Аденозин трифосфат: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Бот Додава: zh-min-nan:ATP
с Бот: козметички промени
Ред 1:
{{Без извори|датум=октомври 2009}}
[[СликаПодатотека:ATP_chemical_structure.png|десно|350п|Аденозин трифосфат (АТФ)]]
 
'''Аденозин трифосфатот''' ('''АТФ''' или '''ATP''') е високоенергетско [[Хемиско соединение|соединение]] кое дава [[енергија]] на повеќето [[живот]]ни процеси кај [[Организам|организмите]]. АТФ е [[нуклеотид]], познат во [[биохемија]]та како „[[молекула|молекуларна]] валута“ за внатрешноклеточниот пренос на [[енергија]]та; односно, АТФ е во состојба да складира и пренесува енергија внатре во [[клетка]]та. АТФ исто така игра важна улога во [[синтеза]]та на [[Нуклеинска киселина|нуклеинските киселини]]. Молекулите на АТФ се користат и за депонирање на корисна енергија, која [[растенија]]та ја конвертираат во процесот на [[клеточно дишење]].
Ред 7:
Хемиски, АТФ се состои од [[аденозин]] и три [[фосфат|фосфатни]] групи (трифосфат). Неговата [[емпириска формула]] е C<sub>10</sub>H<sub>16</sub>N<sub>5</sub>O<sub>13</sub>P<sub>3</sub>, а [[Рационална формула|рационалната формула]] C<sub>10</sub>H<sub>8</sub>N<sub>4</sub>O<sub>2</sub>NH<sub>2</sub>(OH)<sub>2</sub>(PO<sub>3</sub>H)<sub>3</sub>H, со молекулска маса од [[1 E-25 kg|507.184]] [[единица за атомска маса|u]].
 
Фосфатните групи, почнувајќи од оние на [[Аденозин монофосфат]]от (АМФ) се нарекуваат алфа (&alpha;α), бета (ß) и гама (&gamma;γ) фосфати. Биохемиските имиња за АТФ се 9-ß-D-рибофуранозиладенин-5'-трифосфат, и еквивалентно, 9-ß-D-рибофуранозил-6-амино-пурин-5'-трифосфат.
 
== Синтеза ==
[[СликаПодатотека:Atp_space_filling_ray_trace.jpg|200п|мини|Просторен модел на АТФ]]
 
АТФ може да се произведе во различни клеточни процеси, но најчесто во [[Митохондрија|митохондриите]] преку [[оксидациска фосфорилација]], под [[Катализатор|каталитичко]] влијание на [[ензим]]от [[АТФ синтетаза]], или кај растенијата во [[хлоропласт]]ите, во текот на [[фотосинтеза]]та. Главен извор на енергија за синтеза на АТФ се [[глукоза]]та и [[Масна киселина|масните киселини]]. Прво, глукозата се раздвојува на [[пируват]] во [[цитозол]]от. Две молекули на АТФ се генерираат од секоја молекула на глукоза. Завршните фази во синтезата на АТФ се одвиваат во митохондриите и произведуваат до 36 или 38 молекули на АТФ.
Ред 16:
== АТФ во човечкото тело ==
 
Вкупната количина на АТФ во човечкото тело изнесува околу 0,1 [[мол (единица)|молови]]. Енергијата која ја користат човечките клетки бара [[хидролиза]] на 200 до 300 молови АТФ дневно. Ова значи дека секој молекул на АТФ се рециклира 2000 до 3000 пати секој ден. АТФ не се складира, па затоа неговото искористување треба да следи брзо по неговата синтеза.
 
== Останати трифосфати ==
Ред 28:
Постои идеја да се користи АТФ како енергетски извор во [[нанотехнологија]]та и имплантите. Вештачки пејсмејкери би можеле да станат независни од [[Бактерија|бактериите]].
 
== Види и ==
 
* [[Аденозин дифосфат]] (АДФ)