Глосифониа компланата макулоза (пијавица)

Глосифониа компланата макулоза (Glossiphonia complanata maculosa ) е ендемичен вид пијавица од класата пијавици Хирудинеа (Hirudinea). [1][2]

Лекототип

уреди

Глосифониа компланата макулоза е примерок од изворот на Охридско Езеро на изворите кај Свети Наум кој е долг 15 mm и широк 7,5 mm, пречник на пијавки 2,6 mm.

Опис на типот на популација

уреди

Во принцип, многу сличен на G.c.Complanata, некако повеќе мускулест, станува малку подебел (повисок) по наркозата. Контурите на сите три анули се плус-минус еднакви на маргините на телото. Папилите на кожата се нејасни или мали (маргините се мазни и невидливи со голо око), без грбни туберкули. Број и позиција на очи има исто како во G.c.Complanata. Цревата му се исто како кај G.c.Complanata, но првиот пар од нив е дистално расцепкан кај некои примероци. Гениталниот апарат е ист како кај G.c.Complanata. Парот дорзален болничар ретко покрива 2/3 од должината на телото, обично е пократко, а честопати невидливо под капакот на кафеавиот пигмент. Кафеавата пигментација формира несиметрична шема како мрежа или ја покрива грбната површина оставајќи само голем број или неправилни светлосни дамки. Регионот околу очите е секогаш светол. Вентрална површина е бледа или со ретка мрежа од кафеав пигмент (подебела кај маргините). Скоро 10% од популацијата во езерото носи друг вид "complanata" на грбната пигментација.[1][2]

Други популации

уреди

Другите делови од популацијата се животни во самото Охридско Езеро кои ретко се толку густо и интензивно кафеави пигментирани како „типичните“. Tипот complanata не се јавува.

Многу богатата популација од чакалската плажа спроти хидробиолошкиот институт е екстремно променлива по боја. Земјата може да биде белузлава, жолтеникава, кафеава или зелена со кафеава пигментација и поинаку густа и интензивна. За оваа популација има слично живеалиште во крајбрежното село Радожда. Повеќето други крајбрежни популации се порамномерни со умерено затегната и умерено интензивна кафеава дорзална макулација.

Сосема чудно е опаѓањето на популацијата во месноста Градиште. Скоро сите примероци имаат бледи појаси долж маргините на телото (таков модел се јавува само кај единечни примероци од други крајбрежни популации). Примероците од подлабоките зони на Градиште имаат кафеава грбна пигментација поделена на три неправилни кафеави надолжни појаси. Со зголемување на длабочината на сите локации, кафеавата пигментација обично станува поограничена, формирајќи еден тип на шема т.н. „Градиште тип“.[1][2]

Таксономски статус

уреди

Пронајдени биле голем број примероци во Студенчиште и Свети Наум, што може да се припише на хибридизација помеѓу генотипите „макулоза“ (maculosa) и „компланата“ (complanata). Ова била единствената причина зошто „макулоза“ (maculosa) не била опишана како посебен, независен вид. Нејзината таксономска независност не била доведена во прашање од повеќе причини.

  1. Дури и ако му се припише на езерската популација, исто така, и пролетната популација која навистина е во контакт со неа, процентот на фенотипот на „компланата“ (complanata) е толку мал што композитната популација заслужува подспецифичен статус (според критериумите на MAYR 1969 година);
  2. Се смета дека овој контакт е од секундарен карактер;
  3. Разликата кон G.c.complanata може да се најде во сите примероци на многу богатата лакустринска популација, дури и (со некои потешкотии сепак) во палемите.
  4. Не се знае друга популација што содржи асиметрично пигментирани примероци;[1][2]

Дистрибуција и екологија

уреди

Глосифониа компланата макулоза е силно ограничена на лакустринските живеалишта во рамките на Охридскиот слив. Во езерото избегнуваат места каде што се забележува струја, како што е месноста Свети Наум. Сепак, нејзината густина на популација е најголема во живеалиштата на брегот со силни движења на бранот и со силни сезонски промени на температурата. Исто така, многу е честа појавата во интерлиталните живеалишта. Во сублиторалот оваа пијавица може да се најде прикачена на школките Дреисена (dreissena), но во многу мал број. Единствени примероци од таксонот се пронајдени до длабочина од 50 м. Таа е многу ретко претставена и во плитка вода каде што дното е матно. Така, може да се претпостави дека мекото дно спречува негово продолжување под зоната на школка.[1][2]

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Sket, B., 1981: Rhynchobdellid leeches (Hirudinea, Rynchobdellae) in the relic Ohrid Lake region.Bioloski vesnik, Univ. Ins+tut za biologijo, Biotehnicke fakultete Ljubljana 29,2: 67-90
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Trajanovski, S., Krstanovski, Z., Budzakoska, B. and Pier, J. 2005: A compara+ve study on the densityof Hirudinea from Lake Ohrid for the period 1963-2003. Natura Montenegrina, Podgorica, No4, 77-82