Крлежи: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Крлеж преместена како Крлежообразни: Крлежите се таксон во рамките на овој повисок таксон
Дополнување
Ред 2:
{{Taxobox
| colour = #D3D3A4
| name = КрлежиКрлежообразни| image = Trombidium.spec.1706.jpg
| image_width = 200px
| image_caption = Кадифен крлеж, ''Trombidium'' sp.
Ред 17:
Видете во [[#Систематика|текстот]]
}}
'''КрлежитеКрлежообразните членконоги''' ('''''Acarina''''' или '''''Acari''''') сочинуваат [[таксон]] на [[пајаковидни]] [[членконоги]] кој ги содржи [[дерматофагоидгрини]]итете и [[Вистински крлежи|вистинските крлежи]]. КрлежитеКрлежообразните се распространети насекаде, а најрани [[фосил]]ни остатоци се забележани од раниот [[Девон]], а веројатно и од [[Ордовик]]. Како резултат на ова, акаролозите (луѓе кои ги проучуваат крлежитекрлежообразните) предложиле сложени правила за систематизирање на овие животинки. Во најсовремените класификации, ''Acarina'' се смета за поткласа во ''Arachnida'' и се состои од 2-3 надредови или редови: ''[[Acariformes]]'' (или ''Actinotrichida''), ''[[Parasitiformes]]'' (или ''Anactinotrichida'') и ''[[Opilioacariformes]]''. Последниот таксон често се смета за подгрупа во ''Parasitiformes''. [[Монофилија]]та на крлежите е во фазапредмет на дебатарасправа, а поврзаноста на акарините со другите пајаковидни членконоги не е многу јасна. Во постарите систематики, на подгрупите од ''Acarina'' им се давал ранг на ред.
 
Повеќето акарини се многу ситни (на пример, од 0.08 до 1.0 mm), но поголемите (некои вистински крлежи и [[кадифени крлежи]]) можат да достигнат должини од 10–20 mm. Се проценува дека се опишани повеќе од 50.000 видови (до [[1999]]) и дека моментално постојат уште милион (и повеќе) видови кои треба да се опишат. Науката која ги проучува крлежитекрлежообразните се нарекува '''акарологија'''.
'''Крлежите''' ('''Acarina''' или '''Acari''') сочинуваат [[таксон]] на [[пајаковидни]] [[членконоги]] кој ги содржи [[дерматофагоид]]ите и [[Вистински крлежи|вистинските крлежи]]. Крлежите се распространети насекаде, а најрани [[фосил]]ни остатоци се забележани од раниот [[Девон]], а веројатно и од [[Ордовик]]. Како резултат на ова, акаролозите (луѓе кои ги проучуваат крлежите) предложиле сложени правила за систематизирање на овие животинки. Во најсовремените класификации, ''Acarina'' се смета за поткласа во ''Arachnida'' и се состои од 2-3 надредови или редови: ''[[Acariformes]]'' (или ''Actinotrichida''), ''[[Parasitiformes]]'' (или ''Anactinotrichida'') и ''[[Opilioacariformes]]''. Последниот таксон често се смета за подгрупа во ''Parasitiformes''. [[Монофилија]]та на крлежите е во фаза на дебата, а поврзаноста на акарините со другите пајаковидни членконоги не е многу јасна. Во постарите систематики, на подгрупите од ''Acarina'' им се давал ранг на ред.
 
== Опис ==
Повеќето акарини се многу ситни (на пример, од 0.08 до 1.0 mm), но поголемите (некои вистински крлежи и [[кадифени крлежи]]) можат да достигнат должини од 10–20 mm. Се проценува дека се опишани повеќе од 50.000 видови (до [[1999]]) и дека моментално постојат уште милион (и повеќе) видови кои треба да се опишат. Науката која ги проучува крлежите се нарекува '''акарологија'''.
 
Телото на другите пајаковидни членконоги е поделено на два телесни региони (тагми): прозом (или цефалоторакс, кој ги опфаќа главата и градниот дел) и опистозом (абдомен, кој го опфаќа стомачниот дел). Ова не е случај кај крлежообразните, кај кои телото е поделено на капитулум (или гнатозом) и идиозом (кој се среќава единствено кај овие животни).
 
Капитулумот или гнатозомот е образуван со незабележливото спојување на прозомот и опистозомот. Според некои истражувачи, овој телесен регион се среќава и кај [[рицинулеи]]те. Усниот апарат е дел од овој регион и се состои од 2-3 сегментни [[хелицери]] и 1-5 сегментни [[педипалпи]]. Тој може да биде приспособен за гризење, прободување, сечење или цицање. Како сетила за вид служат 1 до 2 средишни и 1 до 2 странични [[очели]], но многу видови на грини се слепи. Антени отсуствуваат.
 
Идиозомот ги носи нозете. Возрасните единки најчесто имаат по четири пара, но некои помалку — ларвовидниот ''[[Phyllocoptes variabilis]]'' поседува само два пара нозе, а некои паразитски грини имаат само еден до три пара. [[Ларва|Ларвените]] и предларвените единки обично имаат по 3 пара нозе.
 
== Систематика ==
Ред 50 ⟶ 57:
 
<gallery>
Image:Rust Mite, Aceria anthocoptes.jpg|ПрашинскиПрашинска крлежгрина (големина: 50&nbsp;[[Микрометар|микрометри]]).
Image:Tick male (aka).jpg|МашкиКрлеж крлеж- мажјак (големина: 2&nbsp;[[Милиметар|mm]]).
Image:Argas spec columbidae.jpg|''Argas'' sp. со положени јајца.
Image:Parasitismus.jpg|Опилион нападнат од грини.
</gallery>
 
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Крлежи