Мат на последен ред
Мат на последен ред — шаховски поим, кој означува мат зададен од топ или дама на последниот ред од таблата, при што матираниот крал не е во можност да отстапи поради тоа што е попречен од неговите фигури (најчесто пешаци) на претпоследниот ред (видете на дијаграмот десно.[1]
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |      | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
Вовед
уреди| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |        | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
Матовите на последен ред се чести во партиите одиграни меѓу послаби противници. Тоа е така поради тоа што почетниците обично не успеваат да го предвидат неизбежниот мат на последниот ред. Во партиите на повисоко ниво, иако матот не се јавува многу често, играта обично е под влијание на фактот дека шахистот кој треба да потроши време за да се одбрани од матот би можел да биде загрозен од други закани и тактички идеи.
Матовите на последен ред обично се спречени од страна на сојузнички топ или дама кои го заштитуваат последниот ред. Сепак, можно е противникот кој напаѓа да одвлече една од фигурите од нејзините одбранбени задолженија. На левиот дијаграм е прикажан пример во којшто белиот може да одигра и 1.Dxc6, но црниот не смее на тоа да одговори со 1...Txc6, бидејќи би следувало 2.Td8+ Txd8 3.Txd8# (мат на последен ред). Поради тоа, црниот го губи ловецот без соодветна компензација и нема добро продолжение заради заканата да загуби повеќе материјал со 2.Dxa8 или 2.Dxc8; на пример, 1...Da6 2.Dxa8! Txa8 3.Td8+ Txd8 4.Txd8#. Ако црниот се обиде да го заштити последниот ред, така што белата дама и ловец да бидат врзани, белиот би можел да ја сочува предноста од една фигура; на пример, 1...b5 (заштитувајќи го полето d8 со дамата) 2.Df3! (оставајќи го топот на c8 заглавен да го брани топот на а8) или 1...g6 (отворајќи вентил)) 2.Df6! и црниот сè уште не може да земе заради матот на последен ред.
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ Burgess, Graham (2009), The Mammoth Book of Chess (3rd ed.), Running Press, p. 16, ISBN 978-0-7624-3726-9.
Литература
уреди- Burgess, Graham (2009), The Mammoth Book of Chess (3. изд.), Running Press, ISBN 978-0-7624-3726-9
- Hooper, David; Whyld, Kenneth (1992), The Oxford Companion to Chess (2. изд.), Oxford University Press, ISBN 0-19-866164-9
- Schiller, Eric (1999), Encyclopedia of Chess Wisdom (1. изд.), Cardoza Publishing, ISBN 0-940685-93-0
Надворешни врски
уреди- Како да се игра шах: Мат на последен ред Архивирано на 19 февруари 2008 г., аудио-запис. (англиски)