Лаура Ескивел
Лаура Беатриз Ескивел Валдес (родена на 30 септември 1950 година)[1] е мексикански романописец, сценарист и политичар, која служи во законодавниот дом LXIII на Мексиканскиот конгрес во Домот на пратениците за партијата Морена од 2015 до 2018 година.[1] Нејзиниот прв роман Como agua para chocolate (Како вода за чоколадо) станал бестселер во Мексико и САД, а подоцна бил развиен во наградуван филм.
Лаура Ескивел | |
---|---|
Лаура Ескивел во Софија 2011 | |
Роден/а | 30 септември 1950 [Куахтемок, Мексико Сити|Куахтемок]], [[Мексико Сити],Мексико |
Занимање | Авторка, сценаристка |
Националност | Мексико |
Жанр | Магичен реализам научна фантастика |
Книжевна кариера
уредиЕскивел студирала театар и драмско творештво во Центро де Арте Драматико, каде специјализирала детски театар. Таа е квалификувана за предучилишно образование (1996-1968), како инструктор за театарски работилници и литература за деца (1997), за оценување на скрипти во Тлакскала и Оахака (1998 - 2002) и како инструктор на работилници за писателски лаборатории во Оаксака, Мичоакан и Шпанија (1999).
Помеѓу 1970 и 1980 година го напишала сценариото за детски програми за мексиканската телевизија, а во 1983 година го основала Центро де Инвенсион Пермаменте и ја презела неговата техничка насока.
Работата на Ескивел во телевизија ја мотивирала да се посвети на пишување сценарија за кино. Тоа се случило кога одлучила да го напише својот роман „Како вода за чоколадо“, објавен во 1989 година, кој доживеа голем успех.
Во своите романи, Ескивел користи магичен реализам за да го спои обичното и натприродното, со наративни уреди слични на оние што ги користел кубанскиот автор Алехо Карпентие, колумбискиот автор Габриел Гарсија Маркез и чилеанската авторка Изабел Аљенде. Нејзиниот најпознат роман Како вода за чоколад (1989) е сместен за време на Мексиканската револуција на почетокот на дваесеттиот век и ја прикажува важноста на кујната и храната во животот на нејзиниот женски протагонист, Тита. Романот е структуриран како година на месечни изданија на женско списание од стар стил, кое содржи рецепти, домашни лекови и љубовни приказни, а секое поглавје („јануари“, „февруари“, „март“ итн.) се отвора со редакцијата од традиционален мексикански рецепт проследен со упатства за подготовка. Секој рецепт е поврзан со значаен настан во животот на главниот лик.[2]
Ескивел изјавила дека верува дека кујната е најважниот дел од куќата и ја карактеризира како извор на знаење и разбирање што носи задоволство.[3] Насловот Како вода за чоколадо е фраза што се користи во Мексико за да се однесува на некој чии емоции ќе „зовријат“, бидејќи водата за чоколадо мора да биде само на вриење кога чоколадото се додава и се мати.[4] Идејата за романот дошла кај Ескивел „додека ги готвела рецептите на нејзината мајка и баба“.[3] Наводно, „Ескивел користела епизода од своето семејство за да ја напише својата книга. Таа имала пратетка по име Тита на која и било забрането да се венча и го поминала својот живот грижејќи се за нејзината мајка. Набргу откако нејзината мајка умрела, умрела и Тита.[3]
Според критичарот, Елизабет М. Вилингем, и покрај фактот што романот бил слабо прифатен критички во Мексико, „Како вода за чоколадо“ “создаде економски бум за еден автор, без преседан во мексиканската литература или филм од кој било период од кој било автор“ и „замина во второ и трето печатење во првата година од објавувањето и го достигна второто место во продажба во 1989 година“ и „стана Мексиканскиот „бестселер“ во 1990 година“.[5] Романот е преведен на повеќе од 20 јазици.“[6]
„Како вода за чоколадо“ бил развиен во филм кој премиерно бил прикажан во 1992 година, истовремено со англискиот превод на книгата од Керол Кристенсен и Томас Кристенсен. Во Соединетите Американски Држави, „Како вода за чоколадо“ станал еден од странските филмови со најголема заработка досега. Филмот „доминираше“ на мексиканските филмски награди и доби десет ариели и, според Сузан Карлин во Варајети (1993), фино наместената финална верзија на филмот собра „речиси дваесетина“ меѓународни награди.[7]
Вториот роман на Ескивел, Законот на љубовта (шпански: La ley del amor), литературниот критичар Лидија Х. Родригез го опишува како „наратив [што] ја деконструира сегашноста за да создаде дваесет и трет век каде што извонредниот изум и познатите елементи населуваат текст со гимнастика“ чиишто „конфликти го покренуваат Законот на љубовта (како космичка филозофија)“[8]. Мартинез предупредува: „Иако Ескивел ги спојува научно-фантастичните елементи со љубовната приказна во романот,... [авторот] се обидува да направи план за хармонична иднина што останува надвор од искуството на сегашните општества, иднина закотвена од централната филозофија таа индивидуа. Целосноста може да се постигне само со учество во и во име на заедницата“.[9]
Нефикциската компилација на Ескивел „ Помеѓу два пожари“ содржи есеи за животот, љубовта и храната.
Третиот роман на Ескивел, Брзо како желба (Барселона: Плаза и Јанес, 2001), е сместен во Мексико Сити, апартманот од Лувија, средовечна разведена жена која се грижи за нејзиниот изнемоштен татко, Џубило, поранешен телеграфски оператор, роден со дарба да разбира што луѓето сакаат да кажат, а не што всушност зборуваат. За прв пат во овој роман, според критичарот Вилингам, „Ескивел бара од читателот да ги разгледа историскиот дијалог на Мексико и [неговите] трајни вистини“ во современ амбиент во кој ликовите бараат значајно и трајно помирување кое се издигнува над историските грешки и недоразбирања.[10]
Четвртиот роман на Ескивел Малинче: новела го прифаќа „Малинали“ како име на насловниот лик, познат и како „Доња Марина“, чија погрдна титула „Ла Малинче“ значи „жената на Малинче“, името кои Ацтеките (нахуатл) го имале за Шпанецот Хернан Кортес.[11] Според критичарот Рајан Лонг, Ескивеловото име на нејзиниот насловен лик и нејзиниот роман „Се одразува на разновидните и непредвидливи ревизии на кои митскиот идентитет на (Малинали/Ла Малинче) е подложен континуирано од периодот на Освојувањето[12] и содржи кодекс во стилот на Ацтеките, дизајниран и изведен од Џорди Кастелс отпечатен на неговата внатрешна површина што треба да го претставува дневникот на Малинали.
Најновите романи на Ескивел се Лупита сакаше да пегла и Дневникот на Тита.
Личен живот
уредиЛаура Беатрис Ескивел Веракруз е родена како трето од четирите деца на Хулио Сезар Ескивел, телеграфски оператор и Хозефа Валдес, домаќинка. Смртта на нејзиниот татко во 1999 година била инспирација за Брзо како желба. Обучена како учителка, Ескивел основала детска театарска работилница и пишувала и продуцирал драми за деца. Таа најпрво се омажила за актерот, продуцентот и режисер Алфонсо Арау, со кого соработувала на неколку филмови. Ескивел и нејзиниот сегашен сопруг живеат во Мексико Сити.[13]
Во март 2009 година, Лаура Ескивел се кандидирала како прелиминарен кандидат на Локалниот совет во областа XXVII на Мексико Сити. Нејзината кандидатура била поддржана од сегашната Изгерида Унида. Во 2012 година, била избрана за федерален претставник на партијата Морена. Таа, исто така, служела како шеф на културниот комитет на Мексико Сити и член на Комитетот за наука и технологија и за животна средина за партијата Морена.
Библиографија
уреди- Како вода за чоколада (1989)
- Законот на љубовта (1995)
- Интимни сукуленти (1998)
- Морнарска ѕвезда (1999)
- Книга на емоциите (2000)
- Брзо како желба (2001)
- Малинче (2006)
- Пишување на новата приказна (2014)
- Лупита сакаше да пегла (2014)
- Дневникот на Тита (2016)
- Моето црно минато (2017)
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 „SIL :: Sistema de Información Legislativa-PopUp Legislador“. sil.gobernacion.gob.mx. Посетено на 2022-02-16.
- ↑ Elizabeth M. Willingham. "Introduction." Laura Esquivel’s Mexican Fictions. Sussex Academic P, 2010. 13–14.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Cooking up passion the woman behind Like Water For Chocolate views the kitchen as the center of seduction for her stirring tale of love on the sly. Candice Russell. Sun-Sentinel (Fort Lauderdale, FL). Features Arts & Leisure, Pg. 1D. April 25, 1993.
- ↑ Willingham. 2010. "Glossary." "chocolate," "como agua para chocolate." 226–227.
- ↑ Willingham. "Introduction: Early Critical Reception."'2010. 5–8.
- ↑ Kitchen is home's heart for 'Chocolate' author Esquivel. Deirdre Donahue. USA Today Life; Pg. 8D. November 18, 1993.
- ↑ Willingham. Introduction. 2010. 1-2 n. 4. Karlin, Susan. “Sweet Shortcut for Hot ‘Chocolate.’” Variety 352.3 (August 30, 1993): 1, 34.
- ↑ Rodríguez. "Laura Esquivel's Quantum Leap in The Law of Love." Ed. Willingham. 153–162.
- ↑ Coonrod Martínez. "Cultural Identity and the Cosmos: Laura Esquivel’s Predictions for a New Millennium in The Law of Love. 136–152.
- ↑ Willingham. "The Two Mexicos of Swift as Desire. Ed. Willingham 2010. 163–172.
- ↑ Jeanne Gillespie. "Malinche: Fleshing out the Foundational Fictions of the Conquest of Mexico." Ed. Willingham. 2010. 173–196.
- ↑ Long."Esquivel's Malinalli: Refusing the Last Word on La Malinche." Ed Willingham. 2010. 197–207.
- ↑ Ledford-Miller, Linda."A Biography of Laura Esquivel." Ed. Willingham. 2010. 1–3.
Надворешни врски
уреди- Веб-страницата на Esquivel за нејзината кандидатура за локалниот конгрес (офлајн, преземена преку WayBack Machine)
- Лаура Ескивел на Семрежната филмска база на податоци (англиски)