Грузиска азбука

(Пренасочено од Грузиско писмо)

Грузиска азбука (грузиски: ქართული დამწერლობა) — официјално писмото на кое се пишува грузискиот јазик и останатите картвелски јазици.[1] Грузиската азбука е фонетска, како македонската, и има 33 букви.

Грузиска азбука
ქართული დამწერლობა
Тип
азбука
Период
о. 430 - денес
Правец на пишувањеод лево кон десно Уреди на Википодатоците
Јазицигрузиски и останатите картвелски јазици
Сродни писма
ISO 15924
ISO 15924Geor, , ​Georgian (Mkhedruli and Mtavruli)
Уникод
Уникоден назив
Georgian
U+10A0–U+10FC,
U+2D00–U+2D25
 Оваа страница може да содржи фонетски симболи од меѓународната фонетска азбука (МФА).


Зборот „азбука“ на грузиски е ანბანი (anbani) и потекнува од првите две букви од називите за сите три верзии на грузиското писмо. Трите азбуки изгледаат многу различно една од друга, но го имаат истиот распоред на буквите и истите имиња. Карактеристично за азбуката е што не разликува голема од мала буква.

Асомтаврули (IV-V век) уреди

асомтаврули
ႭჃ,
 
Ќе забележите дека некои модерни грузиски фонтови не ги прикажуваат точните форми на некои асомтаврилиски букви, но користат поголеми форми од мкедрулиската варијанта.

Нусхури (IX век) уреди

нусхури
ⴍⴣ, ⴓ

Мхедрули (X век) уреди

мхедрули
 

Транскрипција уреди

Буква Уникод Назив национална ISO 9984 BGN Ласки МФА Македонски
U+10D0 an A a A a A a A a /ɑ/ а
U+10D1 ban B b B b B b B b /b/ б
U+10D2 gan G g G g G g G g /ɡ/ г
U+10D3 don D d D d D d D d /d/ д
U+10D4 en E e E e E e E e /ɛ/ е
U+10D5 vin V v V v V v V v /v/ в
U+10D6 zen Z z Z z Z z Z z /z/ з
U+10D7 tan T t T' t' T' t' T t /tʰ/ т (аспиративно т)
U+10D8 in I i I i I i I i /i/ и
U+10D9 k'an K' k' K k K k K' k' /kʼ/ к (исфрлувачко к)
U+10DA las L l L l L l L l /l/ л
U+10DB man M m M m M m M m /m/ м
U+10DC nar N n N n N n N n /n/ н
U+10DD on O o O o O o O o /ɔ/ о
U+10DE p'ar P' p' P p P p P' p' /pʼ/ п (исфрлувачко п)
U+10DF žan Zh zh Ž ž Zh zh J j /ʒ/ ж
U+10E0 rae R r R r R r R r /r/ р
U+10E1 san S s S s S s S s /s/ с
U+10E2 t'ar T' t' T t T t T' t' /tʼ/ т (исфрлувачко т)
U+10E3 un U u U u U u U u /u/ у
U+10E4 par P p P' p' P' p' P p /pʰ/ п (аспиративно п)
U+10E5 kan K k K' k' K' k' K k /kʰ/ к (аспиративно к)
U+10E6 ḡan Gh gh Ḡ ḡ Gh gh Ğ ğ /ɣ/ г (грлен глас)
U+10E7 q'ar Q' q' Q q Q q Q q /qʼ/ тврдо к (исфрлувачко к)
U+10E8 šin Sh sh Š š Sh sh Ş ş /ʃ/ ш
U+10E9 čin Ch ch Č' č' Ch' ch' Ç ç /tʃ/[2] ч
U+10EA can Ts ts C' c' Ts' ts' Ts ts /ts/[2] ц
U+10EB jil Dz dz J j Dz dz Ž ž /dz/ ѕ
U+10EC c'il Ts' ts' C c Ts ts Ts' ts' /tsʼ/ ц (исфрлувачко ц)
U+10ED č'ar Ch' ch' Č č Ch ch Ç' ç' /tʃʼ/ ч (исфрлувачко ч)
U+10EE xan Kh kh X x Kh kh X x /x/ х
U+10EF ǰan J j J̌ ǰ J j C c /dʒ/ џ
U+10F0 hae H h H h H h H h /h/ х (мека х)

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. Georgian alphabet (Mkhedruli), Omniglot.com, Посетено на 2009-04-22
  2. 2,0 2,1 Aronson (1990) depicts the two affricates as aspirated, though other scholars, like Shosted & Chikovani (2006) describe them as voiceless.

Користена литература уреди

  • Aronson, Howard I. (1990), Georgian: a reading grammar (second. изд.), Columbus, OH: Slavica
  • Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), „Standard Georgian“, Journal of the International Phonetic Association, 36 (2): 255–264, doi:10.1017/S0025100306002659

Надворешни врски уреди