Iva50

Сезонска компонента

Кај месечните и кварталните временски серии на различни појави често пати можат да се јават варијации кои периодично се повторуваат од година во година. Овие варијации настануваат како резултат на влијанието на сезоната и ја претставуваат сезонската компонента на временската серија. Методи за анализа на сезонската компонента се :

1.Метод во однос спрема општиот месечен(квартален) просек

2.Метод на односи спрема подвижните средни големини

3.Метод на односи спрема трендот

1.Метод на односи спрема општиот месечен (квартален) просек -Утврдувањето на показателите на сезонските влијанија се состои од тоа што од оригиналните податоци се елеминираат варијациите кои се резултат на трендот на циклични и случајни влијанија. Интензитетот на сезонските влијанија се изразуза со помош на сезонски индекси.

2.Метод на односи спрема подвижните средни големини -Со него се пресметувааат сезонски индекси и за месечните податоци. Постојат специфични сезонски индекси и типични сезонски индекси. Специфични сезонски индекси- го иразуваат интензитетот на сезонската компонента во секоја сезона од годината. Типични сезонски индекси- го изразуваат интензитетот на сезонската компонента во секоја сезона за повеќе години заедно.

3.Метод на односи спрема трендот -Утврдувањето на сезонските ритми, корегираните сезонски индекси може да се врши и со примена на верижни индекси, сезонските индекси се утврдуваат врз основа на месечни или тримесечни процеси или врз основа на медијаната на верижните индекси на серијата.