Даптомицин

хемиско соединение

Даптомицин е антибиотик и прв претставник на групата циклични липопептиди на пазарот. Даптомицин во моментов е најмоќниот бактерициден антибиотик на пазарот. Лекот главно се користи за инфекции на кожата и меките ткива со грам-позитивни проблематични микроби ( на пр. <i id="mwCQ">Staphylococcus aureus</i> отпорен на метицилин, скратено MRSA).

Структура уреди

 
Структурна формула

Даптомицин е цикличен липопептид. Се состои од аминокиселински прстен и страничен синџир на деканоил.

Механизам на дејство уреди

Даптомицин има бактерицидно дејство. Липопептидот се инкорпорира во клеточната мембрана на грам-позитивни бактерии на начин зависен од калциум. Ова доведува до формирање на мембрански пори, преку кои главно излегуваат јони на калиум. Ова создава деполаризација на мембранскиот потенцијал. Понатаму, според експерименталните наоди [1], бактериската ДНК, РНК и синтезата на белковините е нарушена, што предизвикува бактерицидно дејство.

Важно и интересно е што инкорпорирањето на порите се одвива исклучиво во мембраната а не во клеточниот ѕид. Ова ја спречува лизата на клетките. Затоа, даптомицин е бактерициден антибиотик без лиза на клетките.

Во студија од 2016 година, научниците од универзитетите во Бон и Амстердам, Универзитетот Рур во Бохум, Универзитетот во Њукасл и германскиот центар за истражување на инфекции (DZIF) покажаа дека даптомицин ја инхибира синтезата на бактерискиот клеточен ѕид.[2]

Фармакокинетика уреди

Лекот мора да се администрира интравенски, бидејќи не се апсорбира доволно ентерално. Супстанцијата може да се администрира како 30-минутна инфузија или како 2-минутна инјекција. Доаѓа во форма на прашок и треба да се администрира еднаш дневно во тек на 7-14 дена (видете го упатството во пакувањето за дозата). Преминувањето на крвно-мозочните и плацентарните бариери е само во мала мера. Екскрецијата главно се одвива непроменета во бубрезите, така што кај пациенти со бубрежна инсуфициенција потребно е да се продолжи интервалот на дозирање ( клиренс < 30 ml/min).

Постои фармакокинетика зависна од концентрацијата.

Нема значајни интеракции со оксидазите со мешана функција на црниот дроб ( цитохром P450 оксидази, CYPs).

Примена уреди

Даптомицин е активен само против грам-позитивни бактерии. Во случај на сомнеж дека станува збор за мешани инфекции со грам-негативни и/или одредени анаеробни бактерии, даптомицин треба да се користи само заедно со соодветни антибиотици. Одобрени индикации се:[3]

  • Комплицирани инфекции на кожата и ткивото на кожата (cSSTI)
  • Десностран инфективен ендокардитис (RIE) поради Staphylococcus aureus
  • Staphylococcus aureus бактериемија поврзана со RIE или со cSSTI.

Евалуацијата на неинтервенционалните студии CORE и EUCORE (CUBICIN Outcome Registry) обезбедува податоци за терапија на десен и левостран ендокардитис, бактериемија поврзана со катетер и за терапија на остеомиелитис.

Даптомицин не е погоден за терапија на пневмонија бидејќи се инактивира од страна на алвеоларениот сурфактант.

Достапни се податоци за третман на деца со даптомицин. Даптомицин е одобрен за третман на инфекции кај деца на возраст од 1 до 17 години.

Несакани дејства уреди

Повремено се јавуваат запек, гадење, реакции на местото на инјектирање и главоболка (секоја од околу 5% од третираните).

Во многу ретки случаи, за време на терапијата се јавува зголемување на CPK ( креатин фосфокиназа ), кое може да се толерира до 5 пати. Понатамошното зголемување укажува на оштетување на скелетните мускули. За време на тестирањето на супстанцијата во доза двапати дневно, покачени нивоа на CPK беа измерени кај неколку пациенти, а во изолирани случаи се појави рабдомиолиза (распуштање на скелетните мускули ). Покачување на CPK се забележува многу ретко со еднаш дневно дозирање. За време на терапијата со даптомицин се препорачува редовно следење (еднаш неделно) на CPK. Дополнително, CPK треба да се следи повнимателно доколку се администрираат други лекови кои исто така се поврзани со зголемување на CPK во исто време (на пр., инхибитори на HMG-CoA редуктаза, статини).

Ставки уреди

  1. La Plante K.L., Rybak M.J. Daptomycin - a novel antibiotic against Gram-positive pathogens. In: Expert Opin Pharmacother. 2004 Nov;5(11): 2321–2331.
  2. Anna Müller, Michaela Wenzel, Tanja Schneider, Leendert W. Hamoen; и др. Daptomycin inhibits cell envelope synthesis by interfering with fluid membrane microdomains. doi:10.1073/pnas.1611173113. Напосредна употреба на al. во: |author= (help)CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  3. Fachinformation Cubicin.