Заглембовско наречје
Заглембовското наречје е говор на луѓето од заглембовскиот регион, денес надвор од употреба. Тоа му припаѓала на малополскиот дијалект, со шлески и руски каракетеристики (главно на планот на лексиката).
Меѓу изгубените одлики може да се споменат:
- зачувувањето на старата наставка за аорист во прво лице еднина минато време (-ach, -ech → -ak, -ek), на пример: bułek – byłem, charowołak – ciężko pracowałam
- преминот на звучното -ch w -k, на пример: w nosyk cosak, ik
- -o како наставка на придавките во трето лице еднина, женски род, на пример: dobro baba
- мазурски изговор, на пример: sacunek, zaba, capka
- русизми на планот на лексиката, на пример: raniec – plecak, tornister (ранец); śmirny – grzeczny, spokojny (учтив, мирен); skolko – ile (колку); konfiety – cukierki (бонбони); riebiata – dzieci (деца).
- краковско-познањска звучна фонетика, на пример: bered Adama, płod upad
- лабијализација, на пример: łociec, łokno, łobrona
- присуство на ниски самогласки, на пример: mom, jo, dóm, syr
- премин на изговорот на -ą во -om, на пример: są → som, idą → idom
- упростување на согласните групи, на пример: jastrząb → jascąb
Одлики кои преживеале до денес:
- тврд завршеток на глаголската основа, на пример: kąpe, kłame, rąbe, chrape
- род кај именките различен од општополскиот, на пример: krawat (кравата) – krawatka, parasol (чадор) – parasolka, kluska (кнедла) – klusek, taboret (табурет) – tabor(et)ka, puf (коклица) – pufa, por (праз) – pora
- тврд изговор на буквата ń – słonce, w koncu
Библиографија
уреди- Magda Pastuchowa, Aldona Skudrzykowa: Polszczyzna Zagłębia Dąbrowskiego, Katowice 1994.