразување при Обединетите Нации [[Френк Лару]] изјави дека тој се согласува со идејата дека ЏулиjанЏулијан Асанж е „маченик за слободениот говор”.ЛаРу продолжи со изјавата велејќи дека Асанж или преостанатиот персонал на Викиликс не треба да се соочат со законска пресметливост поради ширењето на било каква информација, забележувајќи дека „доколку постои одговорност за разоткриена информација тоа е, ислкучиво за личноста која што го направила разоткривањето, а не медиумот кој што го објавува.И ова е начинот на кој што работи транспарентноста и дека и корупцијата се има замешано во многу случаи”.Високиот Комесар за човекови права [[Нејви Пилај]] подоцна изјави загрижување поради разоткривањето дека приватните компании биле под притисок од страна на државите да ги прекинат своите врски со Викиликс.
 
===Награди===
Ред 204:
Во 2007 година Џон Јанг, оператор на [[Криптом]], го напушти своето место во одборот на директори на Викиликс обвинувајќи ја групата дека е „канал на ЦИА”.Јанг после тоа го повлече неговото тврдење но продолжи да биде критикувач на страната.Во интервју во 2010 година за [[Си Нет.ком]] Јанг ја обвини групата за недостаток на транспаренција во врска со собирањето на средствата и финансиското раководење.Тој продолжи понатаму со неговите тврдења дека Викиликс не може да им ја гарантира анонимноста или доверливоста на дојавувачите како што тврдат тие и дека „тој не би им доверил информација која има некаква вредност, па дури и да биде ставен под ризик тој или некој од неговите блиски”.
Потенцирајќи го разоткривањето на осетливите ритуали на [[Алфа Сигма Тау]], [[Стивен Афтергуд]] даде јавно мислење дека Викиликс „не ги почитуваат законските правила ниту пак ги почитуваат правата на одредени луѓе„.Афтергуд продолжи со изјавата дека Викиликс се ангажирани во неограничувачко разоткривање на невладините тајни без присилување на јавни политички причини и дека многу антикорипциски активисти се спротивставуваат на активностите на страната”.
Во 2010 година, Амнести Интернешнл им се придружи на неколкуте други групи за човекови права во критикувањето на Викиликс за неадекватното прозивање на имињата на Афганистанските цивили кои работат како информирачи на американската војска од документите кои беа објавени.ЏулиjанЏулијан Асанж одговори на ова нудејќи му ја на персоналот на Амнести Интернешнал можноста да помогне во процесот на проверување.Кога изгледаше дека Амнести Интернешнал изразуваат резервираност во прифаќањето на понудата, Асанж ја распушти групата опишувајќи ја како „луѓе кои претпочитаат да не работат ништо за да си го спасат сопствениот здник”.Други групи кои им се придружија на Амнести Интернешнал во критикувањето на Викиликс следствено изјавија дека, и покрај нивното незадоволство од прозивањето на имињата на цивилите во редакцијата, тие воглавно ја ценат работата на Викилкс
Во отворено писмо во Август 2010 година, невладината организација Репортери без граници ја фалеше Викиликс за нивната корисност во минатото при разоткривањето на „сериозното прекршување на човековите права и цивилната слобода” но ја критикуваа групата поради забележителното отсуство на уредувачка контрола, повикувајќи се на „недискриминираното објавување на 92 000 доверливи извештаи кои отсликуваат вистински проблем на методологија како и на кредибилитет”.Новинарската работа вклучува селектирање на информации.Аргументот со кој што се браните себеси е дека Викиликс не е составен од новинари, не е убедувачки”.Групата последователно ја разјасни нивната изјава како критика кон објавувачката процедура на Викиликс а не кон самата организација, тврдејќи „ние ја реафирмираме нашата подршка кон Викиликс ,нивната работа и нивните принципи на пронаоѓање”.
На 30 Ноември 2010 година, поранешниот советник во Канадската влада [[Том Фланаган]], при појавувањето во телевизиска програма на [[Си Би Ес]] „Моќта и Политиките„ повика да биде убиен ЏулиjанЏулијан Асанж.„Мислам дека ЏулиjанЏулијан Асанж треба да биде убиен” изјави Фланаган, пред прибелешката кон домаќинот Еван Соломон „баш се чувствувам мажествено денес”.Фланаган после тоа ја повлече својата изјава за смртта на Асанж додека го повлекуваше своето опозиционирање кон Викиликс.[[Димитри Соудас]], гласноговорник на премиерот [[Стивен Харпер]], ги оцрни коментарите на Фланаган велејќи дека забелешките на поранешниот Тори стратегист се „едноставно неприфатливи”.[[Ралф Гудејл]], заменик водачот на [[Либералната Партија]] во Долниот Дом, ги нарече забелешките на Фланаган „чиста спротивност на Канадската привилегија за права и слободи”.
Рускиот истражувачки репортер [[Андреи Солдатов]] ги критикуваше Викиликс поради разоткривањето на документи „без проверување на фактите, без нивно ставање во контекст, и без нивно анализирање”.Солдатов верува дека Викиликс го „пополнува полето” оставено со намалувањето на истражувачкото новинарство со сензационална алтернатива дека новинарската подршка за Викиликс е мотивирана од лутината поради намалувањето на средствата и на изворите за истражувачко известување.
Бројни автори утврдија дека Викиликс, спротивно на нивниот изглед изглед, е всушност загатка или разузнавачка агенција која управува со психолошкото војување.Тие укажуваат на ефектот од мобилизацијата на јавното мислење против слободата на информациите и на тврдењата во намерните разоткривања чија што цел на обвинување е американската надворешна политика, како на пример во Иран.Забележителни критики во ваквите утврдувања дадоа Мајкл Чосудовски и Ф. Вилијам Енгдал.
Ред 213:
 
Повеќето од владите и организациите чии што документи беа разоткриени од страна на Викликс беа критични кон организацијата.
[[Австралија]]:На 2 Декември 2010 година премиерката [[Џулиа Гилард]] даде изјава дека апсолутно ги осудува работењата на Викиликс и дека објавувањето на информациите на страната е „во голема мера неодговорно и нелегално”.Основачот на Викиликс ЏулиjанЏулијан Асанж е [[Австралиец]] и тој одговори два дена подоцна обвинувајќи ја неговата премиерка дека го предала како граѓанин на Австралија.Сепак на 8 Декември 2010 година-откако Викилкс ги објавија американските диломатски врски во кои дипломатите на С.А.Д. му ставија етикета „изрод за контрола”, поранешниот австралиски премиер и сегашен министер за надворешни работи [[Кевин Руд]] рече дека разоткривањата на американските тајни врски покренаа прашање околу американската безбедност.Руд рече:„суштината на одговорноста, како и на законската одговорност лежи кај оние кои што се одговорни за ваквото неавторизирано објавување”.Во статија во [[Аустралијан]], Асанж тврдеше, Австралискиот државен обвинител прави се што може за да помогне во истрагата на Америка јасно насочена кон собирањето на Австралиски граѓани и нивно испорачување за Америка”.
Меѓутоа, Австралиските власти подоцна изјавија дека Асанж не направил ништо нелегално.
[[Франција]]:Францускиот министер за индустријализација [[Ерик Бесон]] рече во писмо до агенцијата за технологија ЦГИЕТ, дека „Викиликс ја прекршува тајноста на дипломатските врски и ги става луѓето заштитувани од дипломатските тајни во опасност”.Поради тоа би било „неприфатливо” страната да се води од сервери сместени во Франција.Министерот побара мерки за прогонување на Викилкс од Франција.
Ред 251:
* [[Отворено општество]]
{{div col end}}
 
 
 
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Викиликс“