Речник: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Бот Менува: ro:Dicționar
с Бот менува: Референци -> Наводи, референци -> наводи, листи -> списоци
Ред 8:
== Историја ==
 
Најстарите познати речници се клинестите табли од [[Акадската империја]], со двојазични листисписоци на зборови на Сумерски и Акаидски, откриени во [[Елба]] (денешна [[Сирија]]), кои датираат од околу 2300 г. п.н.е.<ref>^ a b Dictionary - MSN Encarta</ref> Во раниот 2 милениум п.н.е., [[Ура=хубулу]] речник е стандарната [[Вавилон|Вавилонска]] верзија на вакви двојазични сумерски листисписоци на зборови. Кинескиот речник [[Ирија]] ([[Erya]]), кој датира околу 3ти век п.н.е., е најстариот еднојазичен речник што останал, иако некои извори наведуваат дека Шицупијан (Shizhoupian) „речникот“ датира од околу 800 г. п.н.е. Современите научници го сметаат како калиграфски зборник од Кинески знаци од бронзена на [[Чу династија]]. Филитас од Кос (4ти век п.н.е.) го напишал речникот ''Откриени зборови (Ἄτακτοι γλῶσσαι, Átaktoi glôssai)'' којшто го обаснил значењето на ретки хомерови и други литературни зборови, зборови од локални дијалекти и техничка терминологија.<ref>^ Peter Bing (2003). "The unruly tongue: Philitas of Cos as scholar and poet". Classical Philology 98 (4): 330–48. doi:10.1086/422370.</ref> Аполон Софистот (1ви век н.е.) го напишал најстариот останат Хомеров лексикон.[2] Амара Синха го напишал првиот Санскрит лексикон, Amarakośa, кој датира од околу 4ти век н.е. Напишан во стихови и имал околу 10,000 зборови. Според Нихон Шоки, првиот јапонски речник, Niina, со кинески знаци датира од 682 г. н.е., но бил долго време изгубен. Најстариот јапонски речник кој постои, Tenrei Banshō Meigi, кој датира околу 835г н.е., е исто така речник кој е напишан на кинески јазик.
 
Арапски речници биле составувани помеѓу 8ми и 14ти век н.е., со уредување на зборовите во рима (според последниот слог), со азбучен ред на коренот или според азбучен ред на првата буква (систем употребуван во современи речници). Современиот систем бил главно употребуван за специјални речници, на пример Куранот и Хадид, додека општите речници, како на пример Lisan al-`Arab (13ти век, сѐ уште најдобро познат Арапски опсежен речник) и al-Qamus al-Muhit (14ти век) употребуваат подредени зборови со азбучен ред на коренот. Qamus al-Muhit е првиот прирачен речник на арапски јазик, кој составен само од зборови и нивни дефиниции, отстранувајќи ги примерите кои се употребувани во речници како што се Lisan и Речникот на англискиот јазик од Оксфорд.<ref>^ "Ḳāmūs," J. Eckmann, Encyclopaedia of Islam, 2nd ed., Brill</ref>
Ред 14:
Најстарите современи европски речници биле двојазични речници. Најстарите во англискиот јазик биле речници со француски, италијански или латински зборови, заедно со дефиниции од странските зборови на англики јазик. Најстар неазбучен речник со 8000 англиски зборови бил Elementarie, напишан од Ричард Мулкастер во 1592 година.<ref>^ 1582 - Mulcaster's Elementarie, Learning Dictionaries and Meaning, The British Library</ref><ref>^ A Brief History of English Lexicography, Peter Erdmann and See-Young Cho, Technische Universität Berlin, 1999.</ref>
 
Првиот целосен англиски азбучен речник бил A Table Alphabeticall, напишан од страна на англискиот учител Роберт Каудри во 1604. Единствената останата копија се наоѓа во Бодлиевата библиотека во Оксфорд. Сепак, овој ран обид, како и бројните имитации кои следеле, се сметале за нецелосно точни и во никој случај конечни. Филип Станхоп, 4от наследник од Честерфилд, сè уште приговарал дури и во 1754 година, 150 години по објавувањето на Каудри, дека тоа е “еден начин на срамота за нашата нација, дека досега ние немаме стандард на нашиот јазик; нашите речници сега повеќе личат на она што нашите соседи од Холандија и Германија го наерекуваат книги со зборови, повеќе и од речниците во повисоката смисла на тој поим”.<ref>^ Jack Lynch, “How Johnson's Dictionary Became the First Dictionary” (delivered 25 август 2005 at the Johnson and the English Language conference, Birmingham) Retrieved 12 јули, 2008</ref> Сè до речникот на Семуел Џонсон, Речник на англискиот јазик (1755), немало значаен и веродостоен англиски речник. Фактот што денеска многу луѓе сè уште прават грешка и веруваат дека Џонсон го напишал првиот англиски речник е сведоштво за оваа изјава.<ref>^ a b Lynch, "How Johnson's Dictionary Became the First Dictionary"</ref> Во овој период, речниците се смениле и содржеле текстуални референцинаводи за повеќето зборови и биле подредени според азбучен ред, наместо според тема (претходно популарна форма на подредување на зборови, на пример сите животни би биле во една група итн.). Ремек-делото на Џонсон може да се процени како прво кој ги собрал овие елементи заедно, создавање на прв “современ” речник.[8]
 
Речникот на Џонсон останал стандарден за англискиот јазик околу 150 години, сè додека Oxford University Press започнала да го пишува и издава Oxford English Dictionary во кратки фасцикли во 1884-тата година. Потребни биле околу 50години за да се заврши работата и најпосле го издале целосниот Oxford English Dictionary во 12 тома во 1928 година. Останал најдетален и докажан англиски речник сè до денеска, со повторни проверки и ажурирање, како и надополнување на секои три месеци од страна на специјално наменет тим. Еден од најголемите придонесувачи на денешниот современ речник бил поранешен воен хирург, Вилијам Честер Мајнор, осуден убиец кој бил затворен во душевна болница за умствено болни криминалци.<ref>^ Simon Winchester, author of The Surgeon of Crowthorne.</ref>
Ред 159:
• [[WordNet]]
 
== РеференциНаводи ==
 
{{Reflist}}
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Речник