Денот на детето
Денот на детето е комеморативен датум кој се прославува секоја година во чест на децата. Датумот на одбележување варира во зависност од земјата. Во 1925 година, Меѓународниот ден на детето првпат бил прогласен во Женева за време на Светската конференција за благосостојба на децата. Од 1950 година, се прославува на 1 јуни во многу земји, кои го следеле предлогот на Женската меѓународна демократска федерација.[1] Светскиот ден на детето се прославува на 20 ноември за да ја одбележи Декларацијата за правата на детето донесена од Генералното собрание на ОН на 20 ноември 1959 година.[2] Во некои земји, тоа е Детска недела, а не Ден на детето.
Историја
уредиПотекло
уредиДенот на детето започнал во втората недела од јуни 1857 година од страна на пречесниот д-р Чарлс Леонард, свештеник на Универзалистичката црква на Искупителот во Челзи, Масачусетс: Леонард одржал специјална служба посветена на и за децата. Леонард го нарекол денот Ден на розите, иако подоцна бел наречен Цветна недела, а потоа бел наречен Ден на детето.[3][4]
Денот на детето за првпат бил официјално прогласен за национален празник од Република Турција во 1920 година со утврден датум на 23 април. Денот на детето се слави на национално ниво од 1920 година, а владата и тогашните весници го прогласиле за ден на децата. Сепак, било одлучено дека е потребна официјална потврда за да се разјасни и оправда оваа прослава и официјалната изјава била дадена на национално ниво во 1929 година од основачот и претседател на Република Турција, Мустафа Кемал Ататурк.[5]
Меѓународниот ден на детето првпат бил прогласен во Женева за време на Светската конференција за благосостојба на децата во 1925 година. На 4 ноември 1949 година, 1 јуни бил востановен како Меѓународен ден за заштита на децата од страна на Женската меѓународна демократска федерација во Москва.[1] Од 1950 година, 1 јуни се слави како Ден на детето во многу комунистички и посткомунистички земји.
ОН
уредиНа 14 декември 1954 година, на Генералното собрание на ОН била усвоена заедничка резолуција на Индија и Уругвај за да се охрабрат сите земји да воспостават Универзален ден на детето, прво да промовираат меѓусебна размена и разбирање меѓу децата и второ да иницираат акција за промовирање на идеалите на Повелбата на ОН и благосостојбата на децата во светот.[6] На 20 ноември 1959 година, Обединетите нации ја усвоиле Декларацијата за правата на детето.[7] Светскиот ден на детето се слави на 20 ноември за да ја одбележи Декларацијата за правата на детето од Генералното собрание на ОН на 20 ноември 1959 година.[2]
Модерни иницијативи
уредиВо 2000 година, Милениумските развојни цели се наведени од светските лидери за запирање на ширењето на ХИВ/СИДА до 2015 година. Иако ова важи за сите луѓе, примарната цел се однесувала на децата.[7] УНИЦЕФ е посветен на исполнување на шесте од осумте цели кои се однесуваат на потребите на децата, така што сите тие имаат право на основни права напишани во меѓународниот договор за човекови права од 1989 година.[8] УНИЦЕФ испорачува вакцини, работи со креаторите на политики за добра здравствена заштита и образование и работи исклучиво на помош на децата и заштита на нивните права. [8]
Резиме на правата од конвенцијата за правата на детето може да се најде на веб-страницата на УНИЦЕФ. [9]
Канада била ко-претседавач на Светскиот самит за деца во 1990 година, а во 2002 година Обединетите нации ја потврдиле посветеноста да се заврши агендата на Светскиот самит во 1990 година. Ова се надоврзало на извештајот на генералниот секретар на ОН „Ние децата: преглед на крајот на деценијата“ за следењето на Светскиот самит за деца.[10]
Детската агенција на Обединетите нации објавила студија[11] во која се спомнува дека со зголемувањето на популацијата процентот на деца ќе сочинува 90 проценти од следните милијарда луѓе.[12]
Светскиот ден на детето се прославува на 20 ноември за да ја одбележи Декларацијата за правата на детето од Генералното собрание на ОН на 20 ноември 1959 година.[2]
Во Светот
уредиВо Босна и Херцеговина, Денот на детето бил востановен како празник во 1993 година.
Во Хрватска, Денот на детето се прославува на 20 ноември.
Во Русија, Денот на детето се прославува на 1 јуни. Воведен бил како празник во 1949 година.
Во Чешка, Денот на детето се прославува на 1 јуни.
Во Финска, Денот на детето е познат како Ден на правата на децата и се прославува на 20 ноември.
Денот на детето во Албанија се прославува на 1 јуни.
Во Ирска, Универзалниот ден на детето се прославува на 20 ноември. [13] [14] [15]
Во Народна Република Кина, Денот на детето се прославува на 1 јуни и формално е познат како „Меѓународен ден на детето на 1 јуни“. Кога Народна Република Кина за прв пат била основана во 1949 година, Државниот совет (Кабинетот) одредил полудневен одмор за сите основни училишта на 1 јуни, по водството на Советскиот Сојуз. Ова подоцна било направено во целодневен одмор во 1956 година со Објавата на Државниот совет да го направи 1 јуни Денот на детето еднодневен одмор. Во училиштата обично се одржуваат активности како што се детски претстави, патувања во кампување или бесплатни филмови на Денот на детето или претходниот ден за да им овозможат на учениците да се забавуваат. Децата на државните службеници, исто така, можеле да добијат мали подароци од владата до својата четиринаесетта година, а државните службеници кои имале деца понекогаш имале полудневен одмор на 1 јуни за да поминат повеќе време со своите деца. Церемониите за инвестирање и збогување на младите пионери на Кина обично се одржуваат и на 1 јуни. Влезот за деца под 14 години во Забранетиот град е бесплатен на 1 јуни, додека секој возрасен придружник добива 50% попуст. [16]
Во Грција, Денот на детето се прославува на 20 ноември. Основан е на 11 декември 1946 година кога е основан и УНИЦЕФ .
Бугарија
уредиВо Бугарија, Денот на детето (Ден на детето) се прославува на 1 јуни.[17] Традиционално, децата добиваат многу посебно внимание од нивното семејство, вклучително и подароци слични на родендени. Во минатото, од сите возачи се очекувало да возат со запалени светла во текот на целиот ден за да покажат дополнителна внимателност за безбедноста на децата. Сега е задолжително да се вози со запалени светла секој ден од годината.
Во Данска, Денот на детето е познат како Борнес Ден и се слави на 20 ноември. [18]
Германија
уредиВо Германија, за време на Студената војна, Денот на детето се третирал сосема поинаку во Западна Германија и Источна Германија. Источна Германија (ГДР) го прославувала Меѓународниот ден на детето на 1 јуни; Западна Германија (ФРГ) го прославувала Универзалниот ден на детето на 20 септември.
По обединувањето на Источна и Западна Германија во 1990 година, Универзалниот ден на детето станало официјален за цела Германија. Ова, сепак, не било прифатено од голем дел од источногерманското население. Повеќето родители сè уште го слават Денот на детето на поранешниот датум на 1 јуни, а јавните настани во врска со Денот на детето се одржуваат на 20 септември. [19] [20] Од 2019 година е државен празник во поранешната покраина ГДР Тирингија .
Унгарија
уредиДетската недела во Унгарија започнала во 1931 година. Од 1950 година таа е намалена како Ден на детето, и кој се одржува во последната недела во мај.[21]
Италија
уредиВо Италија, Денот на детето (во Италија обично се нарекува „Национален ден за правата на детството и адолесценцијата“) се прославува на 20 ноември секоја година, бидејќи е основан во 1997 година поради закон бр. 451.[22]
Португалија и некои поранешни колонии
уредиВо Португалија (а исто така и во некои од нејзините поранешни азиски и африкански колонии како Гвинеја-Бисао, Макао, Зелено'ртски Острови, Источен Тимор, Ангола, Мозамбик и Сао Томе и Принципе), Денот на детето се прославува на 1 јуни.
Наоди
уреди- ↑ 1,0 1,1 Yang, Unity Elias (2015). Women's and Children's Chambers of Parliament. Bloomington, IN, US: AuthorHouse. ISBN 978-1-5049-4192-1.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „World Children's Day“. Посетено на 2 June 2020.
- ↑ „Reading Eagle – Google News Archive Search“. Посетено на 14 June 2016.
- ↑ „The Sharon Baptist Church“. Архивирано од изворникот на 1 April 2016. Посетено на 14 June 2016.
- ↑ „23 Nisan“ (турски). Архивирано од изворникот на 6 August 2017. Посетено на 20 November 2016.
- ↑ „UN Yearbook“. www.unmultimedia.org. Посетено на 2021-11-14.
- ↑ 7,0 7,1 „United Nations“. United Nations. 14 December 1954. Посетено на 28 July 2013.
- ↑ 8,0 8,1 „UNICEF“. UNICEF. Посетено на 28 July 2013.
- ↑ „Fact Sheet: A summary of the rights under the Convention on the Rights of the Child“ (PDF). unicef.org. United Nations. Архивирано од изворникот (PDF) на 13 February 2015. Посетено на 22 November 2012.
- ↑ Kofi A. Annan. „We the Children: Meeting the promises of the World Summit for Children“ (PDF). unicef.org. United Nations. Архивирано од изворникот (PDF) на 12 February 2019. Посетено на 22 November 2012.
- ↑ „United Nations News Centre“. UN News Service Section. 20 November 2012.
- ↑ „UN News“. United Nations. 20 November 2012. Посетено на 28 July 2013.
- ↑ „Universal Children's Day » Events / News » Human Rights Education & Training Project - Irish Human Rights Commission“. Архивирано од изворникот на 4 April 2015. Посетено на 30 April 2015.
- ↑ „Universal Children's Day“. Архивирано од изворникот на 9 October 2019. Посетено на 23 April 2015.
- ↑ „Minister launches 'One World Week' on Universal Children's Day“. Архивирано од изворникот на 18 December 2017. Посетено на 23 April 2015.
- ↑ „Tickets“. The Palace Museum. Архивирано од изворникот на 30 October 2018. Посетено на 29 October 2018.
- ↑ „Bulgaria Marks International Children's Day: Bulgaria Marks International Children's Day – Sofia News Agency“. Novinite.com. 1 June 2009. Посетено на 8 March 2012.
- ↑ „Børnenes Dag 20. november hos UNICEF Danmark“. UNICEF Danmark (дански). Посетено на 4 June 2020.
- ↑ „Weltkindertag 2014: Jedes Kind hat Rechte – UNICEF Mitmachen“. Архивирано од изворникот на 21 April 2016. Посетено на 1 June 2014.
- ↑ „Startseite“. Архивирано од изворникот на 3 May 2014. Посетено на 1 June 2014.
- ↑ „Children's day!“. What's Up Hungary?. 6 June 2012. Архивирано од изворникот на 18 June 2013. Посетено на 23 November 2013.
- ↑ „Gazzetta Ufficiale“. www.gazzettaufficiale.it. Посетено на 2020-11-20.