Косоворотка (руски: косоворо́тка), попознат на Запад како кошула Живаго, Руска селска кошула или Толстојска кошула (толстовка). Името потекнува од руската фраза косој ворот (косой ворот), што значи „искривена јака“. Ја носеле сите селани во Русија - мажи, жени и бебиња - во различни стилови за секој ден и празнични прилики.[1]

Машка косоворотка.

Опис

уреди
 
Ивашка во Косоворотка и Баба Јага од бајката за трите царици и за Ивашка, синот на свештеникот. Иван Билибин, 1911 година

Косоворотка е традиционална руска кошула, со долг ракав и со должина до средината на бутот. Кошулата не е закопчена до раб, туку има неколку копчиња на јаката (неврзана кога облеката ќе се повлече над главата на оној што ја носи), иако тие се поставени на едната страна (регионалните стилови варираат помеѓу лево и десно), наместо централно, како што е вообичаено со типична машка кошула на Запад од XX и XXI век. Страничниот процеп требало да ги спречи крстосни приврзоци што селаните ги носеле под кошулите да не паѓаат кога се наведнаа за време на активната физичка работа.[1] Ако ја оставите откопчани, јаката се појавува искривена, што претставува име на облеката. Јаката и ракавите на косоворотка често биле украсени со традиционален везен украс.[2]

Огромното мнозинство Руси биле селани, кои често работле наведнувајќи се кон земјата. Скоро сите носеле христијански крст, кој се сметал за строго знак за облека. Искривената јака на кошулата е дизајнирана така што спречува крстот да испадне од под кошулата. Оваа ограничена вознемиреност му дозволувала селанецот да биде попродуктивен.

 
Членовите на Мородвинскиот фолклорниот ансамбл во „Торама“ во Рускиот музеј за етнографија во Санкт Петербург носат Косоворотка

Машката облека била носена лабава и не била навлечена во панталоните, туку наместо тоа, се ременувала или со конвенционален појас, јаже или вратоврска како јаже. Опашките на облеката висеа над пантолоните. Женските кошули биле навлечени во здолништето или се носеле под сарафанот, а линијата на копчињата на женските кошули имала тенденција да биде во средина, наместо да е настрана. Детските кошули честопати биле предолги за оние што ги носеле и претставувале единствено парче облека на мали момчиња и девојчиња во античко време.

 
Цртеж на Јули Ганф, 1923 година.

Општо поврзана со руски селани, косоворотката ја носеле селаните и жителите на градот од различни социјални категории во раниот 20 век, кога забрзано била раселена како секојдневна облека со поефикасна и помалку елаборирана облека по Болшевичката револуција во 1917 година. Облеката е позната и како толстовка, или толстојска кошула, бидејќи писателот Лав Толстој вообичаено носел една во неговите подоцнежни години. Од крајот на 20 век, косоворотките се појавуваат претежно како сувенири и како сценска облека на руски народни музички ансамбли, песни и танци.Косоворотката била носена од страна на Омар Шариф како Јуриј Живаго во филмот на Дејвид Посно Доктор Живаго 1965.

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 Guzeva, Alexandra (September 29, 2020). „Kosovorotka: How this essential Russian shirt came about“. Russia Beyond. Посетено на 1 October 2020.
  2. „National Russian Dress: Basic costume garments :: Manners, Customs and Traditions :: Culture & Arts :: Russia-InfoCentre“. russia-ic.com. Посетено на 2018-09-10.