Врзан девизен курс: Разлика помеѓу преработките

ситни технички промени во реферирањето
[непроверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
ситни технички промени во реферирањето
Ред 1:
'''Таргетирањето на девизниот курс''' ([[англиски]]: ''exchange rate targeting'') или '''врзувањето на девизниот курс''' ([[англиски]]: ''exchange rate peg'') претставува стратегија на [[монетарната политика]] каде што централната банка ја одржува вредноста на домашната валута во однос на една или неколку странски валути. Во рамките на оваа стратегија, девизниот курс претставува посредна цел на монетарната политика, т.е. преку контролата врз девизниот курс, централната банка настојува да ја одржува стабилноста на цените. Таргетирањето на девизниот курс претставува ефективна стратегија за контрола на [[инфлацијата]] поради повеќе причини: прво, преку врзувањето на девизниот курс се стабилизира увозната компонента на инфлацијата, т.е. се спречува порастот на цените на увозните производи; второ, оваа стратегија ги дисциплинира монетарната и [[фискалната политика]]; трето, врзувањето на девизниот курс испраќа јасен сигнал до јавноста за намерата на централната банка да ја елиминира инфлацијата; четврто, таргетирањето на девинзиот курс овозможува лесно следење и проверка на исправноста на монетарната политика што ја води централната банка, бидејќи јавноста лесно може да провери дали курсот се одржува на поставеното ниво.<ref>Горан Петревски, ''Монетарна политика - Теорија и искуството на Македонија'', Здружение за социо-економски развој, Скопје, 2005.</ref>
 
Сепак, таргетирањето на девизниот курс се одликува и со одредени недостатоци, како што се: прво, преку врзувањето на девинзиот курс, централната банка ја презема монетарната политика од земјата-сидро, со што ја земјата губи можноста за водење самостојна, независна политика. Освен тоа, сите шокови што ја погаѓаат земјата-сидро се пренесуваат врз домашната економија <ref>Mishkin, Frederic S. Mishkin, "International Experiences with Different Monetary Policy Regimes", NBER Working Paper 7044, March 1999.</ref>; второ, голем недостаток се јавува тоа што врзувањето на девизниот курс предизвикува [[реална апрецијација]] на домашната валута, со што извозот станува поскап, а увозот поевтин, па на тој начин се влошува [[трговскиот биланс]] и [[тековната сметка]] од [[билансот на плаќањата]]<ref>Mendoza, Enrique G. Mendoza and Martín Uribe, "Devaluation Risk and the Syndrome of Exchange-Rate-Based Stabilisations", NBER Working Paper 7014, March 1999.</ref>. Поради овие недостатоци, се препорачува оваа стратегија да се напушти за брзо време откако ќе се стабилизира инфлацијата, на пример, за неколку месеци,<ref>Rudiger Dornbusch, Rudiger, "Experiences with Extreme Monetary Instability", CEPR Discussion Paper No.455, September 1990.</ref> или најдоцна по една година, а потоа, фиксниот курс да се замени со некоја пофлексибилна форма;<ref>Stanley Fischer, Stanley, "Devaluation and Inflation", во Rudiger Dornbusch and F. Leslie C.H. Helmers, eds. ''The Open Economy - tools for policymakers in developing countries'', EDI Series in Economic Development, Oxford: Oxford University Press for The World Bank, 1988.</ref> трето, во услови на слободно движење на меѓународниот капитал, врзаниот девизен курс е подложен на [[спекулативни напади]] на домашната валута, кога централната банка не може да го одбрани девизниот курс дури и по цена на драстично намалени [[девизи резерви]];<ref>Obstfeld, Maurice Obstfeld and Kenneth Rogoff, "The Mirage of Fixed Exchange Rates", NBER Working Paper 5191, July 1995.</ref> и четврто, постои сомневање дека врзувањето на девизниот курс, само по себе, може да обезбеди кредибилитет на монетарната политика во услови кога другите политики не се дисциплинирани.<ref>Maurice Obstfeld, Maurice and Kenneth Rogoff, ''Foundations of International Macroeconomics'', Cambridge, Mass.: MIT Press, 1996.</ref>
 
==Форми на таргетирање на девизниот курс==
Ред 9:
==Таргетирањето на девизниот курс во праксата==
 
Таргетирањето на девизниот курс, во една или друга форма, претставува многу применувана стратегија за водење на монетарната политика. Така, фиксните девизни курсеви како стратегија за борба против инфлацијата, за пр впат почнале да се применуваат во доцните 1970-ти, во земјите од [[Јужна Америка]]: [[Аргентина]], [[Чиле]] и [[Уругвај]]. Исто така, како успешен пример се посочува употребата на оваа стратегија во стабилизационите програми на [[Израел]] од 1985 г., на [[Мексико]] (во периодот 1987-1994 г.), како и во земјите во транзиција, во 1990-тите. Притоа, во примената на таргетирањето на девизниот курс се забележани следниве емпириски регуларности: бавно опаѓање на стапката на инфлација, почетна [[експанзија]] на економската активност, проследен со подоцнежна [[рецесија]],<ref>Sergio Rebelo, Sergio, "What Happens When Countries Peg Their Exchange Rates? (The Real Side of Monetary Reforms)", NBER Working Paper 6168, September 1997.</ref> силна и постојана реална апрецијација на домашната валута, влошување на трговскиот биланс и на тековната сметка од билансот на плаќањата итн.<ref>Calvo, Guillermo A. Calvo and Carlos A. Végh, "Inflation Stabilization and BOP Crises in Developing Countries", NBER Working Paper 6925, February 1999.</ref> Оттука, како последица на овие негативни последици од врзувањето на девизните курсеви, во поново време, тие забрзано се напуштаат и земјите преминуваат кон пофлексибилни девизни курсеви. На пример, во 1975 г., дури 87% од земјите во развој имале некој тип на врзани девизни курсеви, додека во 1996 г., тој процент се намалил на 50%.<ref>Caramazza, Francesco Caramazza and Jahangir Aziz, "Fixed or Flexible?", Economic Issues No.13, IMF, 1998.</ref>
 
==Извори==