Планински сокол
| Планински сокол | |
|---|---|
| |
| Планински сокол | |
| Научна класификација | |
| Царство: | Животни |
| Колено: | Хордати |
| Класа: | Птици |
| Ред: | Соколовидни |
| Семејство: | Соколи |
| Род: | Сокол |
| Подрод: | (Hierofalco) |
| Вид: | Планински сокол |
| Научен назив | |
| Falco biarmicus Temminck, 1825 | |
| Синоними | |
|
Falco feldeggii Schlegel, 1843[2] | |
Планинскиот сокол (Falco biarmicus) е голема птица на преријата, која се гнезди во Африка, југоисточна Европа и малку во Азија. Во опасност е од изумирање, но бројот им се зголемува по сезоната на парење. Го има во Македонија.
Опис
уреди
Планинскиот сокол е голем сокол долг од 43 до 50 сантиметри, со распон на крилја од 95 до 105 сантиметри. Европскиот ланер сокол Falco biarmicus feldeggi има мали сиви или кафено-сиви горни делови, најголем број африкрански подвидови се побледи сино-сиви одозгора. Градите се набраздени кај северните птици кои личат на степски сокол, но планинските соколите имаат црвена дамка на задниот дел од главата. Половите се слични, но покафените младенчиња се послични со Степските соколи. Како и да е, степските се посветли на врвот од главата и имаат помалку јасни линии. Се огласува со „враааауууу“.
Живеалиште и гнездење
уредиПланинскиот сокол е птица на отворените предели или саваната. Вообичаено лови по потрага на хоризонтални патеки,а не како перегрин соколот кој лови од височина, и главно го напаѓа пленот во лет. Тој положува 3-4 јајца во гнездото кое го поставува на раб од карпа, или понекогаш во старо гнездо на дрво.
Таксономија и систематика
уредиОва е најверојатно најстариот жив вид на сокол. Поддршка за оваа претпоставка доаѓа главно од биогеографијата која се согласува со збунувачката шема на ДНК. Сепак, таму има неконтролирана хибридизација и незавршено лозово сортирање. Во секој случај, зачетокот на целиот жив разновиден вид изгледа започнува во доцниот плеистоцен, пред околу 130.000-115.000 години.
Галерија
уреди-
-
-
-
-
-
-
Museum specimen - ssp. feldeggii -
Museum specimen - ssp. erlangeri
Наводи
уреди- ↑ BirdLife International (2012). „Falco biarmicus“. IUCN Red List. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. Посетено на 16 јули 2012.
- ↑ Possibly 1841 (Sharpe 1874: 389), or 1844 (Strickland 1855: 80).
| „Планински сокол“ на Ризницата ? |
- Helbig, A.J.; Seibold, I.; Bednarek, W.; Brüning, H.; Gaucher, P.; Ristow, D.; Scharlau, W.; Schmidl, D. & Wink, Michael (1994): Phylogenetic relationships among falcon species (genus Falco) according to DNA sequence variation of the cytochrome b gene. In: Meyburg, B.-U. & Chancellor, R.D. (eds.): Raptor conservation today: 593–599.
- Merret, Christopher (1666): Pinax rerum naturalium Britannicarum continens vegetabilia, animalia et fossilia, in hac insulā repperta inchoatus Pulleyn and F. & T. Warren, London.
- Nittinger, F.; Haring, E.; Pinsker, W.; Wink, Michael & Gamauf, A. (2005). „Out of Africa? Phylogenetic relationships between Falco biarmicus and other hierofalcons (Aves Falconidae)“ (PDF). Journal of Zoological Systematics and Evolutionary Research. 43 (4): 321–331. doi:10.1111/j.1439-0469.2005.00326.x.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
- Sharpe, Richard Bowdler (1874): Catalogue of the birds in the British Museum 1. British Museum (Natural History), London.
- Strickland, Hugh Edwin (1855): Ornithological Synonyms. J. Van Voorst, London.
- Wink, Michael; Seibold, I.; Lotfikhah, F. & Bednarek, W. (1998): Molecular systematics of holarctic raptors (Order Falconiformes). In: Chancellor, R.D., Meyburg, B.-U. & Ferrero, J.J. (eds.): Holarctic Birds of Prey: 29–48. Adenex & WWGBP.
- Wink, Michael; Sauer-Gürth, Hedi; Ellis, David & Kenward, Robert (2004): Phylogenetic relationships in the Hierofalco complex (Saker-, Gyr-, Lanner-, Laggar Falcon). In: Chancellor, R.D. & Meyburg, B.-U. (eds.): Raptors Worldwide: 499–504. WWGBP, Berlin.
Надворешни врски
уреди- Lanner Falcon – Species text in The Atlas of Southern African Birds.